Dün ?Füzeleri bekle Rusya çıkışıyla dünyayı ayağa kaldıran ABD Başkanı Donald Trump yeni bir tweet paylaştı. Trump olası Suriye operasyonun zamanlamasıyla ilgili ?hemen ya da yakın olmayan zaman? mesajı verdi. Son açıklamasında ´Yakında karar vereceğiz´ dedi.
Trump, önceki gün Rusya´ya gözdağı verdiği paylaşımıyla ilgili "Suriye´ye saldırının ne zaman gerçekleşeceğini asla söylemedim. Bu çok yakın ya da hiç de yakın olmayan bir zaman olabilir. Her durumda, benim yönetimim altındaki ABDDEAŞ´tan bölgeyi temizleyerek harika bir iş çıkardı. ´Teşekkür ederiz ABD´miz nerede?? ifadelerini kullandı.
Rusya, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi´ni Suriye için yarın toplantıya çağırdı.
Rusya´nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, ABD ve müttefiklerini, kimyasal silah kullanıldığı gerekçesiyle Suriye´ye karşı askeri harekattan kaçınmaya çağırdı. Önceliğin ´savaş tehlikesini önlemek´ öldüğünü vurgulayan Nebenzia, BM Genel Merkezi´nde gazetecilere yaptığı açıklamada, Ancak ne yazık ki, Washington´dan gelen mesajları göz önüne aldığımızda, hiçbir olasılığı gözardı edemeyiz. Çok kabadayılar" diye konuştu.
Nebenzia, "Onlar orada, Suriye´de olduğumuzu biliyorlar, herhangi bir tehlikeli gelişmeyi önlemek için uygun kanallar olmasını diliyorum. Gerilimin artıp çatışma çıkması tehlikesi, Suriye´ye saldırıdan daha da yüksek, çünkü ordumuz orada. Bu yüzden durum çok tehlikeli. Bizim önceliğimiz ABD-Rusya arasında herhangi bir çatışmayı önlemek ama bu çatışma çıkması da olasılık dışı değil" dedi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel´in ardından İtalya Başbakan Paolo Gentiloni de Suriye´ye yönelik herhangi bir saldırıya katılmayacaklarını duyurdu. Gentiloni ancak müttefiklere lojistik destek sağlayacaklarını belirtti.
Dünyanın nefesini tutup izlediği krizde Trump´ın paylaşımından saatler sonra Pentagon´dan ´geri adım´ sinyali olarak yorumlanan bir açıklama geldi. ABDSavunma Bakanı James Mattis, ABD´nin Suriye savaşını bitirmek için Cenevre sürecine bağlı olduğunu söyledi.
Trump ise Suriye konusunda bugün toplanacaklarını, kararın ise yakın zamanda verileceğini söyledi. ABD Başkanı Donald Trump, ´´Bugün Suriye toplantısı yapacağız, yakında karar vereceğiz´´ diye konuştu.
Mattis de Suriye konusundaki ihtimalleri bugün Ulusal Güvenlik Toplantısı´nda görüşeceklerini açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump, Duma´da meydana geldiği iddia edilen kimyasal saldırı haberlerinin ardından ilk olarka Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad´a "hayvan" demişti.
Dün açıklama yapan Trump, "Rusya, Suriye´ye atılacak olası füzeleri vuracağını söylüyor. Hazır ol Rusya çünkü yeni, nazik ve akıllı füzeler gelecek. Halkını gazla öldüren ve bundan da zevk alan bir hayvanla ortak olmamalısın" demişti.
ABD Başkanı bu açıklamasından 40 dakika sonra yeni bir tweet atarak, "Rusya ile ilişkilerimiz Soğuk Savaş dönemi de dahil hiç olmadığı kadar kötü. Buna hiç gerek yok. Rusya´nın ekonomik olarak desteğe ihtiyacı var ki biz de bunu kolaylıkla sağlayabiliriz. Birlikte çalışmalıyız. Silah yarışını bırakalım" şeklinde konuşmuştu.
Bu arada krezin nedeni olan Doğu Guta´daki saldırı nedeniyle Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü´nün (OPCW) Suriye´ye gitmek üzere yola çıktı. Cumartesi günü kimyasal silah kullanılması konusunda Suriye´de çalışmalara başlayacağı aktarıldı.
Suriye´ye yönelik muhtemel operasyonla ilgili bir açıklama da Almanya Başbakanı Merkel´den geldi. Merkel, Esad´ın Suriye´de kimyasal silah kullanmasının ardından Fransa Cumhurbaşkanı Macron´la telefon görüşmesi yaparak bölgedeki durumu tartıştı. Görüşmenin ardından açıklama yapan Merkel, olası bir Suriye müdahalesinde yer almayacaklarını bildirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron ise "Esad´ın kimyasal silah kullandığına dair kanıtlarımız var" dedi.
Kimyasal saldırıyla ilgili istihbaratı inceleyip denetledikten sonra Suriye ile ilgili bundan sonraki eylemlere dair karar vereceklerini söyleyen Macron, Fransa´nın bölgede tırmanmaya izin vermeyeceğinden söz etti.
Suriye´yi vurup vurmama kararını ´zamanı geldiğinde´ vereceklerini dile getiren Macron, Fransa´nın Suriye´ye karşılığı ´kendi seçtiği zamanda vereceğini´ ifade etti.
