Seçilmiş Başkan Donald Trump'ın ekibi, İran'ın nükleer programını durdurmak için farklı seçenekleri değerlendiriyor.
Amerikan gazetesi Wall Street Journal'ın (WSJ) aktardığına göre Trump'ın ekibi "maksimum baskı 2.0" stratejisi üstünde çalışıyor. Masadaki seçenekler arasında ekonomik yaptırımların yanı sıra önleyici hava saldırıları da var.
Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesi ve İsrail'in Hizbullah'la Hamas'ı zayıflatmasıyla İran da bölgede güç kaybetti. Trump'ın geçiş ekibi, Tahran'ın bu süreçte nükleer silah geliştirme programını hızlandırabileceğinden endişeleniyor. Yeni strateji kapsamında İran'daki bazı nükleer tesislere hava saldırısı düzenlenmesi seçeneği de değerlendiriliyor.
Trump, ilk döneminde İran'ın nükleer programıyla ilgili anlaşmazlıklarda doğrudan güç kullanmamış, yaptırım ve diplomatik baskı yolunu tercih etmişti. Ancak yetkililer, Ortadoğu'daki değişimlerle bu politikanın farklı bir yere evrilebileceğine dikkat çekiyor. Diğer yandan bu planın "çok erken evrelerinde olunduğu" ifade ediliyor.
Washington, bölgeye daha fazla savaş gemisi ve jet gönderip İsrail'in savunmasını güçlendirerek Tahran'a gözdağı verme seçeneğini de değerlendiriyor. Buna ek olarak yeni ekonomik yaptırımlar ve diplomatik baskıyla İran'ın nükleer programının engellenmesi hedefleniyor.
Trump, kendisini "yılın kişisi" seçen TIME dergisine verdiği ve dün yayımlanan röportajda, ABD’nin İran’la savaşa girip girmeyeceğine dair "Her şey olabilir. Durum çok değişken" demişti.
Ayrıca FBI ve ABD Adalet Bakanlığı, İran'ın Trump'a suikast düzenlemeyi planladığını savunmuş, Tahran ise iddiaları "komplo" diye niteleyerek yalanlamıştı.
İran'la Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya arasında 14 Temmuz 2015'te Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) imzalanmıştı.
Uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin denetim altına alındığı anlaşma, Ocak 2016'da BMGK onayıyla yürürlüğe girmişti.
Ancak Trump, Mayıs 2018'de anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş, Avrupa ülkeleri de anlaşmayı koruyacak adımlar atmamıştı. Trump döneminde Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından Ocak 2020'de Tahran, yeniden yüksek düzeyde uranyum zenginleştirmeye başlamış, anlaşma fiilen çökmüştü.
Öte yandan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ABD ve Avrupalı tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde nükleer anlaşmaya geri dönebileceklerini söylemişti.
Kaynak: İndependent Türkçe
