Mahalle meselesi önemli bir mesele. mahalle dedin mi duracaksın orada. Mahallenin önemli bir yeri vardır kültürümüzde. Mesela raconu vardır mahallenin, duruşu vardır, koruması gereken bir onuru vardır başka mahallelere karşı. Ciddiyetinin bozulmaması gereken tüzel bir kişiliği vardır. Sahip çıkması gereken çocukları vardır. Kol kanat geren büyükleri, dara düştüğünde el veren kardeşleri vardır. Pikniğe beraber gidilir, kavgası birlikte verilir, barışı, taziyesi, düğünü birlikte yapılır, maçlarına beraber gidilir. Genç kızlarına yan bakana birlikte ders verilir. Haksızlığa beraber itiraz edilir. Cumalarda ve bayramlarda camiler tıklım tıklım olur. Zamanı gelir de bir mahalleden başka bir mahalleye taşınmak gerekirse dualarla uğurlama yapılır ve mahalledeki dostluklar, komşuluklar hiçbir zaman unutulmaz. İşte böyledir bizim kültürümüzde mahalle dediğimiz ortam. Mekanıyla, yaşama şartlarıyla ve sakinleriyle özgün bir sosyal çevredir mahalle. Onlardan kalmadı şimdiki mahalleler böyle mi ya, demeyin hemen. Biliyorum, malumu ilama gerek yok ama hala böyle mahallelerimiz de var mı var, böyle köylerimiz var mı var. Eğer böyle olmasaydı okur-yazar tayfamız içinde “mahallede kalma, mahalle değiştirme, mahalleyi tekmeleme” türünden cümleler öyle sıkça kullanılır mıydı bugün. Sözün burasında şu mahalle değiştirme meselesine geçiş yapmak istiyoruz. Mahalle değiştirme nedir, nasıl bir şeydir, hangi koşullarda yapılır, mevcut hukukta yasal mıdır, dinde yeri var mıdır mesela? İşin hukuki yönü bir yana dindeki yeri önemli mesela. Çünkü son yıllarda güzel ülkemizde özellikle İslamcı kesimlerde bu mahalle değiştirme meselelerine çokça tanık olmaya başladık. Bize ne mi! Tabi ki bize ne. İsteyen, istediği zaman mahalle değiştirir mahallesini tekmeler bilmem ne yapar. Fakat mesele mahallenin değişimiyle bitmiyor. Mahalle değiştirenler her nedense eski mahalle sakinlerinden vazgeçmiyor bir türlü. Uğraştıkça uğraşıyorlar. Ben bu mahallede neden bu kadar uzun süre kaldım, nasıl fark etmemişim eski mahallenin kusurlarını, yeni mahalle bambaşka, yeni mahalle arkadaşlarım çok medeni ve mahalle maçlarında daha iyi futbol oynuyorlar, hatta anlam veremediğimiz başka oyunlar da biliyorlar ama olsun, cümleleri dillerden düşmüyor. Mahalle nefreti, bazen muhalif mahallelerde konumlanıp oranın politik mekanizmasına dahil olarak büyük kazıklar yeme nasibine erişmeye kadar varıyor. Mahalle değiştirmenin kendine özgü ritüelleri bile oluşmuş durumda. Mesela önce bunu sosyal medyada deklare edeceksin, basına açıklama yapacaksın. Eski mahalle kutsallarının yerine güzel görünümlü oldukça modern kutsallar beğeneceksin, yoksa bulacaksın, icad edeceksin. Yeni mahalle kutsallarını sindirmek biraz zaman alıyor ama olsun. Tabi yeni mahalle de mahalleymiş yani, bana mısın demiyor. O kadar büyük ki içine aldıkça alıyor. Geniş mi geniş bir mahalle. İnançları geniş, demokrasileri geniş, mezhep, tarikat geniş. Ne desen var içinde. Mahalle değişim aşamalarında bazen laf çakmalar da oluyor. “Ben mahallemi değiştirdim, yoksa sen hala eski mahallede misin, yazık. Bak sen de benim gibi uzlete çekil ya da bu berbat ülkeyi terk et git Avrupa’ya eminim mahalleni değiştirmek isteyeceksin.” Türünden salvolar eksik olmuyor. Geldiğimiz süreçte bazı mahalle efradı kendilerince güçten yana değil göçten yana tavır aldılar ve mahalleden de ülkeden göçtüler ama göçtükleri yerlerde hangi güçlerle takılmaktadırlar bilmiyoruz. Önceden göç edenlerin iyi/kötü örnekliklerini hiç tartışmayalım; çünkü malumu ilama gerek yoktur. Yine söyleyelim tabi ki genelleme yapmıyoruz. Sözümüz, iğneyi de çuvaldızı da başkasına layık görenlere. Güzel ülkemde soru da çok sorun da çok. Dini değerler dünyamızda soru da çok sorun da çok. Arife tarif gerekmez. Ne eski mahalleler sütten çıkmış ak kaşık ne yeni mahalleler. Fakat soruları cevaplamanın ve sorunları çözmenin yolu mahalle değiştirmekten geçmiyor sanki. Mesele başka bir mahalle takımının kadrosunda hiçbir zaman asıl kadroya giremeyecek yedekler arasında kalarak çözülmüyor. Değişmek, dönüşmek değildir; entegre olmak hiç değildir. Mahalle değiştirdiğinde gittiğin yeri değiştirebiliyorsan, bir şeyler katabiliyorsan sorun yok ama manzara hiç de böyle görünmüyor. Ne diyelim ki. Herkes sevdiğiyle haşrola.
