Özbekistan ve Türkmenistan yönetimlerine muhalif aktivist, Cuma Türkmen olarak bilinen Jumasapar Dadebaev, Özbekistan'ın kendisine yaptığı işkenceler ve ailesine yapılan baskılar sonucu Türkiye'ye sığınmıştı.
10 Ocak'tan beri kendisinden haber alınamayan Dadebaev'in nerede olduğu bilinmezken, İnsan Hakları Örgütleri Cuma Türkmen'in bulunması için çağrıda bulundular.
Türkistander, HAK İnisiyatifi Derneği, Hepimiz Göçmeniz, Irkçılığa Hayır Platformu, MAZLUMDER, İHD İstanbul Şubesi, İHGD, Mülteci-der, Tarlabaşı Dayanışma, Uluslararası Mülteci Hakları Derneği yetkililere çağrı yaparak Cuma Türkmen'in bulunmasını istediler.
Ayrıca, 10 Ocak 2022'den beri hakkında haber alınamayan Dadebaev ile ilgili Uluslararası Türkistanlılar Dayanışma Derneği savcılığa müracaatta bulunulmuş ancak herhangi bir dönüş alınamamış. Dadebaev'in nerede olduğuyla ilgili bir açıklama bekleyen dernek, Türk yetkili makamlarını açıklama yapmaya çağırıyor.
Sivil Toplum Kuruluşları, Türkiye’ye sığınan siyasi aktivist Jumasapar Dadebaev hakkında şu soruların cevaplanmasını talep ettiler:
- Jumasapar Dadebaev nerededir? 10 Ocak 2022 günü kendisini istihbarat görevlisi olarak tanıtan ve evinden alan kişiler Jumasapar Dadebaev’i nereye götürmüştür?
- Jumasapar Dadebaev Türkiye’de midir? Türkiye’de ise nerede ve hangi şekilde tutulmaktadır?
- Hakkında özgürlüğünü kısıtlamaya dair bir yasal karar var mıdır? Hangi işlemler yapılmıştır? Yasal bir gözaltı veya benzeri işlem yapıldıysa yakınlarına ve avukatına neden haber verilmemiştir?
- Jumasapar Dadebaev’in Türkiye’den çıkışı yapılmış mıdır? Çıkarıldıysa ne şekilde ve hangi şartlarda Türkiye’den çıkarılmıştır? Neden yasal prosedürler uygulanmamış, neden kaçırılmıştır? Çıkış yaptırılırken ilaç veya uyutucu bir madde verilmiş midir?
- Jumasapar Dadebaev Özbekistan’a teslim edildiği doğru mudur? Doğruysa, işkence ve kötü muameleye maruz kalmaması ve öldürülmemesi için Özbekistan makamlarından “güvence” alınmış mıdır? Güvenli üçüncü bir ülkeye göndermek yerine işkence ve yaşam hakkı riski olan Özbekistan’a neden gönderilmiştir?