İslâmî Analiz köşe yazarlarından Dr. Öğretim Üyesi Mücahit Gültekin, "Fazıl Say´ın Ercan Harmancı´dan Farkı Ne?" başlıklı bir yazı kaleme aldı.
2017´nin son günlerinde beden eğitimi dersinde kızların "eşofman" giymesine ilişkin attığı twitlerle gündem olan Ercan Harmancı hakkında mahkeme kararını verdi.
Gültekin´in yazısı şu şekilde:
Ercan Harmancı, Türk Ceza Kanunu´nun 216/2. maddesindeki, "Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır." hükmü gereğince 6 ay hapis cezasıyla cezalandırıldı. MEB de, Ercan Harmancı´yı öğretmenlik görevinden ihraç ederek öğrencilerden uzak bir kurumda "karantinaya" aldı.
Mahkemenin verdiği kararda, Ercan Harmancı´nın twitter´dan paylaştığı, suça delil teşkil eden ifadeleri şöyle: "Ya benim çok sapık duygularım var ya da şeytan onlara uğramıyor. Bir genç kızın vücut hatlarını gördükten sonra şeytan size üflemiyorsa ya erkekliğinizi ya imanınızı kaybetmişsiniz demektir. Kız öğrencilerin giydiği eşofman onları çıplak yapar.", "Beden eğitimi değil, bedeni şeytana hazırlama eğitimidir.", "Bir Beden Eğitimi öğretmeninin karşısında vücut kıvrılıyorsa ne kadar olması önemli değil onun adı zinadır."
Hatırlanacağı gibi Ercan Harmancı bu ifadelerinin ardından sosyal medyada lince uğramıştı. Yazılıp çizilenleri internetten araştırıp okursanız, "linç" kelimesinin gayet mütevazı durduğunu göreceksiniz. Üstelik istinaf yolu henüz kullanılmamışken Birgün Gazetesi Ercan Harmancı´nın yeniden göreve "dönemeyeceğini" adı verilmeyen "MEB yetkilileri"ne dayandırarak bildirmişti.[1]
Ercan Harmancı´ya verilen cezayı okuyunca, aklıma hemen Fazıl Say´ın davası geldi. Fazıl Say da aynı maddeden yargılanmış (3. bendinden), 10 ay hapis cezası almıştı. Ama kendisine verilen ceza yargıtay tarafından bozularak beraat etmişti.
İlginçtir Fazıl Say da twitter´dan paylaşımda bulunarak şunları söylemişti:
"Irmaklarından şaraplar akacak diyorsun, cenneti ala meyhane midir? Her müminine 2/iki huri vereceğim diyosun, cenneti ala kerhane midir? Bilmem farkettiniz mi ama nerde yavşak, adi, magazinci, hırsız, şaklaban varsa hepsi allahçı, bu bir paradoks mu?"
Ercan Harmancı´yı linç eden medya/sosyal medya o dönemde tam tekmil Say´ın arkasında durmuş ve yazılanları "ifade özgürlüğü" olarak değerlendirmişti; mikrofon uzatılan/eli klavyeye giden hemen herkes Avrupa Birliği´nden, insan haklarından, demokrasiden, liberalizmden bahsetmişti. Say´ın arkasında duran basın, haberi aktarırken ısrarla Say´ın "Ömer Hayyam´ın" rubaisini paylaştığını söylüyor ve ama "Bilmem farkettiniz mi..." diye başlayan son cümleyi makaslıyordu.[2]
Dahası AB´de Say için açıklama yapmış, yerel mahkemenin verdiği kararın "endişe verici" olduğunu söylemişti. AB Konseyi Sözcüsü Maja Kocijancic şu ifadeleri kullanmıştı: "AB Komisyonu, Türkiye´nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları doğrultusunda ifade özgürlüğüne tam saygı göstermesinin öneminin altını çiziyor."
