Türkiye ve Rusya’nın 8 Ocak’ta vardığı mutabakatla ateşkesin sağlandığı İdlib’te başlayan savaş ateşi bütün bölgeye yayılıyor. 3 milyon sivilin yaşadığı İdlib’te yüzbinler kitleler halinde Türkiye sınırına doğru kaçarken bölgede savaş çanları daha sert çalmaya başladı. Rusya’nın hava desteğiyle karadan ilerleyen rejim güçleri Lazkiye Halep otoyolunu denetim altına almaya çalışıyor.
Bu kapsamda İdlib’in en büyük ilçesi Maaretelnuman’ı ele geçiren Şam yönetimi göçleri yönünü Serakib ilçesine çevirdi. İdlib merkeze giden yolda son büyük yerleşim olan ilçede ise muhaliflerin büyük bir direnişe hazırlandığı bildiriliyor. Rejim güçleri, Halep’i Lazkiye’ye bağlayan M4 yolunun güneyinden batıya doğru yayılarak 30 köyden oluşan Cebel Zaviye dağını ele geçirmeyi planlıyor. Bu bağlamda, Serakib’in güneyinde rejim güçleri, 6 köy ve iki tepeyi ele geçirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Astana da Soçi de kalmadı. Gerekirse askeri olarak müdahale ederiz ve kendi göbeğimizi keseriz” çıkışının ardından TSK’nın Serakib ilçesinin üç girişine de kontrol noktaları kurduğu bildiriliyor. ÖSO ile rejim güçleri arasındaki çatışmalar ise hız kesmiyor. Halep’in Zahra mahallesine saldıran ÖSO güçleri burada yaşanan şiddetli çatışmaların ardından geri çekilmek zorunda kaldı.
Muhaliflere ait uçak gözlemevine göre, Rus savaş uçakları sabah saatlerinden bu yana Serakib ilçesine, Sermin beldesine, Dadih, Merdih ile Neyreb köylerine ve Halep’in Daret İzze ilçesine saldırı düzenledi. Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) kaynaklarından alınan bilgiye göre, Rus savaş uçağının İdlib’in Sermin beldesine düzenlediği saldırıda ilk belirlemelere göre 3 sivil hayatını kaybetti.
İkinci saldırı da Şam güçlerinden geldi. Sarmin köyüne düzenlenen hava saldırısında7 kişi hayatını kaybetti, 8 kişi yaralandı. Olay yerine sivil savunma ekipleri sevk edildi.
FIRAT KALKANI DA HEDEF ALINDI
Çatışmalar sadece İdlib ile sınırlı kalmadı. Fırat Kalkanı bölgesinde rejim ve Rusya hedeflerine saldıra ÖSO güçleri bazı noktaları ele geçirdi. Daha sonra geri çekilen ÖSO güçlerinin bu hamlesinin ardından bölgede sular iyice ısındı. Rus uçaklarının TSK ve ÖSO denetiminde el Bab’ı vurduğu öğrenildi. Muhaliflere ait gözlemevinin paylaştığı bilgilere göre, ülkenin batısındaki Hımeymim hava üssünden kalkan bir Rus savaş uçağı, gece 01.30sularında Bab ilçe merkezinde 3 noktayı hedef aldı. Bombalar, eski sebze hali, Şeyh Duşi Camisi ve daha önce Türkiye tarafından restore edilmiş Ulu Cami’nin iki altındaki sokağa isabet etti. Bombardımanda en az 6 sivilin yaralandığı öğrenildi.
Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib ili neredeyse iç savaşın başından bu yana muhaliflerin ve rejim karşıtı silahlı grupların kalesi niteliğinde bulunuyor.
İç göçle nüfusu 3 milyonu aşan İdlib’in merkezi, 2015’te muhaliflerin kontrolüne geçti. İdlib, rejimin en yoğun hedef aldığı bölgelerin başında geliyor.
Türkiye, Rusya ve İran’ın katıldığı 4-5 Mayıs 2017’deki Astana toplantısında, İdlib ili ve komşu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, başkent Şam’daki Doğu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 “gerginliği azaltma bölgesi” oluşturuldu.
Ancak rejim ve İran destekli milisler, ateşkes ilan edilerek durumun muhafaza edilmesinin kararlaştırıldığı 4 bölgeden İdlib hariç kalanları, Rusya’nın hava desteği ile ele geçirdi. Saldırılardan kaçan yüz binlerce sivil, kuzeyde Türkiye sınırına yakın kesimlere göç etti. Rusya’nın, Türkiye’yle 17 Eylül 2018’de vardığı Soçi mutabakatından bir süre sonra da saldırılar devam etti. İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’ni hedef alan Rusya, rejim ve İran destekli gruplar, yalnızca 2019 başından bu yana Türkiye sınırı yakınlarına 1 milyon 300 bin sivilin göç etmesine sebep oldu. Bombardımanlarda, 1800’den fazla sivil can verdi.
1 MİLYON KİŞİ KAMPLARDA KALIYOR
Alman yardım kuruluşu Dünya Açlık Yardımı’na (Welthungerhilfe) göre İdlib’de 1 Aralık-29 Ocak tarihleri arasında toplam 520 bin kişi yerlerinden edildi. Çoğu Türkiye sınırına ilerliyor. Yardım kurumu temsilcileri Ocak 2019 itibariyle Türkiye sınırındaki kamplarda 460 bin kişi kalırken Aralık 2019 itibariyle bu sayının iki kattan fazla arttığına yaklaşık 1 milyon kişiye ulaştığına dikkat çekiyor.
REYHANLI’YA BÜYÜK SEVKİYAT
TSK’nın Hatay’ın Suriye sınırına obüs, zırhlı personel taşıyıcısı (ZPT) ile komando ve mühimmat sevkiyatı sürüyor. Suriye sınır hattına çeşitli birliklerden TIR’lara yüklü obüsler, komando ve mühimmatlardan oluşan askeri konvoy, geniş güvenlik önlemleriyle Hatay’ın Kırıkhan ilçesine ulaştı. Sabah saatlerinden bu yana süren sevkiyatta askeri araç, komando ve mühimmatların ihtiyaç duyulan sınır birliklerine konuşlandırılacağı öğrenildi.