Üçüncü Dünya Savaşı Suriye´den mi çıkar?
Bu soru, Suriye´de kan akmaya başladığı günden beri farklı aşamalarda soruldu.
Bugün de aynı soru yine Suriye´nin bu defa İdlib merkezli gündemde.
Kritik randevu Cuma,Tahran´da
Cuma günü (7 Eylül 2018) Tahran´da kritik bir buluşma gerçekleşecek.
Türkiye İran Rusya üçlü zirvesine bu defa İran ev sahipliği yapacak.
Tayyip Erdoğan, Hasan Ruhani ve Vladimir Putin, Suriye gündemiyle bir kez daha aynı masada buluşacak. Cuma günkü üçlü zirvede Suriye dosyasının en sıcak başlığıysa İdlib olacak.
Ankara´ya göre İdlib bir dinamit
Türkiye, uluslar arası muhataplarına İdlib ´in en kritik bölge olduğunu söylüyor .
Ankara, İdlib için ?dinamit´ benzetmesini yapıyor. Patlamaması gereken bir dinamit? Patlarsa, çok büyük hasar yaratacak bir dinamit.
Hatta, Üçüncü Dünya Savaşı´nın bile fitilini ateşleyebilecek kadar tehlikeli bir dinamit.
Üç milyondan fazla sivilin yaşadığı İdlib´de farklı terörist gruplar, kentsel alanda yani meskun mahalde konuşlanmış durumda.
Türkiye, bu durumdaki bir merkeze yapılacak bir müdahalenin, Suriye´de bugüne kadar elde edilmiş tüm kazanımları ortadan kaldıracağı görüşünde.
Ankara hem Rusya´ya hem de ABD´ye şunları en net şekilde söylüyor:
- İdlib´deki mevcut durum ve yapı herhangi bir askeri harekâtı kaldırmaz.
- Olası bir İdlib operasyonu bölgeyi bir ateş topuna çevirir.
- Bu kente yapılacak sert bir askeri müdahale, Üçüncü Dünya Savaşı´nın bile önünü açabilir.
Peki ne yapılabilir?
Ankara, İ dlib´e yapılacak bir operasyonun, Türkiye´nin tüm kazanımları nı da ortadan kaldıracağı tespitini yapıyor.
Türkiye, böyle bir durumda Fırat Kalkanı ve El Bab operasyon larıyla temizlenen ve risklerden arındırılan tüm alanlar ın tekrar tehlikeye gireceğini, Afrin´deki normalleşmenin de ortadan kalkacağını değerlendiriyor.
İdlib, Türkiye s ınırı na yakın çok büyük bir tehlike nin adı şu anda.
Ankara´nın önerisi, İdlib´deki terör gruplarını bölgeden çıkmaya ikna etmek. En azından bu yönde çaba sarf edilecek süreci başlatmak.
Türkiye, bu girişimin başarısız olması yani terörist gruplar ın kenti terk etmeye ikna olmaması hâlinde bile harcanacak enerji ve zamanın boşa gitmeyeceğini düşünüyor.
Ankara´ya göre, bu süre içinde sahada fizibilite çalışması ve bölgede durum tespiti yapılmış olur, bu da gerektiğinde nokta operasyonlar yapılmasına imkân sağlar.
Diplomasi ve güvenlik kulislerinde, Türkiye´nin İdlib hakkındaki bu tespit, değerlendirme ve önerilerini Rusya´ya ilettiği ve Moskova´dan, Esad yönetiminin de bölgeye müdahale etme fikrinden vazgeçirilmesini istediği konuşuluyor.
***
Türkiye Rusya İran üçgeninde konuyla ilgili yetkililer görüşmeye devam ediyorlar. Temaslar, Cuma günü Tahran´da üç ülke liderinin bir araya geleceği zirveye kadar da sürecek.
Ankara, İdlib konusunda alarm veriyor. Neredeyse kırmızı alarm?
Gelinen noktadaki tehlikenin boyutlarını Moskova üzerinden Şam´a da iletiyor, diplomatik ve askeri kanallar üzerinden ABD´ye de.
Bölgedeki durum anlık olarak takip ediliyor. İdlib raporları her gün güncelleniyor ve şimdi Cuma günü Tahran´da oturulacak masadan çıkacak sonuçlar bekleniyor.