Rejim karşıtı muhalifler, başkent Şam’a açılan stratejik önemdeki Humus’a girdi. Esad ise, Irak sınırındaki Deyrizor il merkezinin kontrolünü terör örgütü PKK/YPG’ye devretti. Rusya, vatandaşlarına “Suriye’yi terk edin” çağrısı yaptı. Lübnan sınırını bombalayan İsrail, Golan Tepeleri’ne takviye kuvvet gönderdi.
BM: 1,5 MİLYON KİŞİ YERİNDEN OLACAK
HTŞ’nin başını çektiği silahlı muhalif gruplar Hama’nın ardından Şam’a 163 kilometre uzaklıktaki Humus’a ulaştı. Kritik konumda yer alan Humus’un ele geçirilmesiyle Şam’ın kıyıyla bağlantısı da kesilmiş olacağı yorumu yapıldı. Irak sınırındaki Deyrizor’un doğusundan çekilen rejim güçlerinin bölgeyi terör örgütü PKK/YPG’ye devretmesi dikkat çekti. Rusya şehirdeki vatandaşlarına Suriye’yi terk etmeleri çağrısı yaptı. BM’nin 1,5 milyon kişinin yerinden olabileceği duyurusu Türkiye için yeni göç dalgası endişesi yarattı
ŞAM İÇİN ‘SİYASİ KARAR BEKLEYİŞİ’ İDDİASI
Uluslararası kaynaklar, Humus’un ele geçirilmesiyle Esad rejiminin birkaç ay içinde sonunun geleceği ve Şam’ın düşüşünün artık yakın bir ihtimal olduğu görüşünde. Ancak muhaliflerin askeri olarak Şam’ı ele geçirebilecek güçte olmasına rağmen siyasi konjonktür nedeniyle sürecin uzayabileceği ifade ediliyor. HTŞ lideri El Colani CNN’e verdiği röportajda, Suriye rejiminin öldüğünü ifade ederek “Gelecekteki vizyonumuz Suriye’nin diyaloğa dayalı bir devlet olması. Terör listesinden çıkarılmamız gerekir” dedi.
PYD’DEN HTŞ’YE İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI
PYD elebaşı Salih Müslim, Şam’a doğru ilerleyen HTŞ ile diyaloğa hazır olduklarını söyledi ve ekledi: “HTŞ hakkında iyimserim. Suriye Milli Ordusu’ndan daha disiplinli ve uzlaşmacılar. Onlar da Suriyeli. Suriye’de bir arada yaşama geleceği inşa etmek için Heyet Tahrir el Şam ile diyaloğa hazırız. Eğer karşı taraf ellerini uzatmaya devam ederse, diyaloğun mümkün olacağına inanıyorum.
ŞAM KAPISI AÇILDI
Suriye’de rejim güçleriyle 27 Kasım’dan bu yana çatışan Heyet Tahrir Eş-Şam’ın (HTŞ) başını çektiği muhalif gruplar, başkent Şam’a dayandı. Önceki gün Hama kentinde kontrolü ele geçiren muhalifler, dün de Humus’a girdi. Böylece kıyıyla bağlantısı kesilen Beşar Esad güçleri için çember daraldı. Suriye’nin orta kesiminde yer alan Humus; M5 kara yolu üzerindeki konumu, Akdeniz’e açılan Lazkiye Limanı ve enerji kaynaklarına yakınlığı dolayısıyla kritik bir öneme sahip. Kentin çevresinden doğalgaz ve petrol boru hatları geçiyor. Verimli tarım arazileriyle sanayi tesislerine sahip. 2014’te Humus’un merkezindeki eski şehir olarak anılan bölgede sıkışıp kalan muhalifler, uzun süren müzakerelerin ardından teslim olmuştu. Esad, muhaliflerin tahliyesiyle şehirde demografik değişimi teşvik eden politikalar uyguladı. Bazı mahalleler tamamen boşaltıldı.
