Gözde Altıntaş(*)
Birleşmiş Milletler "İklim Zirvesi" geçtiğimiz ay Polonya´da düzenlendi. Bu zirve ile ülkelerin küresel ısınmaya karşı daha duyarlı olması amaçlanıyor. İklim değişikliğine neden olan beşeri sebepler(fosil yakıt kullanımı, ormansızlaştırma, çarpık sanayileşme vs) herkes tarafından gayet iyi bilinse de bu meseleye getirilen çözümler özellikle kapitalist ülkeler tarafından kabul görmüyor. Çünkü alınması gereken tedbirler, ilgili sektörlerde faaliyet gösteren şirketlere maddi külfet getiriyor ya da en iyi ihtimalle karını azaltıyor. Peki binlerce can kaybına neden olan iklim afetlerinin maddi zararı ne kadar?
Germanwatch tarafından hazırlanan ve küresel iklim afetlerini inceleyen ve riskleri değerlendiren rapor, meteorolojik afetlerin 2017 yılında rekor ekonomik ve sosyal hasara neden olduğunu gösteriyor.
2017 yılında dünyada aşırı hava olaylarına bağlı olarak 11 bin 500 kişi ölmüş ve yaklaşık 375 milyar ABD doları kadar ekonomik hasar meydana gelmiş. 2017 yılı hava olaylarına bağlı en fazla kaybın yaşandığı yıl olarak tarihe geçti. Son 20 yılda ise, aşırı hava olayları trilyonlarca dolar hasara ve 525 binin üzerinde ölüme yol açtı. Toplam ekonomik hasar ise 3.47 trilyon dolar. Bu afetlerden en çok hasar gören ilk on ülkenin tamamı az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerden oluşuyor. Ancak bu hasarlar sadece gelişmekte olan ülkeler ile sınırlı değil. Örneğin tropik kasırgalar geçtiğimiz yıl sadece ABD´de 173.8 milyar dolarlık ekonomik hasar vermiş.
Küresel İklim Riski Endeksi´ne göre tropikal siklonlar tarafından şiddetli biçimde etkilenen ülkelerin sayısı da artıyor. 2017´de, Karayipler´deki kasırga mevsimi özellikle çok şiddetli geçti ve birçok adayı yerle bir etti. Öte yandan, sürekli olarak aşırı hava olaylarından etkilenen birçok gelişmekte olan ülke, felaketlerin ardından toparlanmakta zorluk çekiyor. Özellikle, Sri Lanka, Nepal ya da Vietnam gibi yoksul ülkeler büyük zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Uzun dönemli endeks, daha yoksul ülkelerin kırılganlığını gösteriyor. 1998 ile 2017 yılları arasında en çok etkilenen on ülkeden sekizi düşük ya da düşük-orta gelire sahip gelişmekte olan ülkeler. Son yirmi yılda, hava olaylarından en çok etkilenen ülkeler Porto Riko, Honduras ve Myanmar oldu.
Rapor´a göre Türkiye´de ise 2017 yılında gözlemlenen meteorolojik afetler toplamda 1.9 milyar dolarlık ekonomik hasara yol açtı. Türkiye´de Meteoroloji Genel Müdürlüğü´nün verilerine göre 598 iklim afeti gerçekleşmiş, 2017 yılı 1940´lardan beri en çok bu tür afetin görüldüğü üç yıldan biri olarak kayda geçmişti. (Diğer yıllar ise 2015 ve 2016). Çalışma aynı zamanda Türkiye´de son 20 yılda iklim afetlerinin yıllık ortalama 462 milyon dolarlık ekonomik hasar verdiğini ifade ediyor.
Sanayileşmiş ve yükselen ülkeler de etkisini artık çok daha net biçimde hissettikleri iklim etkileriyle başa çıkmak için daha fazla çaba göstermek zorunda. Etkin iklim önlemlerinin yanı sıra dayanıklılığın arttırılmasının da bu ülkelerin menfaatine olacağı vurgulanıyor.
______________________
(*)Milat Gazetesi yazarı
