İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Almanya, Fransa ve İngiltere´nin İran ile ticaret yapmak amacıyla ortaklaşa kurduğu "Instex" adlı ödeme mekanizmasıyla ilgili yazılı açıklamasında, AB´den adımlarını hızlı atmasını istedi.
AB´nin ödeme mekanizmasını memnuniyetle karşıladıklarını ancak tüm taahhütlerini mümkün olan en kısa sürede uygulamaya geçirmesini talep ettiklerini belirten Kasımi, "AB´nin ödeme mekanizması, Mayıs 2018´de verilen sözlerin ilk adımıdır. ABD´nin ayrılmasından sonra AB nükleer anlaşmanın korunması ve İran menfaatlerinin temini için attığı sınırlı adımlara ve zararları önleyici kararlara rağmen şimdiye kadar İran´ın menfaatleri doğrultusunda somut bir adıma şahit olmadık." değerlendirmesinde bulundu.
Kasımi, AB´nin ödeme mekanizmasının kurulmasıyla ilgili adımının çok geç atıldığını ve 3 ülke ile AB´nin, bu mekanizmanın ABD yaptırımlarını telafi edeceği konusunda güvence vermesi gerektiğini kaydetti.
İran´ın AB ve üye ülkeler ile karşılıklı çıkarlara saygı duyularak yapıcı ilişkilerin devamı için hazır olduğunu vurgulayan Kasımi, "AB, Mayıs 2018´deki vaatlerini çok geç, sınırlı ve eksik bir şekilde uygulamaya başlamıştır. AB, bu mekanizma ve diğer vaatlerini uygulamaya geçirmekte İran halkının nükleer anlaşmanın ekonomik yararlarından istifade etmesi için acele etmelidir." ifadelerini kullandı.
ABD´nin anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmak isteyen AB, İran´la ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD´nin yaptırımlarından korumak için eylülde yeni bir ödeme mekanizması geliştirildiğini açıklamıştı.
Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları, dün Romanya´nın başkenti Bükreş´te Instex adlı bir ödeme mekanizmasının kurulduğunu ortak açıklamayla duyurmuştu.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yve Le Drian, İngiltere ve Almanya ile "ticari faaliyetlere özel araç desteği" (Instex) adlı mekanizmayı kurduklarını, böylece özellikle sağlık ve gıda sektöründe İran´la ticaret yapmak isteyen Avrupalı şirketlerin bunu meşru şekilde yapabileceğini belirtmişti. Bunun İran için önemli bir jest olduğunu ve nükleer anlaşmaya bağlılıklarını gösterdiğini ifade eden Le Drian, "İran nükleer anlaşmasına riayet ettiği sürece bu ülkeyle ticari ve mali faaliyetlere devam edeceğiz." açıklamasında bulunmuştu.
İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt da İran nükleer anlaşması kapsamında önemli bir adım atıldığını vurgulayarak, devreye alınacak mekanizmayla AB ile İran arasında meşru ticarete izin verileceğini bildirmişti.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da "Bu mekanizmayla eylem kabiliyetine sahip olduğumuzu gösteriyoruz. Nükleer anlaşmaya inandığımızı gösteriyoruz çünkü bunun Avrupa´nın güvenlik çıkarlarını doğrudan etkilediğini düşünüyoruz." ifadelerini kullanmıştı.
