Acaba Trump Avrupa’ya bir iyilik mı yaptı? Avrupa’ya kendisine yani Amerika’ya güvenilmemesini açıkladı. Trump dönemi geçer diye düşünülmemeli. Trump sonrası Cumhuriyetçi yönetim olursa benzer politikalar belki daha ”yontulmuş” şekilde devam eder. Amerika özüne döndü Ama dünya liderliğini sürdürmek istiyorsa bunu Ukrayna konusunda göstermeli. Putin’e yaltaklık ederek değil. Büyük rakip olarak gördüğü Çin durumu izliyor. Amerikalılar gibi aceleci değillerdir
Amerika’da Demokrat Parti şaşkın ve dağınık. Toparlasalar ve belki Başkanlığı ele geçirseler de çok farklı bir politika izleneceğini sanmıyorum. Amerika içinde daha hukuka saygılı olabilir. Ama Atlantik ötesi politikalar şu veya bu şekilde devam eder Biden mesela Trump’ın ticarette “koruyucu” politikasından fazla uzaklaşmadı.
Avrupa kendi güvenlik politikasını oluşturmadı Geçmişte Avrupalılar bu konuda, Nato’yu zayıflatırız diye endişe edip çekingen davranmışlardı . Güvenlik alanında cılız girişimler netice vermedi. Nato zaten Trump sayesinde zayıfladı.
Zaman, Amerika’ya fazla güvenilmemesini söyleyen General de Gaulle’ı haklı çıkardı. Avrupa artık onun ve Adenauer gibi vizyoner liderler ile ortaya çıkmalıdır.
Avrupa derken nükleer silahları da olan İngiltere’yi de buna katmalı. Avrupa’nın gücü Rusya’dan aşağı değildir. Ukrayna harbi bunu gösterdi. Kaliteli insan gücü, teknolojisi ve ekonomisi ile Avrupa çok önemli bir güçtür ve Rusya’dan daha üstündür. Ukrayna’ya karşı Rusya Kuzey Kore ve İran’dan dahi yardım almak zorunda kalmıştır.
Amerika’ya fazla güvenmek Avrupalılarda kendi özgüvenini zayıflattı. Avrupa bütünleşmeye ve ticarete ve sosyal politikalara öncelik tanıdı. Şimdi güvenlik politikalarını öne çıkarmak zamanıdır. Zaman bir tür Avrupa Nato’sunu ortaya koyma zamanıdır.
Türkiye, Osmanlı zamanında dahi Avrupa’nın “hasta adamı” diye anılmıştır. Türkiye kendini Avrupa’nın parçası olarak görmeli ve öyle hareket etmelidir. Türkiye Orta Doğu politikasının bir parçası değildir.
Bugünkü dünyada tek başına kalmak ve hareket etmek zorlaştı. Avrupa da güçlü savunma gücü ve önemli coğrafi konumu dolayısıyla Türkiye’yi ihmal etmemelidir. Tam bağımsızlık çoğu devletler için entegre dünya dolayısıyla artık hayal. Tek başına kalmak devletleri her yönden kolay “lokma” durumuna düşürüyor. Rusya gibi büyük bir devlet dahi başaramadı. Amerika dahi en azından birçok ülkede askeri üslere gerek duyuyor. Yer altı ve yer üstü zenginlik yetmiyor. Amerikan şirketleri yurt dışı faaliyetleri olmasa bugünkü gibi güçlü olamaz.
Savunma gücü siyasetin vazgeçilmez bir parçasıdır.
Avrupa ve onun parçası Türkiye şimdi de uyanmazsa çok geç olur.