27. 07. 2018 Cuma
Millet İttifakı´nın iki büyüğü CHP ve İyi Parti´de seçim sonrası sert tartışmalar yaşanıyor.
İyi Parti´de kökten milliyetçilerle görece liberal kanat arasında kan uyuşmazlığı olduğu görülüyor. Ama asıl hadise Genel Başkan Meral Akşener etrafında cereyan etmekte. CHP ile ittifakın oy kaybettirdiği iddiası var. Cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı oyun partisinin aldığı oydan aşağıda kalması da belli ki sorun olmuş.
Ağır eleştiriler ve ölçüsü kaçan sözler Akşener´i çok sarsmış görünüyor. Bu nedenle de genel başkanlığı bırakma kararlılığını sürekli duyuruyor. Buna rağmen kapısının önündeki merdivenlere yatan partililer ?Bırakma bizi Meral Ana? havasında. Kongre günü gelip çattığında işin rengini anlayacağız.
CHP´de ise Muharrem İnce´nin yaklaşan yerel seçimleri filan kenara itip, hemen, şimdi, derhal ve acilen partiye başkan olma arzusu her türlü meselenin üzerine çıkmış görünüyor.
Memleketin ana muhalefeti CHP´deki, kendi dışında kalan solu ve demokrat çevreleri de hayli etkileyen bu durumu ele almak istiyorum.
Yazıya başlık aldığım o klişe sözü gerçekten haklı çıkaracak kadar alışılmış bir durumla karşı karşıyayız. Muhalifler kurultay için imza toplama peşinde, merkez ?işimize bakalım? havasında. CHP´de bu sahneler kaçıncı kez yaşanıyor, millet bunu saymayı bile bıraktı artık.
İç iktidar hırsı gözleri karartıyor
Hatırlarsınız; 24 Haziran gecesi seçimin seyrinin az çok belli olduğu andan itibaren CHP´de kontrolün ve siyasal aklın gözle görülür şekilde kaybolduğu, hemen herkesin dikkatini çekmişti.
Bir yandan Muharrem İnce´nin o gece ortadan kaybolması, diğer yandan genel merkez yöneticilerinin sonuçlara yönelik tartışmalı açıklamaları, ortaya çıkan tablodan daha olumsuz etki yapmış ve moralleri bozmaya başlamıştı.
Bunların ardından, CHP´nin 2.5 puanlık kaybına ve kendisinin yüzde 30´u aşan oyuna bakarak, parti genel başkanlığına aday olmayacağı yönünde verdiği ilk sözü unutan İnce´nin yemeyip içmeyip parti içi taraftarlarını toparlaması ve kurultay için harekete geçmesi, olan bitenin üzerine tüy dikti.
Şimdi ise, 24 Haziran seçimlerine giderken CHP´nin izlediği (birçoğu da hayli etkili olan) politikalardan çıkarılacak dersler üzerine kafa yormak ve hızla yaklaşmakta olan yerel seçimler için hazırlık yapmak varken, parti içindeki iktidar kavgasının ateşi her yanı sarmış durumda.
İnce yanlıları ?Noter tasdikli delege kurultay imzaları tamamlandı, burada? derken, yönetim ?Getirin görelim? diyor. Kılıçdaroğlu da ortamı yatıştırmak uğruna durmadan mahiyetini tam kestiremediğimiz bir ?değişim? sözü veriyor. Kastettiği yakın çevresinden birilerinin değişmesi mi, yoksa zihniyet, yapılanma, programatik ve politik vizyon değişikliği mi, anlayamıyoruz.
Seçim kampanyası sırasında kazanılan özgüven, muhalefetin amiral gemisi olma havası ve geniş bir yelpazeyle akıllıca yüklenilirse bazı şeylerin başarılabileceğine olan inanç tuzla buz olmuş durumda.
Anlaşılan o ki, sağı solu fark etmiyor; bütün partilerde iç iktidarı ele geçirmek en cazip hedef. CHP de bunun istisnası olmadığını her dönemde göstererek hiç kimseyi şaşırtmadı, şaşırtmıyor.
Kuruluş kimliği ve anlayışı bugünü kucaklamaya yetmiyor
Köklü partilerin değişmesi kolay değil ve bu, CHP için de geçerli.
Ama siyasal hayat süratle değişiyor; şartlar eski ve köklü olmayı filan dinlemiyor.
Türkiye çok-partili parlamenter sisteme geçtiğinden beri, bir iki istisnai durum dışında halk CHP´ye iktidar olması için oy vermedi. Şimdi, parlamenter dönem de geride kaldı ve başkanlık rejimine geçtik; mevcut durumuyla yüzde 50´yi aşan oy alması daha da zorlaştı.
