İslam İnkilabı Önderi ve İslam Cumhuriyeti Kurucusu Ayetullah Humeyni’nin torunu Seyyid Hasan Humeyni’nin son günlerdeki olayları da içeren medya organlarına verdiği röportaj.
Seyyid Hasan Humeyni: “Halkı dinlemek daha iyidir.”
Seyyed Hassan Humeyni, ülkeyi yönetmenin en akılcı yolunun “çoğunluk odaklı demokrasi” olduğunu vurgulayarak, “Seçimlerdeki bu basit ve sağlıklı rekabete toplumun bir kesiminin katılmasına bazı insanlar izin vermezse, onların işi de zor olur. Rasyonaliteden uzak, demokratik yönetimin yerine başka bir yöntem koyacaklar.”
Humeyni, “Yöneticiler halkın bir kısmını dışlayarak ve seçimlerde toplumun belli kesimlerine şans tanımazlarsa bunlar da toplumda akıl ve yeteneklerini gösteremezler ve toplum da bunlardan mahrum kalır.” dedi.
İntihab’ın haberine göre, Hüccetülislam ve’l-Müslimin Seyyid Hasan Humeyni, “Beyan-ı Ferda” haber sitesinin yazı işleri ekibiyle yaptığı görüşmede, demokrasinin diğer yönetim biçimlerine göre üstünlüğünün nedenini tartışarak, demokrasiye güvendiğini söyledi. Rasyonelliğe dayalı, en iyi ve en ucuz yöntem, çoğunluğun görüşünün kriter olmasıdır. Unutulmamalıdır ki, çoğunluk “hakikat ölçütü” değil, çoğunluk “itaat ölçütü” dür.
Bu, insanların söylediği her şeyin doğru olmadığı anlamına gelir. Bütün insanlar dünyanın güneşin etrafında dönmüyor deseler, bu güneşin dünyanın etrafında döndüğü anlamına gelmez. Aksine, eylem ve yönetim açısından halkı dinlemek daha iyidir. Çünkü minimum faydası daha az maliyetli bir yöntem olmasıdır ve hatasının zıt noktasından daha az olduğu söylenebilir.”
Haber sitesinin açıklamasına göre, hatırlattı: “Hayatımız boyunca insanların bize göre yanlış olanlara oy verdiğini gördük, ama insanlar yine de oy verdi. Ama bu önemli değil ve insanlar kendi yollarını düzeltecekler. Şimdi, ciddi sorunumuz şu ki tüm bunlarla ve söylediğimiz tüm kısıtlamalarla birlikte, demokrasiden başka bir yol var mı? O’nu tanımıyorum, bilmiyorum.”
Seyyid Hasan Humeyni, “Bence ülkeyi yönetmenin en akılcı yolu, sandıktan gelen “çoğunluk odaklı demokrasi” dir ve diğer yolların çok daha fazla hata ve maliyeti vardır. Bir sonraki soru, bu yöntemden çıkan her şeyin doğru olup olmadığıdır? Hayır değil! Peki çözüm nedir? Tekrar gelip insanlarla tekrar konuşman senin için faydalı. İnsanlar size oy versin diye fikrinizi söylemeye geldiniz ama sorun şu ki buna izin vermeyen gruplar var.
Yadigarı İmam şöyle devam etti: “Seçimlerde toplumun bir bölümünün bu basit ve sağlıklı rekabete girmesine izin vermeyen varsa, onların çalışmaları akılcı olmaktan uzaktır ve demokrasinin ve halkın çoğunluğunun egemenliğinin yerine başka bir yöntem koymuşlardır. Bu durumda daha düşük maliyetler olan demokrasinin faydaları elde edilemeyecektir. Dışlananlar, seçimlerde toplumun belli kesimlerine şans tanınmazsa bunlar da toplumda akıl ve yeteneklerini gösteremezler ve toplum bundan mahrum kalır.”
Yadigarı İmam, konuşmasının bir başka bölümünde ‘Beyan-ı Ferda’ya ve tüm medyaya tavsiyede bulunarak, “Bugün toplumumuzun mahrum kaldığı şey, bugün herkesin olumsuz işlerle meşgul olmasıdır. Eleştiride bulunmak kötü değil, bunda yanlış bir şey yok ama düşünce alanında bir bina inşa etmeye çalış. Bu olumlu sözünüzün şimdi on hayranı varsa, onlara gelecek yıl bu on kişinin yüz kişi olmasını istediğinizi söyleyin ve fikrinizin peşinde çalışın. Ama oturup homurdanırsam buradan bir şey çıkmaz. Böyle durumlarda insanlar ümitsizliğe kapılır ve sonra toplum kendini hiçbir şeye gücü yetmezmiş gibi hisseder ve boşlukta kalır. Burası hatalı çünkü siz kabul ettiğiniz ifade ve düşünceyi savunmaya cesaret edemediniz.”
