İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Fordo nükleer tesisindeki bin 44 santrifüje bugünden itibaren uranyum gazı enjekte etmeye başlayacaklarını açıkladı.
İran’ın nükleer anlaşmaya yönelik ihlallerinin geri çevirilebilir olduğunu, anlaşmaya taraf olan diğer imzacı devletlerin tüm taahhütlerini yerine getirmeleri durumunda İran’ın da aynı şekilde davranacağını dile getiren Ruhani, anlaşmaya taraf olan Avrupa Birliği (AB) ülkelerini, İran’ın ham petrol ihracatını büyük ölçüde kısıtlayan ABD yaptırımlarına karşı bir çözüm bulmaya çağırarak “Petrolümüzü satabilmemiz, paramızı ülkemize getirebilmemiz gerekiyor.” dedi.
“Fordo’daki santrifüjlerle ilgili hassasiyetlerini biliyoruz. Ancak aynı zamanda taahhütlerini yerine getirirlerse gazı yeniden keseriz. Dolayısıyla bu adımı geri çevirmek mümkün. Onlar taahhütlerini yerine getirmezken bizim bunları tek taraflı olarak tamamen uygulamamız kabul edilemez.” diyen Ruhani, nükleer anlaşma çerçevesinde Fordo tesisinde gaz enjeksiyonu olmadan santrifüjlerin işletilebileceğini de vurguladı. Ruhani, santrifüjlerin zenginleştirilmiş uranyum üretiminde kullanılıp kullanılmayacağı konusunda ise bilgi vermedi.
ABD’de Trump yönetimi, Barack Obama döneminde imzalanan nükleer anlaşmadan geçen Mayıs ayında tek taraflı olarak çekilmiş, ardından İran’a karşı yaptırımları devreye sokmuştu. AB ülkeleri ise anlaşmaya taraf olmayı sürdürüyor.
AB endişeli
Avrupa Birliği (AB), İran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azaltma niyetinden endişe duyulduğunu bildirdi. AB Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijcancic, günlük basın toplantısında, “İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin bugün yaptığı ‘İran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini daha da azaltacağı’ yönündeki açıklamasından endişe duyuyoruz.” dedi.
ABD’nin İran nükleer anlaşmasından ayrılmasına ve yaptırım uygulamaya başlamasına rağmen AB’nin taahhütlerini yerine getirdiğine işaret eden Kocijcancic, “İran’ı, nükleer anlaşmadaki taahhütlerine aykırı olan tüm faaliyetleri tersine çevirmeye, nükleer anlaşmayı korumaya ve anlaşmanın tam olarak uygulanmasına zarar verecek eylemlerden kaçınmaya çağırıyoruz.” diye konuştu. Kocijcancic, İran nükleer anlaşmaya uygun davrandığı sürece AB’nin de taahhüdünü sürdüreceğini vurguladı.