Sami Selçuk yanıtladı;
Sorularınızın üçüne birden birkaç cümle ile yanıt vermek en iyisi.
İngiltere’de yazılı anayasa yok. Peki, neden orada hukuk devleti değil de daha güçlü olan hukukun üstünlüğü ilkesi yürürlükte?
Bunun yanıtı şudur: Çünkü yöneten ve yönetilen insanlarda özgürlük ve hukuk bilinci, bunların her bireye sağladığı hak, dolayısıyla iktidar bilinci var da ondan. Bu iktidarı hiç kimse bireyden alamaz. Özgürlük ve hak iktidarları bireyden alındığı anda o insan, bir hukuk kişisi olmaktan çıkar, araca dönüşür. İngiltere’de yönetenler ve yönetilenler de bu bilince ulaşmışlardır.
Bu bilincin oluşmadığı bir toplumda ne denli iyi anayasa yaparsanız yapın sonuç değişmeyecektir. Ülkemizde bugüne değin yapılan en iyi anayasa, 1961 Anayasa’sıdır. Evet, bir darbe sonucudur. Ama darbeciler bu anayasanın kotarılmasına karışmamışlardır. Ancak yapılan oylama, hukuk açısından sakattır.