Birkaç gün önce Karar Gazetesi’nde bir haber, “Liyakatsiz işe alım YÖK’e taşındı” başlığını taşıyordu. Haberde, “akademik başarı sıralamasında gerilemeye devam eden üniversitelerde ‘eşe özel ilan’ vakası bu kez Dumlupınar Üniversitesi’nde yaşandı. Duruma itiraz eden akademisyen tehdit ve hakarete maruz kaldı” deniyordu.
Liyakat meselesi AK Parti iktidarı döneminde Türkiye’nin en kritik sorunlarından birisi haline geldi. Kurumların yaşadığı iflasın nedenlerinden olan ailevi, siyasi, şahsi yakınlığa göre yapılan atamalar, sadakat arayışının liyakat fikrini ezmesi, ülkedeki keyfi düzenin temel maşalarından bugün.
Tüm ülkeyi, acınacak halimize güldüren, bakan konuşması malum…
Bakanın okumakla bile zorlandığı, “neo klasik ekonomi düşüncesinden epistemolojik bir kopuşu temsil eden heteredoks yaklaşım günümüzde giderek ön plana çıkan davranışsal ekonomi ve nöro ekonomi ile daha fazla önem kazanmaktadır…” ifadeleri siyasi tarihimizde özel yerini almış bulunuyor.
Eline verildiği besbelli bir kağıttaki kavramları telaffuz etmekte bile zorlanan bir kişinin Türk ekonomisinden sorumlu bakan olması, partizan-yandaş atamanın geldiği noktayı gösteriyordu. Emirlere uymayan bakanlar görevden alına alına, sıra, bu cümlelerin sahibine kadar gelmişti.
Ancak sorun yeni değil.
Hele bizde hiç değil. İçine kapalı cemaatlerden oluşan, siyasetin, aidiyet, grup ve cemaat alanını genişletmek, bunun için gücü ve devleti kontrol etmek güdüsüne dayandığı tüm toplumlarda, tüm zamanlarda liyakatsizlik temel bir mesele olmuştur.
Ziya Gökalp’in Darülfünun (üniversite) şiiri mesela, 1918 tarihlidir…
Ama adeta günümüz cumhurbaşkanına yazılmış gibidir.
Şöyledir şiir:
DARÜLFÜNÛN
Diyorsunuz hükûmetin idârî
Velâyeti fenlere de şâmildir.
Ben derim ki idâre her hüneri
Bilmez, çünkü mütehassıs
değildir…
Salâhiyet, mansıp gibi yukardan
Verilmez hep ihtisasla alınır…
Hiçbir âlim nüfûzunu hünkârdan
Almaz gerçi ondan alır her nâzır…
Bir müderris ya ilmiyle taayyün
Eylemiştir, sizden ta’yin istemez.
Yahut ilmi etmemişken tebeyyün
Edersiniz ta’yin, kalır bir çömez!...
Bırakınız bunlar kendi kendine
Seçilsinler, siz seyirci kalınız,
İlmi verin âlimlere, siz yine
Ele mülkün dizginini alınız.
Darülfünun emirlerle düzelmez,
Onu yapar ancak serbest bir ilim,
Bir mesleğe hâricinden fer gelmez
Bırakınız ilmi yapsın muallim!...
***
Tekerrür zihniyetle ilgilidir. Tekrarın derinleşmesi ise siyasidir.