Krizle ilgili en kritik açıklamalardan biri ise Rusya ve ABD arasında ´arabulucu´ olan Türkiye´den geldi. Dün Trump´la Suriye´yi görüşen Erdoğan bugün çarpıcı açıklamalar yaptı. Bugün de Putin´le görüşeceğini söyleyen Erdoğan şöyle konuştu:
"Biz artık Suriye ve Irak´ta oynanan bu tiyatronun bir tarafa bırakılmasını, maskelerin indirilmesini, herkesin gerçek niyetiyle sahada kendisini göstermesini istiyoruz. Bu tiyatro yüzünden dünya yakın tarihinin en büyük tehdidi ile karşı karşıyadır. Kimsenin Akdeniz ve Suriye topraklarını siyasi ve askeri güç mücadelelerinin ateşinde yakmaya hakkı yoktur. Kimyasal ve konvansiyonel silahlarıyla kendi vatandaşlarına saldıran rejimi korumak ne kadar yanlışsa aynı şekilde terör örgütleri üzerinden Suriye´yi bölmeye çalışmak da o kadar yanlıştır.
Biz bunların hepsine karşıyız. Ne Amerika ile olan müttefikliğimizden ne Rusya ile enerjiden güvenliğe kadar geniş bir alanda kurduğumuz stratejik ilişkilerimizden ne de İran ile bölge sorunlarının çözümünde birlikte çalışmaktan vazgeçmek gibi bir niyetimiz yoktur. Bizim Rusya, İran, Çin gibi ülkelerle kurduğumuz ilişkiler Batı ile olan ilişkilerimizin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır."
Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya lideri Putin´le görüştü. İki lider Suriye´deki son gelişmeleri görüştü.
İngiltere Başbakanı Theresa May, Suriye´ye muhtemel bir operasyonu görüşmek üzere bugün kabinesini topluyor.
İngiltere Başbakanı Theresa May, Suriye´deki kimyasal saldırı iddialarına hükümetin vereceği yanıtı görüşmek için Perşembe günü bakanlar kurulunun toplanması çağrısı yaptı.
Öğle saatlerinde yapılacak toplantıda kabinenin onay vermesi halinde, ABD´nin Suriye´ye yönelik askeri müdahalesine İngiltere´nin destek vermesinin yolu açılmış olacak.
BBC´ye konuşan kaynaklar, Theresa May´in, parlamentodan onay almaksızın operasyona katılım kararı almak için hazır göründüğünü söyledi.
BBC´nin diplomasi muhabiri James Landale, kabinenin May´i desteklemesinin beklendiğini ancak bunun muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn de olmak üzere parlamentoya danışılmasını isteyen bazı milletvekillerini öfkelendirebileceğini söylüyor.
Rusya´da krizle ilgili üst üste açıklamalar geldi. Rusya Başbakanı Medvedev, "NATO ülkelelerinden gelen aptalca askeri açıklamalar, piyasalarda belirsizliği artırıyor" diye konuştu. Kremlin, Rusya ve ABD arasında bir telefon hattının, ?çakışmayı önlemek´ için kullanıldığını belirtti. Açıklamada, Putin ile Trump´ın telefon görüşmesi yapmasının planlanmadığı da ifade edildi.
Moskova krizin çıkış noktası Doğu Guta ile ilgili flaş bir açıklama da yaptı. RusyaSavunma Bakanlığı, Beşar Esad´a bağlı güçlerin Doğu Guta´da tamamen kontrolü sağladığını duyurdu. Şam rejiminin ele geçirdiği yerler arasında, kimyasal saldırının olduğu Duma da var. Rusya Duma´ya askeri polis gücü sevk edildiğini açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ise sabah saatlerinde sağduyu çağrısı yaptı. Guterres, "Durumun kontrolden çıkmasını önleyin" dedi. Guterres´ın çağrısının hedefinde BMGK daimi üyeleri ABD, Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin vardı. Bu arada İtalya Başbakanı Paolo Gentiloni, Suriye´ye muhtemel bir harekâtı "Suçlara karşılık vermenin ötesinde, önce barış için çalışmalıyız" sözleriyle değerlendirdi.
Uluslararası diplomaside açıklamalar ardı ardına gelirken sahada da sıcak gelişmeler yaşanıyor. ABD donanmasının Akdeniz´e sevk ettiği USS Harry Truman ve diğer savaş gemileri, Virginia´daki Norfolk deniz üssünden ayrıldı. Gemilerin Akdeniz´e ilerlediği belirtiliyor.
Uluslararası haber ajansı Reuters´ın dünyaya servis ettiği fotoğraflarda, binlerce Amerikan askeri aileleriyle vedalaştığı görülüyor.
Muharip gemilerin yanında Alman FGS Hessen fırkateyni de Akdeniz´e doğru ilerleyecek.
Güney Kıbrıs´ın Larnaka limanından ayrılan Amerikan USS Donald Cook savaş gemisinin fotoğrafları da donanma tarafından paylaşıldı.
Güney Kıbrıs´taki Akrotiri hava üssüne çok sayıda İngiliz savaş uçağı indi, görüntüleri itv ekrana getirdi.
Rus yayın kuruluşu Sputnik´te yer alan habere göre ise "Image Satellite Internacional" Facebook´ta Rus savaş gemilerinin Tartus limanından ayrıldığının görüldüğü uygu görüntülerini yayınladı.
Açıklamada, üste olmayan gemilerin olası saldırılar için denize konuşlandırılmış olabileceği ve üste yalnızca bir "Kilo" sınıfı denizaltının kaldığı aktarıldı.
11 Nisan tarihli görüntülerden birinde de limanda 7 gemi, Graçonok tipi 2 sabotaj engelleyici sürat gemisi, 2 dizel denizaltı olduğu, ancak bunlardan yalnızca bir denizaltının kaldığı anlaşılıyor.
Konuyla ilgili son açıklama Sputnik´e konuşan bir Rus milletvekilinden geldi. Milletvekili gemilerin Tartus´tan ayrıldığını doğruladı.