Filipinler´in güneyinde yaşayan Moro Müslümanlarının geleceğini şekillendirecek tarihi Bangsamoro Organik Yasası (BOL) referandumunun ikinci aşamasının resmi sonuçları ilan edildi.
Filipinler Seçim Komisyonundan (COMELEC) yapılan açıklamaya göre, mevcut idari yapının yerine daha kapsamlı Müslüman Mindanao´da Bangsamoro Özerk Bölgesi´ni (BARMM) oluşturan BOL oylamasının, 6 Şubat´ta gerçekleştirilen ikinci aşamasının sonuçları belli oldu.
Referandum kapsamında oylamaya gidilen Kuzey Cotabato´daki köylerde (barangay) hepsine yakını BARMM´ye katılma yönünde oy kullandı.
Buna göre, Carmen, Kabacan, Midsayap ve Pigkawayan kasabalarındaki tüm köyler ile Aleosan´daki 2 ve Pikit´teki 22 köy "evet" oyu verdi.
Böylece, oylamanın yapıldığı 67 köyden 63´ü, mevcut Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi´ndeki (ARMM) İsabela ve Basilan hariç, Cotabato şehri ile BARMM´ye dahil olacak.
Öte yandan COMELEC, Lanao del Norte´deki 6 kasabanın hepsinde oylamanın "hayır" yönünde sonuçlandığını duyurdu.
Lanao del Norte´den ayrılarak BARMM´ye katılmak üzere oylamaların yapıldığı kasabalar yeni idareye dahil edilmeyecek.
Referandumun ilk aşaması
Referandumun 21 Ocak´ta düzenlenen ilk aşamasının sonuçlarına göre 36 bin 682 "evet" oyunun kullanıldığı Cotabato kenti BARMM´ye dahil olacak. Basilan´a bağlı Isabela kenti ise 22 bin 441 "hayır" oyu çıkması nedeniyle bölge dışında kalacak.
Bangsamoro Organik Yasası´nın (BOL) kabulü için yapılan referandumun ilk aşamasında yaklaşık 1,7 milyon seçmen oy kullanmıştı.
"Silahlarınızı, artık gömebilirsiniz"
Filipinler´in ulusal medyasında yer alan haberlere göre, Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, BOL oylamasının "başarılı" şekilde sona erdirilmesinden memnuniyet duyduğunu belirtti.
Duterte, "Maguindanao´da herkesi hükümete katılmaya çağırıyorum. Silahlarınızı, artık ihtiyacınız olmayacağı için gömebilirsiniz. Bir kurşun kaosu getirir fakat sakin kalırsak konuşabiliriz. Neye ihtiyacınız var ve neyi hak ediyorsanız bu konuda size yardımcı oluruz." ifadelerini kullandı.
BOL kapsamında kurulan BARMM´yi 3 yıl yönetecek geçici hükümetin üyelerini, Duterte´nin önümüzdeki haftalarda ataması bekleniyor.
Yeni düzenlemeyle Bangsamoro özerk hükümeti kurulacak
Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte´nin temmuz sonunda imzaladığı Bangsamoro Müslümanlarına kapsamlı özerklik sağlayan yasa, bölge Müslümanlarının hukuki ve ekonomik kazanımlarının artırılmasını öngörüyor. Yasa, nüfusun yoğun yaşadığı Mindanao eyaletinin bazı bölgeleri ile çevresindeki adalara, mevcut özerk yapıdan çok daha kapsamlı bir özerklik sağlayacak.
Yeni düzenlemeyle Bangsamoro Özerk Hükümeti kurulacak. Bangsamoro Özerk Bölgesi´nin başkenti Cotabato şehri olacak. Bölgede dini özgürlükler konusunda bağımsız olarak İslam hukukuna ait hükümlerin uygulanacağı mahkemeler açılabilecek. Merkezi yönetim, Mindanao´daki idari yetkileri Bangsamoro hükümetine devredecek.
Bangsamoro bölgesindeki iç sular ulusal hükümet ile eş zamanlı idare edilecek. Özerk yönetim, enerji kaynaklarını çıkarıp yönetimini sağlayacak. Ayrıca, eski Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MUKC) ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) savaşçıları kolluk kuvvetlerine katılabilecek.
