ÖZÜR: Hüseyin Akın kardeşimizin soyadı sehven, Gülerce yazılmış, düzeltiyor veyazardan özür diliyoruz. Selam ve dua ile...
16.08.2018 Perşembe
Necat Çavuş o efsane ?Amerika´ başlıklı şiirine şöyle giriş yapıyordu: ?Devam et Amerika / Devam et savaşlarda / Şu ezelî cımbızla / Devam et kılı kırk yarmada ayırmada / Dünyanın ak tüylerini kara tüylerini yolmada / Devam et düşlerini madde madde saymada / Demiri demirle yoruyorsun / Gülü gülüşü demirle / Ayışığını ağlayışı demirle / Akşamın demirini vuruyorsun sabahın demirine / Şaşıyorum sendeki tabir anlayışına / Bu nasıl evlilik ki bakışlarınla / Her şeyi kırmızı gösteriyor ayna?.
Amerika her nereye bakıyor ve elini sürüyorsa doğallığından bir şeyler kaybediyor gerçekten. Kanın rengini alıyor dünyaya tuttuğu ayna. Amerika bütün beşerî ideolojilerin kırmızı renge büründüğü coğrafyanın adıdır. Bir coğrafyadan çok zihniyetin ve de Kabil karakterinin, Firavun neslinin her dönem güncellenmiş şeklidir. Zaman zaman bu memleketin insanlarını ve bir kısım yöneticilerini ağızlarına bir parmak bal çalarak kendine hayran kılmayı da başarmıştır. Amerika ile bir insanın hesaplaşması eskimeyen bir davadır, dönemsel bir tepki değil. Ne hazindir ki ABD bu kutsal öfkeyi birtakım manevralarla konjonktürel bir meseleye dönüştürmektedir. ?Kahrolsun Amerika´ bir slogan olmanın çok ötesinde mazlum milletlerin yürek yangını, dünden bugüne gök kubbeyi titreten bir beddua, dahası her ağza yakışan bir şiirdir.
Modern Türk edebiyatında ?Amerika´ öfkesini yansıtan şiirler bir antoloji oluşturur mu bilmem? Sağcı düşünme biçimi bu öfkeye fırsat vermemiştir uzun zaman. ?Dünyanın hayat sahasını yok eden millet Amerikan milletidir? diyen İsmet Özel´in şiiri başlı başına Amerika´nın dünyaya yaymaya çalıştığı sömürü düzenine bir başkaldırıdır. Şu dizelere dikkat: ?Köleler gördüm, karavaşlar / hayâları burulmuş bir adamın ayaklarını yıkamaktalardı / artık kelimeleri kalmamış fiyatları sormaktan / saçları taranılmaktan usanmışlar / sinemalara saklanıyorlar kışın / yaz olunca denizin yalayışlarına / kaldırımlarda demokrat otobüslerde dindar / geceyi / saatlerine bakarak anlıyorlar?. (Propaganda / Erbain, s. 164) Bu dizeler ?made in America´ insan mahsullerine acı bir dokunuştur.
Amerika bir hayat tarzıdır, bir cümle kurma biçimidir, bir söze başlama şeklidir, içtiğimiz şey, yediğimiz her neyse o, modernlik, kalkınma, seçtiklerimiz, alıştıklarımız ve daha bir sürü şeydir. Amerika en büyük eyaletini geri kalmış ve de gelişmekte olan (her ne demekse) ülke halklarının kafalarında kurmuştur. Mevlâna İdris gibi söyleyecek olursak koskoca bir yalanın adıdır Amerika: ?İçinde yalan olmayan bir cümle söyle bana / İçinde amerika olmayan bir cümle söyle / İçinde zulüm olmayan bir cümle / İhtiyacım var buna?. (Ay Söylevi-Cahit Zarifoğlu´na) Amerika evet kötü, fakat Amerika´nın vicdanına sığınmak çok daha kötü. Amerika biraz da alışmaktır galiba, olup bir türlü bitmeyen şeylere, işgallere, zılgıt yemeye, dünyanın en güzel Arabistan´ını Amerika´ya çevirmeye. ?Bir kereden bir şey olmaz´ Bu anlayış bize nerden geldi sanıyorsunuz? Osman Konuk´un aynı adlı şiirinden: ?hüseyin sen bilirsin, necat kitabını yazmıştır / amerikaırak´a neden girdi, neden düşük bel modası var / örovizyonda nasıl birinci oldu türkiye / telekom neden özelleştirildi dersin / türkanşoray da kanunlarını değiştirince / ne alakası var bütün bunların / bir kereden bir şey olmaz / demedik?.
Çağdaş Türk şiirinde Amerika öfkesi artarak devam eden bir öfke. Şiir hiçbir erkin müttefiki değildir. Ne ABD ne Avrupa!
