Meclis Genel Kurulu’nda söz alan HDP Bingöl Milletvekili Erdal Aydemir, Zazaca konuşma yaptı.
Aydemir’in Meclis tutanaklarına (x) olarak geçen Zazaca konuşmasına MHP ve İYİ Parti milletvekilleri sıra kapaklarına vurarak tepki gösterdi. Milletvekilleri, “Burası Türkiye Büyük Millet Meclisi” “Devletin resmî dili Türkçe” diye seslenirken TBMM Başkanvekili Levent Gök de Aydemir’e “Lütfen, herkesin anladığı ortak dilimizle konuşalım” uyarısında bulundu.
Aydemir’in konuşmasına devam etmesi üzerine İYİ Parti Grup Başkanvekili Lütfü Türkkan, “Ben de çıkıp Arnavutça mı konuşayım? Ne yapacağız? Böyle bir şey olur mu ya! Allah Allah! Provokasyonun Allah’ı!” diyerek partisinin milletvekilleri ile Genel Kurulu terk etti. MHP Grup Başkanvekili de “Burası Türk milletinin Meclisi” diyerek Aydemir’e müdahale edilmesini istedi.
ZAZA DİLİNDE MERHABA BU TEPKİYE NEDEN OLMAMALI
Zazaca dilinde kısa konuşmasını tamamlayan Aydemir, tüm siyasi parti gruplarında Zaza, Dımılki, Kırdki konuşan milletvekilleri olduğunu belirterek, bu dillerdeki merhaba konuşmasının bu kadar tepkiye neden olmaması gerektiğini söyledi. Bir özel televizyon kanalında Zazaca konuşan bir kişinin yayından alındığı olayı hatırlatan Aydemir şöyle devam etti:
“Bu ülkede Zazaca’yı konuşan yaklaşık 4 ile 6 milyon kişi var. Dolayısıyla bu yapılan muameleye karşı bu ülkede yaşayan bütün Zazalar infial hâlinde ve yoğun bir tepki içerisindeler. Buradan ana dilimde yapmış olduğum bu konuşma -tıpkı Müge Anlı’nın canlı yayında yaptığı gibi- eğer Meclis tutanaklarına da “bilinmeyen bir dil” veya “bilinmeyen x dili” olarak geçerse, hem Müge Anlı’yı hem de eğer bu uygulama yapılırsa buradan, bu kürsüden Meclis tutanaklarını veya Meclis tutanaklarından sorumlu olan bütün herkesi kınamayı Zazaca konuşan, Dımılki konuşan, Kırdki konuşan bütün herkes adına kendimde bir hak olarak görüyorum.”
MHP KINADI, AK PARTİ NİFAK TOHUMU YORUMU YAPTI
Aydemir’in konuşmasının ardından grup başkanvekilleri söz aldı. MHP Grup Başkanvekili Levent Bülbül, “Türk milletinin, 82 milyon Türkiye’nin hilafına yapılan ve bizzat ırklığın ta kendisi olarak değerlendirdiğimiz böyle davranışların Türkiye’de insan hakları, demokrasi ve kardeşlik kılıfı altında sunulmasını şiddetle kınadığımızı ifade etmek istiyorum” dedi.
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, Anayasaya göre devletinin resmî dilinin Türkçe olduğunu hatırlattı, “Zazaca da bizim, Kürtçe de bizim, diğer yerel diller de bizim, hepsi bu ülkenin zenginlikleri” dedi. AK Parti’nin dille ilgili çalışmalarını anlatan Muş, “insanlar sanki bir dile karşıymış gibi, bir dile düşmanlıkları varmış gibi bir algı oluşturmak, bu tip ifadeler kullanmak doğru değil. Bu, Türkiye’de iç içe geçmiş insanların arasına nifak tohumu ekmekten başka bir şey değildir, bunu doğru bulmuyoruz. Müge Anlı’nın programıyla alakalı mesele de şudur: Bir vatandaşımız katılıyor, Zazaca konuşuyor fakat stüdyoda kimse anlamıyor, bilmiyor, o anda bir çeviri imkânı yok. Kanal bunu yapamıyor. Dolayısıyla da “Yayını kesmek zorundayım.” diyor. Zazaca’ya düşmanlıkmış gibi bir algı oluşturmanın da manası yok” dedi.
HDP: DİLLER ZENGİNLİKTİR
HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, Muş’un “nifak tohumu serpme”, “bir bölgeyi bu ülkeden kopartma” sözlerine tepki gösterdi. Yapılan konuşmanın bununla alakası olmadığını belirten oluç, “Bu ülkede farklı ana diller var, Kürtçe, Zazaca, Gürcüce, Abazca, saymakla bitmez. Bu bir zenginliktir. İnsanların ana dillerini konuşmasına, ana dillerini kullanmalarına, ana dillerinde eğitim talep etmelerine, radyo-televizyon yayınlarının olmasına kimse itiraz etmemelidir. Bu çünkü kötü bir şey değildir. Meclis eğer gerçekten bu topluma bir demokratik kültürü, politik kültürü yaygınlaştırmak isteyen bir yerse o zaman ana dilinde bir selamlama yapan ve sözünü bitirirken de yine ana dilinde bir selamlamayla bitiren bir vekile buna, bu kadar büyük bir tepki göstermek, buna hele hele nifak tohumu serpmek, ırkçılık vesaire gibi laflarla nitelendirmek gerçekten kabul edilebilir bir şey değildir” dedi.
Kaynak: https://www.gazeteduvar.com.tr/