Amerikan siyasi sisteminde başkan gayet tabii ki çok güçlüdür ama Kongre´yi özellikle de Kongre´nin bazı komisyonlarını yanına alamazsa o gücünden bayağı kaybeder. Hatta bazı durumlarda Kongre istese o gücü ona hiç kullandırmayabilir de.
Ara seçimden önce Kongre´nin iki bölümünde de, yani hem Temsilciler Meclisi´nde hem de Senato´da Cumhuriyetçiler hakimdi. Dolayısıyla tüm komitelerin kontrolü Trump´ın partisindeydi.
Ancak ara seçimde bu tablo değişti.
Şimdi Temsilciler Meclisi´nde Demokrat Parti hakim, yani Temsilciler Meclisi´ndeki tüm güçlü komitelerin başkanlıkları Demokrat Parti´ye geçmiş durumda.
EVET BAZI POLİTİKALAR DEĞİŞECEK
Seçimin sonuçları gelmeye başladığından bu yana hepimizin aklında olan soru şu; Acaba bu yeni durum ABD´nin Türkiye´ye ve bölgemize yönelik politikalarını etkileyecek mi?
Kritik soru bu. Ben hemen cevabı vereyim:
EVET Amerika´nın bölgemize yönelik politikalarında bazı değişimler görmeye başlayacağımız kesindir.
Demokrat Parti bunu elinde tutmaya başladığı kritik komiteleri ve meclisin yasa yapma gücünü kullanarak zorlayacak.
Gelin size bunun pratikte ne anlama geleceğini tek tek ele alarak anlatayım.
- Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi: Bugüne kadar bu komitenin başkanı Cumhuriyetçi Ed Royce´du. O şimdi emekli olmaya hazırlanıyor. Zaman zaman Türkiye karşıtı söylemler tutturan ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi´yi savunması ile bilinen Cumhuriyetçi temsilci Dana Rohrabacher ara seçimi kaybetti. Yani anlayacağınız bu kritik komitede Cumhuriyetçi Parti´nin pek tecrübeli üyesi kalmamış durumda. Bunların yerini Cumhuriyetçi temsilci Chris Smith doldurmaya çalışacak.
SUUDİ YAKINLAŞMASINA SIKI DENETİM
Bu komitenin yeni başkanı Demokrat temsilci New York milletvekili Eliot Engel olacak.
Eliot Engel
Engel, Başkan Trump´ın Ortadoğu politikalarının daha sıkı denetlenmesi gerektiğini düşünüyor. Özelikle de Suudi Arabistan ile kurulmuş olan ilişkinin sorgulanmasının acil olduğunu söylüyor. Engel, ABD´nin İran ile daha önce varılmış olan nükleer anlaşmadan çekilmiş olmasına da karşı ve komite başkanı olarak bu konuları gündeme getirerek yönetimi bazı değişimlere zorlayabilecek..
- Temsilciler Meclisi Askeri İşler Komitesi: Yeni başkan Demokrat Adam Smith, ABD´nin yabancı topraklarda fazla askeri operasyon yapmasına karşı. Yemen´de Suudi Arabistan ile birlikte hareket edilmesine karşı da sert eleştirileri var. Suriye´de İran´a karşı Amerikan askeri gücünün kullanılmasının düşünülmesini de istemiyor.
- Temsilciler Meclisi Ödenekler Komitesi: Yeni başkan Nita Lowey, Trump yönetiminin Amerika´nın Suriye ve Filistin´e yapmakta olduğu insani yardımları kesme kararını değiştirmeye kararlı. Yeni başkan 200 milyon dolarlık ödeneği tekrardan çıkarmak isteyecek.
- İdari Denetim Komitesi (Oversight Committee): Yönetimin tüm birimlerini siyasi açıdan denetlemekle görevli bu çok güçlü komitenin başına da Demokratlar geliyor. Bu komiteden onay almadıkça yönetimin bazı ırkçı söylemlerini sürdürebilmesi mümkün değil. Bu onayı da artık alamayacakları kesin. Yeni başkan artık Elijah Cummings adlı Afrika-Amerikalı bir Demokrat üstelik.
Elijah Cummings
- Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu: Yeni başkan Demokrat David Nunes sıkı bir Trump karşıtı siyasetçi bu nedenle yeni dönemde bu komitenin çok aktif olması ve bir çok yeni Trump soruşturması açması beklenmeli.