Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), işgal ve abluka altındaki Filistin topraklarında işlendiği iddia edilen savaş suçlarının araştırılması için soruşturma başlattı.
BBC Türkçe'den Yusuf Özkan'ın haberine göre başsavcı Fatou Bensouda, “beş yıla yakın süren özenli incelemenin ardından açılan soruşturmanın 13 Haziran 2014 tarihinden bu yana işlendiği belirtilen, mahkemenin yetkisi dahilindeki suçları kapsayacağını” söyledi.
İsrail ve ABD, uluslararası mahkemenin Filistin konusundaki girişimine itiraz ediyordu. İsrail yönetimi, UCM'nin yalnızca egemen devletler tarafından gündeme getirilen konuları inceleyebileceğini savunuyordu.
Uluslararası Ceza Mahkemesi Meclisi'ndeki yargıçların çoğunluğu bu görüşe katılmıyor. Meclisin 5 Şubat'ta aldığı kararda, Lahey'deki mahkemenin, İsrail'in 1967'den bu yana işgal ettiği Filistin topraklarında yargı yetkisine sahip olduğu vurgulandı.
Ön Yargılama Dairesi de Filistin'in, mahkemenin temel aldığı "Roma Statüsü'ne taraf devlet olduğuna" oy birliğiyle karar verdi.
Mahkeme savcıları, Doğu Kudüs de dahil Gazze ve Batı Şeria'yı içeren bölgede İsrail ordusu, Filistinli milisler ve Hamas tarafından işlenen olası savaş suçlarını inceleyecek.
Başsavcı Bensouda, beş yıl süren özenli inceleme sürecinde hem İsrail hem de Filistinli yetkililerle düzenli ve verimli görüşmeler yaptıklarını vurgulayarak soruşturmanın bağımsız, tarafsız bir şekilde yürütüleceğini söyledi.
Soruşturmaların nesnel gerçeklere ve hukuka dayanması gerektiğini belirten başsavcı, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin Filistin'e insani yardım götüren Mavi Marmara gemisine yönelik baskını ile ilgili soruşturma talebini, makul bir dayanak olmadığı gerekçesiyle reddettiğini anımsattı.
Bensouda, "Bununla birlikte mevcut durumda ilerlemek için makul bir dayanak ve kabul edilebilir potansiyel davalar vardır" dedi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, öncelikli olarak soruşturma ile ilgili suçlar üzerinde yargı yetkisi kullanacak İsrail ve Filistin makamlarına bildirimde bulunacak.
Mahkeme, Roma Statüsü uyarınca, bireysel cezai sorumluluk bulunup bulunmadığına ilişkin değerlendirmeyle ilgili tüm gerçekleri ve kanıtları kapsayacak şekilde soruşturmayı genişletebilecek.
Soruşturmayı açan Başsavcı Fatou Bensouda, görevini 16 Haziran'da İngiliz insan hakları hukukçusu Karim Khan'a devredecek. Khan, 9 yıl boyunca UCM Başsavcısı olarak görev yapacak.