Sadece AB Konseyi değil, Human Rights Watch, Amnesty International, Basın Konseyi, CHP, Türk-Alman Parlementerler Grubu, Uluslararası Pen Kulübü vb. pek çok ulusal ve uluslararası örgüt Say´a sahip çıkmıştı.[3] Almanya´dan Yeşiller Partisi, Sosyal Demokrat Parti ve Sol Parti´den 102 milletvekili Başbakan Erdoğan´a mektup göndererek Say için duydukları kaygıyı dile getirmişlerdi.[4] Öte taraftan dünya basını da devreye girmiş; BBC, Bloomberg, Huffington Post, Libero Quitidiano, La Repubblica, Telegraph,Guardian, Financial Times mevzuyu dünya kamuoyuna taşımıştı.[5], [6] Hepsi aynı şeye vurgu yapıyordu: "İfade özgürlüğü".
Say´a olan destek dalga dalga yayılsa da, kuşkusuz, 10 aylık hapis kararının götürüldüğü Yargıtay´ın ne diyeceği önemliydi. Beklenen oldu ve Yargıtay 8. Ceza Dairesi 26 Ekim 2015´te, yerel mahkemenin verdiği kararı bozdu. Gerekçesini şöyle açıkladı:
"Özgürlük esas, kısıtlama istisnaidir. İçinde bulunduğumuz yüzyılda, çağdaş olduğuna inandığımız ülkemizde, varlığına her koşulda güvendiğimiz hukuk sistemimizde, özgür bireylerden oluşan özgür bir toplum olmak adına daha hoşgörülü ve geniş bakış açısına sahip olmak gerekmektedir. Dosya içeriğine göre, sanığın suça konu sözleri; kamu güvenliği açısından açık, yakın ve ciddi bir tehlikeyi somut olarak ortaya çıkarmadığı, şiddet çağrısı ya da tavsiyesi niteliğinde bir anlatım olmadığı gibi sanığın yasal çerçevede ifade özgürlüğünü kullandığı da dikkate alınmalıdır."[7]
Yargıtay´ın verdiği bozma kararına dayanarak İstanbul 71. Asliye Ceza Mahkemesi´nin verdiği beraat kararının gerekçesinde neredeyse bütün ulusal ve uluslararası metinler sıralanmıştı: İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa´sının 24/1, 25/1 ve 26/1 maddeleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Venedik İlkeleri...[8]
Ulusal ve uluslararası baskılar sonuç vermiş, "Allahçılar" için kullanılan "yavşak", "adi", "magazinci", "hırsız", "şaklaban" tanımlamaları "aşağılama" olarak değerlendirilmemiş, "kamu barışını" bozma gibi bir tehlike görülmemişti. Yargıtay´ın da söylediği gibi, liberal demokrasilerde "özgürlük esas, kısıtlama istisnai"ydi...
Peki, Ercan Harmancı´nın ifadelerinde ne vardı ki, bu "esas"a dâhil edilmemişti?
Mahkeme kararını birkaç kez okudum. Hakimin Ercan Harmancı´yı "suçlu" ilan ederken dayandığı gerekçeler hayli ilginç...
Yazının tamamına ulaşmak için tıklayınız
Dipnotlar:
[1] https://www.birgun.net/haber-detay/harmanci-goreve-donemez.html?fbclid=IwAR0HPC7RDP6TLR6UKVFyScXybBEAOMhP3sbfvB-NIMzlLoubzfERbfRfWTY
[2] Örneğin Bkz.http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/395033/Yargitay___Fazil_Say_in_paylasimlari_dusunce_ve_ifade_ozgurlugu__dedi.html
[3] https://m.bianet.org/bianet/insan-haklari/145897-fazil-say-in-hapis-cezasina-tepkiler
[4] https://www.dw.com/tr/faz%C4%B1l-say%C4%B1n-davas%C4%B1na-almanyadan-tepki/a-16602522
[5] http://www.radikal.com.tr/dunya/dunya-basinindan-fazil-say-kararina-tepkiler-1129655/
[6] https://www.ensonhaber.com/fazil-saya-hapis-kararina-gelen-tepkiler-2013-04-15.html
[7] http://www.hurriyet.com.tr/gundem/fazil-say-kararinin-gerekcesi-suclama-zorlama-40031630
[8] https://www.timeturk.com/fazil-say-hakkindaki-beraat-kararinin-gerekcesi/haber-330914
EkranGazetesi