Dünyada CHP ile yaşıt nice kurucu parti, kendini zamanın ihtiyaçlarına uyumlu hale getirecek yüzleşme, değişim ve yenilenmeleri az çok başardı.
CHP´nin bunu esastan başaramayıp, liderlik ve üslûp gibi sığ sularda çözüm arayarak yıllarını heba etmesi ve seçmenlerine sürekli hayal kırıklığı yaşatması ciddi bir sorun.
Halbuki CHP´nin parti kimliğini ve temel anlayışını oluşturan, ona rengini veren yıllar geride kaldı. Duvarlar yıkıldı ve konumlar değişti. Bir zamanların kurucu muktediri konumuna özlem duyup (abartılı bir anlatımla) sohbet masalarında ?Ah neydi o günler? diye iç çekmekle bir yere varılamaz.
Buna karşılık, kendini ülke gerçekliğine ve zamanın ruhuna uyarlamış; tarihsel yüklerinden fonksiyonel yüzleşmelerle kurtulmuş, program ve politikalarını döneme göre yeniden oluşturmuş ve bütün bunları dar bir ekip içinde değil, üye, örgüt ve taraftarlarını da katan kitlesel bir hareketlilikle gerçekleştirmiş bir CHP, Türkiye´de çok şeyi değiştirebilir.
Geçmişinden gelen ideolojik, politik ve kültürel köstekleri nedeniyle dindar ve muhafazakâar kitlelerle bir türlü buluşamamasına, böyle kapsamlı, derin, samimi ve kararlı bir yüzleşme hareketiyle son verebilir. Kadrolarını ve üyelerini böyle yeni bir anlayış ve yaklaşımla donatmış bir CHP inanılmaz derecede etkili olabilir ve her şart altında iktidar kapılarını zorlayabilir.
CHP değişirse Türkiye değişir!
Değişim bir hamlede, bir kurultay kararıyla olacak kadar basit bir mesele değildir. Yetkin bir ekibin ciddî çalışmasını, partinin bu işe zaman ayırmasını, üye, örgüt ve seçmenlerin sabrını ister. Parti üye ve taraftarlarının şimdiye kadar ideolojik ve politik gıdalarını aldıkları kaynaklar üzerinde ciddi bir şekilde durulması ve gözden geçirilmesini gerektirir.
Ayrıca, üye ve taraftarlara doğru yayılma ve genişleme temayülü göstermeyen bir değişim hareketi hem yeterli olmaz, hem de partinin taraftar ve seçmen kitlesinin kurda kuşa yem olmasına yol açabilir. Zaten milliyetçilik, laiklik, bilim, yaşam tarzı gibi hususlarda hayli katı ideolojik yaklaşımlarla uzun yıllar endoktrine edilen bu topluluğun bir yandan kolay değişim göstermeyeceği ve direnç sergileyeceği; diğer yandan lider değiştirmek gibi popülist makyajlarla idare edenlere temayül göstereceği öngörülebilir.
Kemal Kılıçdaroğlu´nun 15 Temmuz 2016 FETÖ´cü darbe girişimini kınamak üzere Yenikapı Mitingi´ne gitmesiyle, CHP değişim yönünde önemli bir adım attı. Daha sonra Kartal´da yapılan ?İnanç Sempozyumu? ve ardından ?Hak, Hukuk ve Adalet Yürüyüş ve Mitingi,? 16 Nisan 2017 Başkanlık Referandumu´na yönelik geniş yelpazeli ?Hayır Platformu? oluşturulmasında izlediği başat rol, nihayet 24 Haziran sürecinde İnce´nin aday gösterilmesi, 15 milletvekilinin İyi Parti´ye transferi, Millet İttifakı´nın oluşumu, HDP´ye barajı aşması için oy kaydırılması, bazı SP´lilerin CHP listesinden aday gösterilmesi ve dindar seçmene seslenmeye çalışan uygun bir propaganda dili arayışları, bu partinin tarihi dikkate alındığında küçümsenmeyecek açılımlar olarak görülmeli.
Ancak bu düşünce ve yaklaşımın parti üyelerince anlaşıldığı ve sindirildiğini söylemek çok zor olduğu gibi, özellikle CHP´ye geleneksel olarak mesafeli dindar ve muhafazakâr seçmen üzerinde hemen güven yaratmasını beklemek de çok gerçekçi değil. Bu hattın süreklilik kazanması ve kritik eşiklerde zigzag sergilememesi icap eder.
