Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da 1995’te yaşanan soykırımdan kurtulmak isteyen Boşnak sivillerin, orman yolundan Tuzla’ya ulaşmak için kullandığı güzergahta geleneksel olarak düzenlenen “Barış Yürüyüşü” başladı.
Sırp birliklerin en az 8 bin 372 Boşnak sivili acımasızca öldürdüğü soykırımın 26. yılı anma etkinlikleri kapsamında, bu yıl 17’ncisi düzenlenen yürüyüşün katılımcıları, Nezuk kasabasından hareket etti. Temmuz 1995’te sahne olduğu katliamlar nedeniyle halk arasında “ölüm yolu” olarak da nitelendirilen orman yolunda 3 gün boyunca devam edecek yürüyüş, her gün ortalama 35 kilometre yürüyecek katılımcıların 10 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’na ulaşmasıyla son bulacak.
Barış Yürüyüşü Alt Komite Başkanı Zulfo Salihovic, bu yılki yürüyüşe yaklaşık 3 bin kişinin katıldığını aktardı. Geçen yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle katılımın az olduğunu anımsatan Salihovic, “Yine binlerce insanın katılması, Barış Yürüyüşü’ne olan ilginin eskisi gibi olduğunu gösteriyor.” dedi.
Başka ülkelerden de katılımcıların olduğunu vurgulayan Salihovic, “Bu yıl başka ülkelerden katılan gruplardan en kalabalığını Türklerin oluşturduğunu belirtmek isterim. Onun dışında ABD, İtalya ve Sırbistan’ın Sancak bölgesinden de katılımcılarımız var.” ifadesini kullandı.
Yürüyüşe katılan Hariz Dautbasic, Srebrenitsa’da doğduğunu ancak Kakanj şehrinde yaşadığını vurgulayarak, “Yürüyüşe 30 kişilik bir grupla katılıyorum. En gençlerimiz 9 ve 11 yaşında. Aramızda 3 kız da var. Yürüyüşe 2008’den beri katılıyorum. Her yıl daha duygusal ve zor bir yolculuk oluyor.” dedi.
Dautbasic, yürüyüşe gençlerin de katılıyor olmasından büyük mutluluk duyduğunu dile getirdi. Yürüyüşün 11 yaşındaki katılımcısı Alem Kadic, soykırım kurbanları anısına bu yıl ilk kez katıldığı yürüyüşte zorlanacağını ama başaracağına inandığını belirtti.
Yürüyüşe babasıyla katılan 9 yaşındaki Eldar Kubat da “Kakanj’dan geliyorum. Bu yürüyüşe ilk katılışım. Yürümekte zorlanacağımı sanmıyorum, taekwondo antrenmanlarına katıldığım için kondisyonum yerinde.” dedi.
Yürüyüşe 3’üncü kez katılan 17 yaşındaki Armin Zelic ise soykırımın asla unutulmaması gerektiğinin altını çizerek, “Srebrenitsalıların 1995 yazında geçtiği ormanlık yoldan geçmek hiç de kolay değil.” diye konuştu.
Senad Hasanbasic de yürüyüşe 12 yıldır katıldığını söyleyerek, “Yürüyüşe katıldığım yıllarda soykırımdan sağ kurtulmayı başaranların hikayelerini dinledim. Binlerce insanın katledildiği bölgelerden geçmek çok zor oluyor.” ifadesini kullandı.
Soykırımdan sağ kurtulanların önderlik ettiği yürüyüşe, soykırım kurbanları için dua ederek başlayan katılımcılar, geceleri daha önce belirlenen güzergah üzerindeki kamp alanlarında geçirecek.
Öte yandan bu yıl, 11 Temmuz’da düzenlenecek anma ve cenaze töreninde, 19 soykırım kurbanı daha toprağa verilecek. Srebrenitsa soykırımının yıl dönümü 11 Temmuz’da her yıl toplu cenaze ve anma törenlerinin düzenlendiği Potoçari Anıt Mezarlığı’nda toplam 6 bin 652 kurbanın mezarı bulunuyor.
Savaş suçlusu Ratko Mladic komutasındaki Sırp askerlerin 11 Temmuz 1995’te Srebrenitsa’ya girmesinin ardından 8 binden fazla Boşnak sivil, hunharca katledilip toplu mezarlara gömüldü. Toplu mezarlardan çıkarılıp kimlik tespiti yapılan kurbanlar, her yıl 11 Temmuz’da anıt mezarlığa defnediliyor. Aradan 26 yıl geçmesine rağmen hala 1000’in üzerinde kurbanın cesedi aranıyor.
