ABD’de 2023 yılı için Savunma Bütçesi, Senato’da onaylanmasının ardından Joe Biden’ın imzalaması için “Beyaz Saray”a gönderildi. “Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa Tasarısı” kapsamında yaklaşık 858 milyar dolar ayrılan bütçeden Ukrayna ve Tayvan için de pay ayrıldı.
2023 Savunma Bütçesi 2022 yılı savunma harcamalarına kıyasla yüzde 8’lik bir artışa tekabül ediyor. Temsilciler Meclisi ve Senato, Biden Yönetimi’nin öngördüğü rakamın üstüne 45 milyar dolar ilave yaptı. Diğer bir yandan bütçe rakamları Pentagon’un istediğinden de fazlaydı. Son haliyle Savunma Bütçesi Çin ve Rusya karşıtı ‘şahinleri’ mutlu etmiş görünüyor.
Savunma Bütçesi’ne Temsilciler Meclisi’nde 45’i Demokrat, 35’i Cumhuriyetçi olmak üzere 80 vekil “Hayır” oyu verdi. Senato’daysa 6 Demokrat ile 5 Cumhuriyetçi “Hayır” oyu kullandı. Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçi liderlik, Amerikan ordusundaki aşı zorunluluğunun kaldırılmaması durumunda bu tasarıya oy vermeyeceklerini bildirmişti. Biden Yönetimi ve Pentagon ise zorunlu aşı uygulamasının devam etmesini istiyordu. Hatta Pentagon çeşitli sebeplerle “Kovid aşısı” olmak istemeyen yaklaşık 8500 ordu mensubunun işine son vermişti. Uzlaşma, Demokratlar’ın zorunlu aşı uygulamasına son vermeyi kabul etmeleriyle sağlandı.
Demokrat Parti’nin “İlerici-Sol” kanatları öteden beri savunma harcamalarının azaltılması gerektiğini dile getiriyorlar. Bu görüş Senato’da daha çok Bernie Sanders tarafından temsil ediliyordu. Senatör Sanders’a göre Pentagon bütçesi “yüzde 10” oranında azaltılmalıdır.
Sanders ve ABD Kongresi’ndeki diğer Sol Demokratlar, “Amerika’nın sonu gelmez savaşları” için ayrılan payı şiddetle eleştirirken, sağlık, eğitim, istihdam ve barınma başta olmak üzere sosyal harcamalara daha fazla pay ayrılmasını istiyorlardı. Amerikan Senatosu’nda “sonu gelmez savaşlar”a muhalefetiyle tanınan Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul’ün başını çektiği küçük bir grup da Savunmaya ayrılan payı eleştiriyordu. Ancak savunma harcamaları azalmak yerine her yıl artmaya devam ediyor. “Sol Demokratlar” ve Rand Paul gibi malî muhafazâkârların şiddetli itirazlarına rağmen bu yıl da iki partinin şahinleri kazanmış oldular
Savunma harcamalarındaki artıştan en fazla istifade eden sektör ise tabii ki “Amerikan Askeri- Endüstriyel Kompleksi”ydi. “Ukrayna-Rusya savaşı” büyük silah şirketleri için can simidi oldu. Bu savaş sırasında ABD’nin en büyük silah şirketlerinin hisse senetlerinde olağanüstü artışlar gözlendi. Bu yüzden “Sol Demokratlar” savunma harcamalarının büyük silah şirketlerinin ve lobilerin özel çıkarlarına uygun olarak şekillendirildiğini dile getiriyorlar.
ABD’deki “Brown Üniversitesi -Watson Uluslararası ve Halkla İlişkiler Enstitüsü”nün yeni bir araştırmasına göreyse, ABD ordusu son 20 yıl içinde yurt dışında 14 trilyon dolar harcadı. Araştırmada bu rakamın yaklaşık 7 trilyon dolarının büyük silah şirketlerine gittiği belirtiliyor.
Washington merkezli “Qunicy Sorumlu Devlet Yönetimi Enstitüsü”nden Andrew Lautz ise kaleme aldığı bir yazıda 858 milyar dolarlık savunma bütçesinin “savaş şahinleri” için adeta “Noel hediyesi” olduğunu belirtiyordu. Ulusal Vergi Mükellefleri Birliği Federal Politika Direktörü de olan Lautz büyük silah şirketlerinin tatil neşesiyle adeta cıvıldadıklarına dikkat çekiyordu. “Qunicy Sorumlu Devlet Yönetimi Enstitüsü”nün ABD dış politikasının “sonu gelmez savaşlar”dan uzaklaştırılması için çalışan bir düşünce kuruluşu olduğunu hatırlatalım.
Öte yandan Washington’daki Ukrayna Büyükelçiliği’nde düzenlenen bir resepsiyon ilginç görüntülere sahne oluyordu. ABD merkezli “Vox” haber sitesinde Jonathan Guyer imzalı yazıya göre Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin 31. yıldönümü vesilesiyle gerçekleşen resepsiyona dört büyük silah şirketi sponsor oldu. Elçiliğin resepsiyon davetiyesinde Northrop Grumman, Raytheon, Pratt & Whitney ve Lockheed Martin şirketlerinin logoları da yer alıyordu.
ABD’nin Ukrayna’ya askerî yardımlarının en büyük kazananları arasında Lockheed Martin, Raytheon ve Northrop Grumman ilk sıralarda yer alıyorlar. Guyer yazısında Ukrayna’nın Amerikalı destekçilerinin bile bu alenî sponsorluğun çok kötü bir görüntü olduğunu dile getirdiklerini belirtiyordu. Buna göre eleştirmenler, Ukrayna-Rusya savaşından büyük paralar kazanan silah şirketlerinin bu etkinliğin sponsoru olmalarını ziyadesiyle tuhaf buluyorlar.