CHP, Türkiye´nin hamurunda bulunan bir siyasi partimiz. Türkiye´nin değişmesi ne kadar zorsa, onun değişmesi de o kadar zor. Ama onun değişmesi, Türkiye´nin değişmesi anlamına, değişime giden yolun açılması anlamına gelecek.
Elli günlük bir şey!
Topu topu elli gün süren bir kampanya sonunda elde edilen oy düzeyine bakıp ?Bu kez de olmadı. Bari genel başkan ve ekibini değiştirelim? demek, meselenin derinliğinin farkına varmamak anlamına gelir. Kılıçdaroğlu´nun bir meydan ve sahne adamı olmadığı âşikâr. Ama yerine, yukarıda işaret etmeye çalıştığım konulara girmeye yatkın olduğuna dair pek işaret vermeyen İnce ile sorunun çözülüvereceğini zannetmek, upuzun elli yıllık iktidarsızlıktan hiç mi hiç ders çıkarılmadığını gösteriyor.
Üstelik, örneklerini yukarıda sıraladığım, henüz emekleme aşamasında bile olmayan yeni ve titrek politikaları daha şimdiden ve bu kadarıyla bile ?sağa kayma? olarak niteleyenlerin tahayyüllerindeki ?sol?un nasıl bir şey olacağını kestirmek açısından, insanın aklına Tek Partili yıllardan başka bir şey gelmiyor doğrusu.
Muharrem İnce ve destekçileri, Kılıçdaroğlu´nu ve merkez ekibini eleştirirken, CHP´yi bu toplumun çok büyük bir bölümüne yabancılaştıran tarihi müktesebatıyla yüzleşmeye çağıran bir teklif ve değerlendirme ortaya koymadılar. Diyarbakır mitingi ve Demirtaş´ı ziyaret gibi olumlu şeyler de CHP´de değişimin kapısını açmaya yeterli görünmüyor.
Demokratik rızaya gerek duymayan iktidarlar geride kaldı
CHP vakti zamanında fazla demokratik rızaya ihtiyaç duymadan yıllar boyu iktidar olabilmişti. O dönemde de, özellikle etnik, dini ve kültürel alanda izlediği tekçi politikalar nedeniyle toplumun büyük bir kesimiyle karşı karşıyaydı. Ama söz konusu kitlelerin tepkisi bastırılmış ve sathın altına itilmiş bulunuyordu.
Nitekim az çok serbest ve özgür seçimlere geçildiği 1950´den itibaren iktidarını da kaybetmeye başladı. 27 Mayıs 1960 darbesinin sunduğu imkânla iktidar ortağı olduğu durumlar yaşansa da fazla sürmedi ve bugünkü noktaya gelindi.
Ecevit´in 12 Mart 1971 darbesinden çıkış sürecinde CHP´yi tek başına iktidara getiremese de en büyük parti konumuna yükseltmesi, hem Demirel´in ve AP´nin Meclis´te cuntaya tam destek vermiş olmasına tepkiden güç alan bir istisnaydı, hem de az çok bir değişim çabasının ürünü olmuştu.
O halde, şimdi parti içinde başkanlık için kılıç çekenlerin nasıl bir CHP öngördüklerini sormak, yalnızca bu partinin kongre delegelerinin değil, partinin kendisini toplumumuza alternatif olarak sunması nedeniyle ve demokratik prensipler gereği bütün yurttaşların hakkıdır.
İçine girdiğimiz dönemde halkın rızasını almadan iktidar olmanın artık hayal olduğunu, herkes görmüş ve anlamış durumda. Sorun, bu rızanın nasıl sağlanacağı noktasında toplanıyor.
Dolayısıyla CHP´de taraflar birbirini kırıp dökmektense, Kılıçdaroğlu ve İnce dahil, kafa kafaya verip büyük seçmen çoğunluğuna ulaşacak yeni bir ideolojik ve politik yönelim aramalı ve bunun gerektirdiği değişimi cesaretle başlatmalıdır.
Beğenmedikleri ve umutlarını kestikleri en kötü hallerde dahi, sonunda güvensizlik ve çaresizlikten, bütün değerlerini terk etmiş olsa bile kendi partisine yine oy vermek mecburiyetinde kalan dindar ve muhafazakâr seçmene, yeni seçeneklerden biri olarak CHP´yi gösterecek değişimleri başarmak, sadece bu parti için değil, bütün solu ve sosyalistleriyle toplumsal muhalefet için iyi olacaktır.
Kaynak: serbestiyet.com