DEYRİZOR HAMLESİ: Ülkenin güneyindeki Dera ilinde de çatışmalar sürerken rejim, Irak sınırındaki Deyrizor kent merkezinin kontrolünü ABD’nin desteklediği terör örgütü PKK/YPG’ye devretti. Muhalif güçlerin başlattığı harekat karşısında müttefiklerinden yeterli askeri destek alamayan Esad, ümitlerini Deyrizor’a bağlamıştı. Rejim, buradaki güçlerini Şam’a kaydırmaya çalışıyor. Deyrizor il merkezinden, İran’ın Irak üzerinden Suriye’ye ulaşmak için kullandığı karayolu geçiyor. Bölgede, İran destekli grupların yoğun şekilde varlık gösterdiği biliniyor. Fırat Nehri’nin doğusunda kalan Deyrizor topraklarının neredeyse tümü zaten ABD destekli terör örgütü PKK/YPG’nin işgalindeydi. Bu arada Lübnan makamları, İsrail’in hava saldırıları düzenlediği Suriye’ye açılan sınır kapılarını kapatma kararı aldı. Sadece ülkelerine dönmek isteyen Suriyelilerin geçişi için Masna Sınır Kapısı’nın açık kalacağı bilgisi paylaşıldı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ise, işgal altındaki Golan Tepeleri’ndeki hava ve kara güçlerini takviye ettiğini duyurdu. İsrail güçlerinin sınır boyunca konuşlandırıldığı, Suriye’de yaşananların yakından takip edildiği belirtildi.
ABD: TAKİPTEYİZ: Öte yandan ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon), çatışmalarla ilgili gelişmeleri yakından izlemeye devam ettikleri açıklaması geldi. Pentagon Sözcüsü Tümgeneral Patrick Ryder, şunları kaydetti: “ABD’nin şu anda Suriye’nin kuzeybatısında olanlar, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) operasyonları ve Suriye rejimi açısından olan bitende hiçbir rolü yok. Gelişmelerin istikrarsızlaştırıcı etkisinin farkındayız. Tüm taraflara gerilimin azaltılması ve bölgedeki azınlık grupların korunması çağrısını tekrarlıyoruz. YPG’nin operasyonlarından haberdarız ancak onlar hakkında konuşmayacağım. Biz Suriye’de sadece DEAŞ ile mücadele için bulunuyoruz. İş birliklerimiz de bu kapsamla sınırlı.
HALK KONSEYİNE DAYALI HÜKÜMET KURACAĞIZ
HTŞ lideri Colani, CNN’e konuştu; “Amacımız, Beşar Esad’ı devirmek. Rejim düştüğünde yabancı güçlerin kalmasına gerek kalmayacak” dedi. Terör örgütü YPG/PYD yöneticisi Salih Müslim de HTŞ ile diyaloğa hazır olduklarını söyledi.
Suriye’de bir anda en önemli aktör haline gelen Heyet Tahrir eş-Şam’ın lideri Ebu Muhammed el Colani, Amerikan CNN televizyonuna röportaj verdi. Gerçek adı Ahmed Hüseyin el Şara olan ve ABD’nin başına 10 milyon dolar ödül koyduğu Colani, yine ılımlı mesajlar verdi. Perşembe günü Suriye’de açıklanmayan bir yerde yapılan mülakatta Colani “Amacımız, Beşar Esad’ı devirmek. Rejim düştüğünde yabancı güçlerin kalmasına gerek kalmayacak. Halk tarafından seçilen konseye dayalı bir hükümet kuracağız. İran ve Rusya, rejimi canlandırmaya çalışarak ona zaman kazandırdı ama gerçek değişmedi bu rejim öldü” dedi. Colani, Türkiye tarafından da terör örgütü olarak kabul edilen HTŞ’nin kötü geçmişi hakkında “Bazı ihlaller oldu. İşkenceler, bizim emirlerimiz veya talimatlarımız doğrultusunda yapılmadı. Bu tür olaylara karışanlar cezalandırıldı. İç savaşta Hristiyanlar ve diğer azınlıklar, cihatçı gruplardan zulüm gördü. Bizim yönetimimizde bu olmayacak. Kimsenin başka bir grubu ortadan kaldırma hakkı yok. Bu mezhepler, bölgede yüzlerce yıldır bir arada” diye konuştu.
Bu arada “Terör Arananlar Listesi’nde kırmızı listede yer alan YPG/PYD yöneticisi Salih Müslim, köşeye sıkışınca HTŞ’ye sıcak mesajlar gönderdi. Müslim “HTŞ, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu’ndan (SMO) daha uzlaşmacı. Onlar hakkında iyimserim. Suriye’de bir arada yaşama geleceği inşa etmek için HTŞ ile diyaloğa hazırız” ifadelerini kullandı.
Kaynak: karar.com