Salgın döneminde en kritik konulardan biri yaklaşık dört aydır kapalı olan okulların açılması oldu. ABD, İngiltere, Fransa gibi ülkeler ‘Daha fazla ertelenemez’ diyerek eylülde yüz yüze eğitime vize verdi. Türkiye’de ise belirsizlik hâlâ giderilemedi. Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, ‘güvenli ders zili’ kriterinin gözetilmesi gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da “31 Ağustos’ta tablo bundan daha iyi olmayacak. Şimdiden karar verilmeli” dedi.
18 MİLYON VELİNİN KAFASI KARIŞIK
Gelinen noktada 18 milyon velinin kafasında net bir tablo şekillenmedi. İlk ve orta dereceli okulların 31 Ağustos’ta açılışıyla ilgili planlama yapılsa da Milli Eğitim’den son süreçte net bir açıklama yok. Yine formülleri dile getiren Bakan Ziya Selçuk, vaka sayılarının arttığı illerde valilik kararıyla okulların açılmayabileceğini söyledi. Selçuk “Yarı zamanlı eğitim, 81 ilde tamen uzaktan eğitim ya da hibrit model söz konusu olabilir” değerlendirmesi yaptı.
"TENEFFÜS" BİTİYOR DERS HALA BELİRSİZ
Özel okullarda yüz yüze derse altı gün kala eğitimin nasıl verileceğine dair belirsizlikler devam ediyor. Milyonlarca öğrenci ve velinin beklediği karara dair dört farklı senaryo öne çıkıyor. Okulların açılıp açılmayacağına vaka sayılarına göre il bazında valilerin karar vereceği belirtiliyor. Bilim Kurulu ise öğrencilerin kapalı alanda yan yana bulunacağı derslerin salgının seyrini değiştirebileceğine dikkat çekiyor.
Salgın nedeniyle uzaktan eğitimle tamamlanan okullarda yeni yılda takvimin nasıl işleyeceği merak konusu oldu. Milli Eğitim Bakanlığı’nın özel okullarda 17, devlet kurumlarında ise 31 Ağustos’ta yüz yüze eğitimin başlayacağını duyurmasının ardından sınıflardaki derslere dair çeşitli formüller gündeme geldi. Ancak MEB’in takvimine göre ilk ders ziline sayılı günler kala belirsizlik giderilemedi. 18 milyon öğrenci ve ailesi konunun bir an önce açıklığa kavuşturulmasını bekliyor.
Bilim Kurulu toplantılarında da masaya yatırılan konuya dair farklı senaryoların bulunduğu belirtildi. Okulların açılış süreci için her ilde ayrı bir takvim belirlenebileceği kaydedildi. Özel okullardan bir heyetin bugün Milli Eğitim Bakanlığı’nda toplantıya katılacağı bildirildi. Bu kurumların durumunun bu toplantıda netlik kazanacağı ifade edildi. Okulların açılışıyla ilgili vaka artışı yüksek iller; Malatya, Gaziantep, Şanlıurfa, Konya ve Ankara’da özel ve devlet tüm okullarının fiili olarak eğitim/ öğretime açılmaması fikrinin gündemde olduğu ileri sürüldü. Ancak İstanbul’un kapsam dışı olmasını nedeniyle sadece özel okullarda açılışın ay sonuna kadar ertelenmesinin öne çıktığı belirtildi. Okulların açılmasına dair zaman zaman Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un da dile getirdiği dört senaryo ise şöyle:
Okulların öncelikle tüm çocuklar için sosyal mesafe korunarak ortak kullanım alanları ve dersliklerde metrekare hesabıyla oturma düzenleri planlanarak sınıflarda öğrenci sayısı seyreltilerek 18 milyon öğrenci için açılması planlanılsa da yetki illerde valilerde olacak. Şartların kötü seyrettiği illerde okullar açılmayabilecek.
Bilim Kurulu’nun pandeminin seyrine göre alacağı kararla, tüm çocuklar için açılma şansı kalmazsa açılan illerde de okullarda yarı zamanlı eğitim verilebilecek. Okullar salgının ağır seyrettiği bazı şehirlerde açılmaz iken salgın sürecini daha hafif atlatan şehirlerde, il dışı seyahat kısıtlaması ile birlikte açılabilir.
Okulların açılmayacağı şehirlerde de telafi eğitimleri yapılacak. Eylül ve ekimde olası ikinci dalga salgına karşı 2020-2021 Eğitim/Öğretim yılında kısmi veya tamamen uzaktan eğitime geçişle ilgili teknolojik altyapı çalışmaları tamamlandı. Yüzde 40 yakından, yüzde 60 uzaktan eğitim formülü üzerinde durulduğu öğrenildi.
