Suriye’deki iç savaştan kaçıp gelenlerin her yıl bayramda sınır ötesine geçip geri dönmeleri kamuoyunda tartışma konusu haline geliyordu. Bu yıl da değerlendirmeler yapıldı. Ancak seçim ikliminin oluşması mülteciler sorununa siyasetin yaklaşımını değiştirdi. “Mültecileri geri göndermeyeceğiz” diyen Cumhurbaşkanı’nın ‘onurlu geri dönüş’ mesajı sonrası Bahçeli “Bayram için gidebilenlerin geri dönmesine gerek yok” dedi.
‘MADEM DÖNÜŞ YANLIŞTI BUGÜNE KADAR NEDEN MÜSAADE EDİLDİ’
Dikkat çeken açıklamaların ardından İçişleri Bakanı, bayrama gidenlerin dönüşüne izin verilmeyeceğini bildirdi. Türkiye’de 3 milyon 768 bin Suriyeli olduğunu kaydeden Soylu “Önlem almasaydık kaçaklar 10 milyonu geçerdi” dedi. 200 bin kişinin Türk vatandaşı olduğunu, bunlardan 113 bininin oy kullanabileceğini belirtti. Gelinen nokta ‘Bayram dönüşleri yanlışsa bugüne kadar neden izin verildi’ eleştirilerine yol açtı.
SURİYELİLERE BAYRAM İZNİ YOK
Sandık yaklaştıkça siyasetin ekonomiyle birlikte öne çıkan başlığı göçmen sorununda ilk somut adım geldi. İktidar, bir ay içinde tutumunu ‘göndermeyeceğiz’den ‘onurlu dönüş’e çevirirken Suriyelilerin bayram tatili için ülkelerine gidip dönmeleri yasaklandı. Sınırın sadece cenazesi olanlara ve kesin dönüş yapanlara açık olacağı belirtildi.
Dahil oldukları adli olaylar, gayrimenkul ile birlikte vatandaşlık verilmesi, sosyal medyaya yansıyan suç içerikli videolarla birlikte göçmen gündemi bir kez daha ısındı. Seçim sürecinin yaklaşmasıyla birlikte göçmen sorunu siyasetin gündemi oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaklaşık bir ay önce “Muhalefet, seçimi kazanırsak Suriyelileri göndereceğiz diyor. Biz göndermeyeceğiz. Ensarın ne olduğunu biliyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Ancak Erdoğan, büyükelçilerle iftar programında “Türkiye 5 milyon yerlerinden edilmiş kişiye geçici ev sahipliği yapmaktadır. Suriyeli kardeşlerimizin gönüllü ve onurlu geri dönüşleri için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz” açıklamasını yapmıştı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de 19 Nisan’daki grup toplantısında “Ülkelerine bayram için giden sığınmacıların geri gelmelerine gerek yoktur” ifadelerini kullanmıştı. Cumhur İttifakı’nın üçüncü ortağı Büyük Birlik Partisi’nin Genel Başkanı Mustafa Destici de “Mültecilerin tamamı, savaş bittiğinde Suriyeli ise Suriye’ye, Afganistanlı ise Afganistan’a, Ukraynalı ise Ukrayna’ya gönderilmeli” dedi.
Son olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bayram için ülkesine giden ve ardından Türkiye’ye dönen göçmenlere dönük bir kısıtlama getirileceğine dönük sinyal vermişti. Soylu, NTV yayınında bu yönde bir karar alındığını duyurdu. Soylu “Etrafımızdaki coğrafyanın karşı karşıya kaldığı bu zor durumdan Türkiye’nin etkilenmesini de kendilerine ait bir fırsat olarak niteleyerek bunu bir siyaset malzemesi haline getiriyorlar. 3 milyon 768 bin Suriyeli var Türkiye’de. Sınır güvenlik önlemlerinin tamamını almaya çalışıyoruz. Yaklaşık 500 bin kişi gönüllü olarak geri döndü. Sığınmacılar bizim oluşturduğumuz güvenli bölgelere geçti. Onurlu geri dönüşte güvenli bölgelere dönecekler. İdlib’de briket evleri yapıyoruz. Önlem almasaydık kaçak göçmen sayısı 10 milyonu geçerdi. Yurt içindeki tüm kaçak göçmenleri yakalıyoruz” dedi.
Bahçeli’nin bayram ziyareti için ülkelerine giden Suriyelilerin geri gelmelerine gerek olmadığı yönündeki çıkışı iletilen Soylu “Bu bayram için bir karar aldınız mı? Suriyelilerin bayram için ülkelerine gitmelerine izin verilecek mi?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Yaklaşık 4 bayramdır hem pandemi nedeniyle de bu gidişleri önemli ölçüde durdurmuştuk. Bayramlarda gidenler çok bir sayı değil. Geçen hafta itibarıyla valilerimize ‘Bayram izni verilmeyecek’ dedik. Şu anda bayram izni verilmiyor. Güvenli bölgeye gidip orada kalabilirler. Bayram için gidip dönmek isteyenlere izin verilmeyecek.”
Soylu, çok tartışılan kaç Suriyeli Türk vatandaşı olduğu ve kaçının oy kullanabileceğini de açıkladı: “Suriye uyruklu 31 Mart itibarıyla 200 bin 950 kişi vatandaş oldu. Bunun 87 bin 296’sı çocuktur. 2018-19 seçimlerinde yüzde 30-35 oy kullandı. Türkiye’de tımarhanede olması gereken adamlar bugün ‘900 bin Suriyeli vatandaş yapıldı’ diyor. Bu nasıl bir sayıdır? Tamamen iç karışıklık çıkarmaya çalışmak. Oy kullanabilecek kişi sayısı 113 bin 654.”
Soylu’nun tımarhane ifadesiyle göçmen sorununa yönelik tutumuyla dikkat çeken Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ı işaret ettiği belirtildi. Özdağ, Soylu’ya dönük yanıtında “Birlikte gidelim Süleyman. Ancak, doktorlar seni görünce dışarı bırakmazlar, ben seni bırakır ayrılırım. Asıl delilik, 8 milyon ‘sığınmacı’ ve ‘kaçağı’ Türkiye’ye doldurup Türk Milleti’nin varlığı ve güvenliğini tehlikeye atmaktır” dedi.