Yirmi-otuz sene önce bizim okuduğumuz matematik ile, bugün ilkolullarda okunan matematik çok farklı.
Hayat, ilimler, meslekler, teknoloji sürekli bir gelişim içinde.
Peki, maneviyat ilimlerinde ne âlemdeyiz?
Hâlâ, İlahiyatlarda, İmam-Hatip okullarında, Kur´ân kurslarında neler okutuluyor? Cami kürsülerinden ve Hutbelerinden halka neler anlatılıyor? 300, 500, hatta 1000 sene öncesinin tefsirleri, eserleri, yorumları mı?
Osmanlı´nın yıkılmasının sebebi, medrese, tekke ve zaviyelerin kendilerini yenileyememiş olmalarındandır.
Batıdaki ilmî ve felsefî gelişmeler karşısında, eğitim sistemiminin ve medresenin (üniversitenin) durumu ne idi?
Gelişmeleri takip edememiş, kendisini yenileyememiş, gelişmemiş bir bilgi yığını vardı. Asırlar öncesinin malûmatları tekrar ediliyordu. Dört-beş asır boyunca geçmişin birikimleriyle idâre edilmiş, şerh ve bir takım açıklamalardan öteye gidilememişti.
Elbette kendisini yenileyememiş, gelişmelere paralel bir eğitim seyri takip edememiş medrese, tekke ve zâviye; ?fen, felsefe ve ilimin? sacayaklarına oturmuş Deccalizmin saldırılarına cevap veremezdi.
İslâmiyet ?taassubu? (bir şeye körü körüne yapışmayı) değil, ?salâbeti?, hakkı, gerçeği, akıl ve bürhanlarla bulduktan sonra ona sık sıkı sarılmayı getiriyor. Medrese, tekye ve zâviye bundan mahrum kalmıştı.
20. asrın başlarında, Abdülhamid tarafından İslâm ülkelerinin durumunu tespit için vazifelendirilenlerden birisi olan Adürreşid İbrahim, medreselerinde yetiştirdiği ilim adamlarıyla meşhur olan Buhara´daki eğitim sistemi hakkında şunları söylemektedir:
?Öğretim usûlü berbat. Bir kitabın mukaddimesini beş senede okurlar. Yirmi-otuz sene bir medrese odasında oturur; bütün ömrünü alât, lisân tahsilinde geçirir; sonunda iki kelimeyi konuşamadığı gibi, bir satır da Arapça ibâre yazamaz. Tahsil, çok acınacak bir haldedir.?1
Çok fazla bir mesafe alınabilmiş değil!
Her şeyi yenilediğimiz gibi, Risale-i Nur ışığında, mânevi ilimlerde de, ilmi ve teknolojik gelişmelere paralel bir yenilenmek şarttır.
Kaynak: Yeni Asya
