Seçim atmosferinden tam olarak çıkamasak da seçimler nihayet bitti. İstanbul için hayırlı olsun diyoruz. İnşallah önümüzdeki 4 yıl seçimsiz geçecek. Ülkemiz, diğer ülkelere nazaran seçim konusunu olması gerekenden fazla önemsiyor ve ülke gündemini epey meşgul ediyor.
Memurundan esnafına, emeklisinden işçisine kadar büyük çoğunluk gelecek planlarını seçim gününü baz alarak yapıyor. Bu durum da işlerin yavaşlamasına, yatırımların ertelenmesine, buna bağlı olarak da ekonomik durgunluğa neden oluyor.
Seçimlerin diğer bir olumsuz tarafı ise seçim harcamaları. 31 Mart seçimleri için yapılan harcamalar 650-670 milyon lira civarında. Demokratik bir ülke olduğumuz için elbette seçimler her zaman olacak. Seçimlerin psikolojik ve maddi yükünü azaltabilmesi adına son zamanlarda duyduğumuz bir kavram var: Elektronik seçim.
Aslında e-seçim yeni bir uygulama değil. Dünyada bunu kullanan bazı ülkeler mevcut. Peki Türkiye´de e-seçim yapılsa gerçekleri ne kadar yansıtır ya da halk güvenir mi?
Digital Report için Poltio tarafından özel olarak hazırlanan ?Türkiye Çevrimiçi Seçim Araştırması?, dünyada bugüne dek 25 ülkenin gerçekleştirdiği elektronik seçimler konusunda Türk kamuoyunun görüşlerini gün ışığına çıkarıyor.
Türkiye´nin 55 ilinden 18-55 yaş arası katılımcının oylarıyla hazırlanan araştırma; elektronik seçimler konusuna olan yaklaşımı, sunacağı avantaj ve çekinceleri gösteriyor.
Buna göre;
Siyasi seçimlerin online ortamda yapılmasını nasıl değerlendirirsiniz? sorusuna erkek katılımcıların yüzde 51´i olumlu yanıt verirken, kadınlarda oran yüzde 37oldu. Olumsuz yaklaşanların oranları ise erkeklerde yüzde 29, kadınlarda yüzde 36 oldu.
Ev rahatlığında oy verme imkânı en çok 46-55 yaş arasındaki katılımcıları memnun ederken, katılımın artacağını düşünenler %47 olarak kaydedildi.
Dijital seçimin en olumlu yanının yüzde 48 ile masrafların düşmesi olarak belirtildiği anket çalışmasında, daha güvenilir sonuçlar oluşacağı düşüncesi yüzde 14´te kaldı. Katılımcıların elektronik seçimde gördüğü sakıncaların başında ise yüzde 62 ile sonuçların müdahaleye açık olması geldi.
Dünyada elektronik seçimi uygulayan ülkelerden bazı örnekleri paylaşalım;
Optik oy tarama, doğrudan kayıt yapan elektronik oy makineleri ve bilgisayar üzerinden olmak üzere üç farklı yöntemle kurulan elektronik sandıkların ilk örneklerinden birisi 1982´de Hindistan´da kurulmuş olsa da, tamamen elektronik yapıya geçiş 2000´lerin başını buldu. Estonya´nın bölgesel düzeyde başlayarak 15 yıldır gerçekleştirdiği e-seçimler artık tamamen internet üzerinden ve tüm ülkede yapılıyor.
Almanya, Belçika, Hollanda ve İrlanda´nın saydam olmadığı ve güvensiz bulduğu gerekçesiyle iptal ettiği elektronik seçimler hakkında siber güvenlik uzmanları da genelde olumsuz konuşuyorlar. Kısa süre önce ABD´nin oy makinelerinin 2 dakika içerisinde, sıradan bir dolmakalemle hack´lenebildiğini gösteren video, internette popüler olmuştu.
İsviçre ise elektronik oy sisteminin güvenliğini test etmek için herkese açık bir hack yarışması düzenledi ve hacker´ların kısa sürede bulduğu açıklar sebebiyle elektronik seçim sistemini süresiz olarak devreden çıkardı.