Konuşmasının devamında ülkede yaşanan son olaylarla ilgili olarak şunları söyledi: “Son 50 günün acı ve hassas koşullarında, ülke düzeyinde protestolara ve talihsiz olaylara tanık olduğumuz bu günlerde yine de dikkat etmemiz gerekiyor. Rasyonaliteyi yönetmekten başka bir yol olmadığı görüşündeyim, ‘çözüm odaklı’ yaklaşımlar benimsemeliyiz.”
Yadigarı İmam açıklığa kavuşturdu: “Acıya kapılmak -bu acılar ne kadar derin ve sarsıcı olursa olsun- acıyı iyileştirmez ve medyanın bu konuda çok ciddi bir görevi vardır.”
Şu tavsiyelerde de bulundu: “Yerel medya sadece acıyı yansıtmalı ve duyguları kışkırtmaya ve toplumsal çatışmaları yoğunlaştırmaya çalışmamalı, aynı zamanda yetkililere ve halka açık bir ufuk açmaya çalışmalı ve bu konuda sempatik elitlerin yardımıyla yollar bulmalıdır. Mevcut durumdan bir çıkış yolu sağlayın. Bu çözümler şefkatli olmalı ve sosyal ortamı sakinleştirmeye yönelik olmalıdır.”
Seyyid Hasan Humeyni hatırlattı: “6 maddelik açıklamamda da söylediğim gibi toplumsal çıkmazlardan kurtulmanın tek yolu “diyalog”. Yerli medyanın hareket özgürlüğü varsa, bu amacın gerçekleştirilmesi için en önemli otoritedir; Başlangıçta dirençle ve olumsuz geribildirimle karşılaşsalar bile. Ancak ilk tepkilerden korkmadan ve çekinmeden diyalog yolu açılmalı ve bu yol daha da genişletilmelidir.”
“Konuşmaya gelince, şunu da eklemeliyim ki konuşma karşı tarafı suçlamak ya da ikna etmek için değil. Ülkenin sorunlarını çözmek için önerdiğim diyalogda, niyet gerçeği ortaya çıkarmak bile olmamalı. Gerçeği keşfetme tartışması yerinde tamamen doğrudur, ancak tartışma herkesin hemfikir olabileceği bir çözüm bulmak ve fikrini koruyarak bunu en faydalı yol olarak görmektir.”
Seyyid Hasan Humeyni, “Tabii ki diyalog ulusal düzeyde sağlıklı seçimlerde kendini gösterir. Demek ki bütün sözler orada söyleniyor ve insanlar istedikleri kişiyi seçiyor.”
Diyalogda tarafların kendilerini diğerleriyle aynı seviyede görmeleri gerektiğini ve elbette karşı tarafın kutsallığına ve saygınlığına asla hakaret etmemeleri gerektiğini belirterek devam etti: “Bu nedenle şiddet diyaloğun sonudur; Çünkü şiddet pratik bir hakarettir. Yani küfür, hakaret, şiddet ve militanlık her türlü diyaloğun yolunu kapatıyor.”
Bugün ülkede gerçek ve etkili diyaloğun önündeki en büyük engelin şiddetin yayılması olduğu uyarısında bulunarak, “Şiddet, ülkeyi akla gelebilecek en kötü koşullara getirebilecek bir beladır ve medyanın görevi de herkesi bu tehlikeye karşı uyarmak ve bu bir zorunluluktur.“
Seyyid Hasan Humeyni, son protestolarda, Şahçerağ (a.s) türbesine yapılan terör saldırısı ve Sistan ve Belucistan’da yaşanan olaylarda sevdiklerini kaybeden herkese taziyelerini iletti ve açıklık getirdi: “Ne kadar kan dökülürse dökülsün devlet bu milletindir ve bunlardan herhangi birinin kaybı da millet ve devletin kaybıdır.”
“Tabii ki şiddetten bahsettiğimizde sadece fiziksel şiddet değil, sözlü şiddet de buna dahildir. Beden, sokaklardaki acı ve bazen korkunç sahnelerin tehlikeli olduğu gibi, sözlü öfkenin de tüm sosyal bağları ve bağlantıları yok ettiği anlamına gelir. İster küfür, ister tehdit, ister işaret ve ima yoluyla olsun; sorunları ve boşlukları derinleştirmekten başka bir etkisi yoktur.”
Şiddetin derin kinler yarattığını belirten Seyyid Hasan Humeyni, “Bu tehlikeli döngü durdurulmalı, protesto zeminlerinin iyileştirilmesi ve halkın sesinin duyulması için çaba gösterilmeli ve medya bu konuda önemli bir rol oynamalıdır.” ifadesini kullandı.
“Elbette yabancı düşmanların komploları ve iç protestolara yönelik organize ve karmaşık yatırımları küçümsenmemeli ve bunlara karşı her zaman tetikte olunmalı ve diğerlerine dikkat edilmelidir.”
/İranİntihab(*)
Tercüme: Murat Nazlı
Kaynak: farklı bakış
