Bolu Kartalkaya’da 78 kişinin hayatını kaybettiği Grand Kartal Otel yangınının ardından, turizm tesislerinde yangın önlemlerine ilişkin denetim ve ihbar süreçlerinde değişiklik yapıldığı ortaya çıktı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 23 Eylül 2024’te yayımladığı bir genelgeyle, turizm işletme belgeli tesislerde yangına yönelik tespit edilen eksikliklerin ilgili idarelere bildirilmesi hükmünün kaldırıldığı anlaşıldı. Bu düzenleme, yangın güvenliği denetim süreçlerinde ciddi sorulara neden oldu.
TESPİTLERİN BİLDİRİMİ ZORUNLULUĞU KALDIRILDI
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdür Yardımcısı Levent Kırcan imzasıyla yayımlanan genelgede, turizm tesislerinde yapılan denetimlerde tespit edilen yangın güvenliği eksiklerinin ilgili idarelere bildirilmesine ilişkin madde yürürlükten kaldırıldı. Aynı genelgeyle, eksikliklerin turizm tesisi ruhsatının değişikliği ya da iptali için Bakanlığa bildirilmesi zorunluluğu da kaldırıldı.
Bu durum, yangın önlemlerinin denetim ve yaptırım süreçlerini zayıflattığı eleştirilerini gündeme getirdi. Bolu Kartalkaya’daki facianın ardından, kamuoyunda bu düzenlemenin güvenlik risklerini artırdığına dair endişeler dile getiriliyor.
GRAND KARTAL OTEL FACİASINDA İHMAL İDDİALARI
Grand Kartal Otel, 12 Aralık 2024’te Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü’ne yangın güvenliği denetimi için başvuruda bulunmuş, ancak yapılan incelemelerde ciddi eksiklikler tespit edilmişti. Denetim raporunun ardından otel yönetimi, başvurularını geri çekerek denetimin iptalini talep etti. Yangın sonrası açıklamalarda, bu süreçteki eksikliklerin ve ihmal iddialarının faciada önemli bir rol oynadığı vurgulandı.
YETKİLİLERDEN FARKLI AÇIKLAMALAR
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yangına ilişkin Bakanlık sorumluluğunun olmadığını belirterek, otelin kapatılmasının İl Özel İdaresi’nin görevi olduğunu ifade etti. Ersoy, Bolu Belediyesi itfaiyesinin yangın önlemlerindeki eksiklikleri savcılığa bildirmesi gerektiğini de söyledi.
Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan ise itfaiye raporunun neden bildirilmediğiyle ilgili yaptığı açıklamada, "İtfaiye müdürümüz, eksiklikleri savcılığa bildirirse işletme tarafından dava açılacağından korkmuş olabilir. Bu başvuruların geri çekildiğini yangından sonra öğrendim" ifadelerini kullandı.
T24'ün haberine göre personele gönderilen genelgede, şu ifadeler yer aldı:
“Bilindiği üzere; Bakanlığımızca turizm tesislerinin belgelendirilmesine ilişkin işlemler 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve ilgili ikincil mevzuat hükümleri doğrultusunda yürütülmektedir. Bakanlığımızdan turizm işletmesi belgesi alınması için işletme iznine esas belge olan işyeri açma ve çalışma ruhsatının ibrazı zorunludur.
Diğer taraftan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6 ncı maddesi; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." hükmüne amirdir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili kurumlar ise ilgili belediyesi ve diğer yetkili idarelerdir. Bu kapsamda işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili idarelerce; yapıların gerek yangın güvenlik önlemleri açısından uygunlukları gerekse plan, fen, sağlık şartlarına uygunlukları ve geçmişten gelen müktesep hakları da gözetilerek ruhsatlar düzenlenmekte ve uygunluklarının takibi yapılmaktadır. Söz konusu hususlar, konusunda uzmanlık gerektirir nitelikte olup uygulanması ve takibi de uzman ve yetkili olan idari birimlerce ilgili imar mevzuatı ve binaların yangından korunmasına ilişkin mevzuat hükümleri dikkate alınarak yapılmaktadır. Nitekim Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen söz konusu yönetmeliğin uygulanmasında görevli, yetkili ve sorumlular arasında Bakanlığımız bulunmamaktadır.
Yukarıda belirtilen hususlar; ilgili kurumların görev, yetki ve sorumluluk alanında olup Bakanlığımızın görev, yetki ve sorumluluk alanına girmemekte ve özel uzmanlık gerektirmektedir. Bu konularda tesislerin hak kaybına uğrayarak mağduriyetlerine sebebiyet verilmemesini teminen Birleştirilmiş İç Genelgenin (2022/1/2)+(2023/1/2)+(2024/1) C bölümünün 17 ve 18 inci maddeleri ve D bölümünün 3 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır. Bilginizi ve gereğini rica ederim.”
KALDIRILAN HÜKÜM: YANGIN ÖNLEMLERİNDEKİ EKSİKLİĞİN İLGİLİ İDAREYE BİLDİRİLMESİ
Yürürlükten kaldırılan İç Birleştirilmiş İç Genelgenin D bölümünün 3’üncü maddesi yapılan denetimler, denetimlerin bildirilmesi ve işyerinin ruhsat durumuna ilişkin atılacak adımlar açısından kritik öneme sahip bir maddeydi. Maddenin kaldırılmasıyla birlikte, bakanlıktan turizm işletme belgesi talebinde bulunan ya da bu belgeye sahip işletmelerde yapılan denetimlerde, yangın önlemleri konusunda tespit edilen eksikliklerin ilgili idareye bildirilmesi hükmü kaldırıldı. Yapılan değişiklikle ayrıca, tespitler doğrultusunda çalışma ruhsatına ilişkin olarak atılacak adımlarda da Bakanlığa bilgi verilmemesi talimatı verildi.
Yürürlükten kaldırılan Birleştirilmiş İç Genelgenin D bölümünün 3’üncü maddesinde şu ifadeler yer alıyordu:
“İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı ile Bakanlığımızdan belge talebinde bulunulan/belgeli tesislerde yapılan denetim sonucu yangın önlemleri hususunda eksiklik tespit edilmesi halinde, Turizm Mevzuatı hükümleri çerçevesinde cezai işlem tesis edilmeksizin genel ifadelerle ilgili yerel idareye bildirimde bulunulması,
Bakanlığımızdan belgeli olup yangın önlemlerine ilişkin tespitler doğrultusunda ilgili idareye bildiri amaçlı hazırlanan yazıların sadece bilgi amaçlı gönderilmesi, "gereği" ifadesinin kullanılmaması, yazı içeriğinde bu konudaki görev ve sorumluluğun ilgili belediyeye ait olduğunun ve tesise ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının değişikliği ya da iptali durumlarında Bakanlığa bilgi verilmesinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatını düzenleyen belediye ile tesisin bulunduğu ilde varsa Büyükşehir Belediyesinden dağıtımlı olarak istenilmesi,”
Kaynak: karar.com
