ABD ve Çin arasındaki “Büyük Güç Rekabeti”ni Batılı stratejistler “Yeni soğuk savaş” olarak niteliyorlar. Bu görüş Çin’in ABD için “jeopolitik hasım “ olduğu kabülüne dayanıyor. Bazı analizciler “Yeni endüstriyel soğuk savaş” veya “Teknolojik Soğuk Savaş” terimini de kullanıyorlar. Amerika’daki Çin karşıtı şahinler Çin’in küresel sahnede ABD’yi yerinden etmeye hazırlandığını savunuyorlar. Dünyanın en büyük iki ekonomik gücü arasında “stratejik karşılıklı şüphe” giderek derinleşirken bu yeni soğuk savaş eskisinden çok daha kapsamlı hale geliyor. Bu terimlerden anlaşılacağı gibi, ‘yeni soğuk savaş’a neredeyse herşey dahil. “Yeni petrol” olarak nitelenen “veri”lerin kontrolü de savaşın kapsamı içerisinde.
Yeni nesil teknolojide Çipler hayatî değer taşıyor. ABD Kongresi geçtiğimiz yaz Çip üretimine ağırlık vermek için 280 Milyar Dolarlık bir yasayı yürürlüğe koymuştu. Bu yasa “Teknolojik Soğuk Savaş”ın ilk ciddi hamlelerinden biriydi. “Çip Yasası” doğrudan Çin’i hedef almakla birlikte, “Avrupa Birliği”ni de etkiliyor. Küresel liberal ekonominin ana merkezi olarak nitelenen ABD’nin çip üretiminde veya otomotiv sektöründe özel sektöre ciddi oranlarda kamu desteği sağlayacak olması Avrupa’da homurdanmalara yol açmıştı. Bu mesele, ABD ve “AB” arasında bir çatlak oluşturdu. Avrupalılar Trump’ın korumacı politikalarının Biden döneminde de sürdüğüne dikkat çekiyorlar. ABD ve “AB” arasında görüşmelerse sürüyor.
Son birkaç yıldır, ana şirketi Çin’de olan popüler sosyal medya devi “TikTok”un ABD’de yasaklanması gerektiğine dair bir tartışma yaşanıyordu. Daha çok “Cumhuriyetçiler” başı çekmekle birlikte “TikTok” konusunda iki partili bir işbirliği söz konusu. Amerikan güvenlik kuruluşlarına göre de “TikTok” “ulusal güvenlik” için ciddi bir tehdit. Geçen ay Temsilciler Meclisi İç Güvenlik Komitesi’nde yaptığı konuşmada FBI Başkanı Christopher Wray “En azından FBI tarafından TikTok hakkında ulusal güvenlik endişelerimiz var” demişti.
“TikTok”un yasaklanmasını isteyenler Amerikalı kullanıcılara ait verilerin Çin hükümetince ABD’ye karşı kullanılacağını savunuyorlar. 100 milyondan fazla Amerikalı “TikTok” kullanıcısı. Keza Amerikan gençliğinin üçte ikisi “TikTok” kullanıyor. Dünyada “TikTok” kullananların sayısınınsa 1 milyarı geçtiği belirtiliyor. Çin karşıtı şahinler, “TikTok”un ABD seçimlerini manipüle etmek için kullanılacağını da ileri sürüyorlar. Bir diğer iddiaysa kullanıcılara ait kişisel verilerin Çin Hükümeti tarafından “yapay zeka” çalışmalarında kullanılabileceğiydi.
Cumhuriyetçi Senatör Josh Hawley ise “TikTok”un Çin Komünist Partisi tarafından ABD’ye sızdırdığı bir “Truva Atı” olduğunu savunuyor. Hawley yaptığı bir açıklamada, TikTok’un ABD için büyük bir güvenlik riski teşkil ettiğini, şirketin Çin ile bağlarını tamamen koparmak zorunda kalana kadar hükümet cihazlarında kullanılmaması gerektiğini savunuyordu.
“TikTok”un ABD’deki yöneticileri ve Pekin tüm bu iddiaların gerçek dışı olduğunu söylüyorlar. Öte yandan “TikTok” bu iddialara karşı hem Trump, hem de Biden Yönetimi nezdinde “lobi çalışmaları”nda bulundu. Lobi çalışmaları “Temsilciler Meclisi” ve “Senato”daki ilgili Komitelerin üyelerini de içeriyordu. “TikTok” adına lobi çalışması yapanlar arasında “Demokratlar” ve “Cumhuriyetçiler”le çalışmış bazı önemli isimler de yer alıyordu.
Trump döneminde “TikTok”un yasaklanmasına yönelik bazı önlemler alınmış olsa da devamı gelmemişti. Geçen yıl bir yasa tasarısı Senato’dan geçmiş, ancak Temsilciler Meclisi’nde durdurulmuştu. ABD’nin birçok eyaletindeyse “TikTok”un kamu çalışanları tarafından kullanılmasını yasaklayan düzenlemeler yapılmıştı. Beyaz Saray’ın yanı sıra Pentagon, Dışişleri ve İç Güvenlik departmanları da çalışanlarına “TikTok yasağı” getirmişti. TikTok karşıtları düzenlemelerin Federal olarak uygulanması yönündeki girişimleri hep sürdürdüler.
Nitekim Senatör Josh Hawley tarafından hazırlanan bir tasarı geçtiğimiz hafta Senato’dan oy birliğiyle geçti. Tasarı Temsilciler Meclisi’nde de onaylanması durumunda ABD Başkanı Joe Biden’ın önüne gidecek. Biden’ın imzalaması halinde yasalaşacak olan bu tasarı federal kurumlarda çalışanların telefonlarına “TikTok” uygulamasını indirmelerini ve kullanmalarını yasaklanacak. Çin karşıtı şahinlerse “TikTok”un ABD’de tümüyle yasaklanmasını istiyorlar.
