karar.com’dan Saliha Sultan’ın, “konu ile ilgili” haberi…
Emevi saltanatının kurucusu Muaviye bin Ebu Süfyan’ın hayatını anlatan Suudi Arabistan yapımı ‘Muaviye’ dizisi İslam dünyasını ikiye böldü.
Arap dünyasının en pahalı dizisi olarak kabul edilen yapım, dini gerilimleri tetikleme olasılığı nedeniyle ilk olarak Irak’ta yasaklandı. İran da diziyi ‘Emevi ailesini aklama çabası’ nedeniyle tüm sesli ve görsel medya platformlarında yasakladığını açıkladı. Mısır’daki El-Ezher’deki alimler de dizideki dini şahsiyetlerin doğru tasvir edilmediğini öne sürerek, ‘izlemeyin’ çağrısı yaptı. Başta Iraklı Şiiler’in lideri Mukteda es-Sadr olmak üzere birçok Şii lider de dizi hakkında öfkeli yorumlarda bulundu.
Dizinin aldığı tepkilerin ardında, Emevî hilâfeti ile hanedanının kurucusu olan, ‘vahiy katibi’ olduğu iddia edilen ve erken İslâm tarihindeki tartışmalı isimlerin başında gelen Muaviye’nin kutuplaştırıcı, yozlaştırıcı ve bölücü karakteri yer alıyor. Hazreti Ali’ye isyan ederek Müslümanlar arasında bölünme oluşturan ve sonunda ele geçirdiği halifeliği saltanata dönüştüren Muaviye’nin “İslam büyüğü” olarak gösterilmesi kışkırtıcı bulundu.
Dizinin Ramazan ayı ile birlikte yayımlanmaya başlamasının ardından Arap dünyasından senaryodaki tarihi çarpıtmalar üzerine sert eleştiriler geldi. Eleştiriler üzerine, dizinin yazarı Halid Salih, kendisini savunmak zorunda kaldı. Yönetmeni Tarek El-Arian’ın adı da dizi jeneriğinde silindi ve bu da yeni bir skandal yarattı. Medya, bu durumun bazı sahnelerin montaj sırasında çıkarılmasından rahatsızlık duyan yönetmenin isteği üzerine gerçekleştiğini açıkladı. Alimlerin ortak görüşlerinde dizinin Kureyş Kabilesi’ni Romalı gibi gösterdiği, Muaviye’yi ise bir filozof gibi tasvir ettiği eleştirileri öne çıktı. Mısırlı tarihçi Yusuf Zeydan, tepkisinde “Bu dizi, o dönemdeki Arapların yaşamıyla ciddi çelişkiler içeriyor. Ayrıca, bu dizi toplumsal bir fitneye yol açabilir” yorumunda bulundu.
Şu ana kadar 15 bölümü yayımlanan diziye dair tepkilerde, Suriye’de ‘mezhep temelli çatışma yaşanması’ endişelerinin dile getirildiği günlerde, Arap coğrafyasındaki bu fay hatlarını tetiklemeye hizmet edeceği görüşü de öne çıkıyor.
Dizide ‘Muaviye’ karakterine Suriyeli aktör Luceyn İsmail hayat veriyor.
SIFFİN VE KERBELA GİBİ TARTIŞMALI OLAYLAR İŞLENİYOR
Muaviye bin Ebu Süfyan’ın hayatını konu alan ve 100 milyon dolarlık bütçesiyle Arap dünyasının en yüksek bütçeli yapımı olan dizi Tunus’ta çekildi. Senaryoyu Mısırlı gazeteci Halid Salâh yazarken, ilk sekiz bölümün yönetmenliğini Filistin asıllı Amerikalı sinemacı Târık el-Aryan yaptı. Dizide Muaviye rolünü Suriyeli aktör Luceyn İsmail, Hazreti Ali’yi de Mısırlı aktör Eyad Nasır oynuyor. Dizide, Hazreti Osman’ın şehid edilmesi, Hazreti Ali’nin hilâfeti ile şehadeti, Cemel ve Sıffîn savaşları, Kerbelâ hadisesi, Hazreti Hasan’ın hilâfeti meselesi ve Muaviye’nin Şam’da kendi hilâfetini ilân edip Emevî hanedanını işbaşına getirmesi gibi tartışmalı konular işleniyor. MBC dizinin 2023 Ramazan’ında yayınlanmasını planlanmış ancak tepkilerden endişe edilerek çekimler ertelenmişti.