ÖNCE 1, 5 VE 9’UNCU SINIFLAR
2019-2020’de ilkokul birinci sınıfa başlayan ve pandemi nedniyle yarım dönem okula gitmek zorunda kalan 1,1 milyon öğrenci ile yine bu yıl okula başlayacak olan 1,2 milyon öğrencinin okuma yazmayı öğrenmesi veya bildiğini unutmaması için bu süreçte öncelikli olması planlanıyor. 2021 LGS’ye girecek 8’inci sınıfa bu yıl geçen 1,5 milyon öğrenci ile ve 2021 YKS’ye girecek 1 milyona yakın 12’nci sınıflar ile uyum eğitimi kapsamındaki 1’inci, 5’inci ve 9’uncu sınıfların öncelikli olması bekleniyor.
Konuya ilişkin Bilim Kurulu üyeleri de görüşlerini aktarıyor. Son olarak “Bu uyum oranlarıyla belli ki 31 Ağustos öncesinde bundan çok daha iyi bir durumda olmayacağız. O yüzden şimdiden belirlenebilir” diyen Prof. Dr. Mehmet Ceyhan New York modeline işaret etti. Ceyhan “New York’ta eyaletin milli eğitim kurumu açıklama yaptı. ‘Testlerin pozitiflik oranı yüzde 1’in altına indiği anda okulları açacağız ve de her gün 70 bin test yapacağız.’ New York’un nüfusu 8 milyondur, biz bunun 10 katı büyüklüğünde bir ülkeyiz. Biz 700 bin test tabi ki yapamayız ama daha düşük de olsa 100 binler civarında test yapmalıyız. O zaman yüzde 2’nin üzerine çıkarsa okulları kapatacağız gibi şartları önceden belirleyerek, ancak öyle açabiliriz. 6’ncı sınıf ve yukarısı açılabilir 31 Ağustos’ta, daha küçük çocuklar bir ay bekleyebilir” dedi.
İSRAİL’DE ARTIŞ YAŞANDI
Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz da “Bu konu iki ucu keskin bir bıçak olmakla birlikte çözüm için açalım, açmayalım seçeneklerinin yanında, güvenle açalım seçeneği de velilerimizin aklında olmalıdır” ifadelerini kullandı. Okullar baştan beri kapalı olduğu halde salgının dalgalı seyrinin
izlendiğine dikkati çeken Kayıpmaz, okulların açılması dışında pek çok durumun salgının seyrini etkileyebildiğini söyledi. Dünyadaki örneklere bakıldığında, yüz yüze eğitimin özellikle küçük yaşlarda, temel eğitim çağındaki çocuklarla başladığının görüldüğünü ifade eden Kayıpmaz, sınıf mevcutlarının belirli bir sayıda tutulduğuna, düzenli ateş ölçümünün yapıldığına, maske, mesafe ve el yıkamanın teşvik edildiğine dikkati çekti. Bu önlemleri uygulayabilen Fransa, Belçika, Yunanistan, Tayvan, Vietnam gibi ülkelerde okullar açıldıktan sonra vaka sayılarında anlamlı bir artış izlenmediğine işaret eden Kayıpmaz, İsrail gibi çok az kısıtlama ile kısa sürede eski haliyle eğitime dönen bir ülkede ise öğrencilerde ve çalışanlarda vaka sayılarında artış yaşandığını söyledi.
MESAFELİ EĞİTİM İÇİN 250 BİN SINIF LAZIM
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, eğitim raporu hazırladı. Rapora göre ilkokullarda derslik başına 21.9, ortaokullarda 32.7, imam hatip ortaokullarında 26.3, genel ortaöğretimde 27.3, mesleki ve teknik ortaöğretimde 22.3, imam hatip liselerinde ise 14.4 öğrenci düşüyor. Sözcü’ye konuşan Kaya “Sosyal mesafe için 250 bin ek derslik gerek. 250 bin de öğretmen açığı var. Acil atama yapılmalı” dedi. Eğitime dair verileri gündeme getiren Kaya, şunları söyledi: “1 milyon 77 bin 307 öğretmen var. Ülkemizde 54 bin resmi, 12 bin 809 özel okul bulunuyor. Mevcut duruma göre Sağlık Bakanlığı’nın ortaya koyduğu 1 metrekare sosyal mesafe şartını sadece imam hatip liseleri sağlıyor. 18 milyon 108 bin 860 öğrenci için 706 bin 15 dersliğimiz var. Her dersliğe ortalama 26 öğrenci düşüyor. Okulların açılabilmesi için dersliklerdeki öğrenci sayısını yarı yarıya düşürmemiz gerek. Derslik ihtiyacı dikkate alındığında tanesi 57 bin liraya mal edilebilen prefabrik okullar yapılmalı. ‘Biz Bize Yeteriz’ kampanyasında toplanan parayı bunun için harcarsınız. Milli Eğitim Bakanlığı, bütçesinin arttırılması için TBMM’ye talepte bulunmalı. Meslek liselerinin boş kalan sınıfları bu süreçte kullanılmalı. Bu süreçte 17 bin köy okulu eğitim ve öğretime açılmalı.”