Maliye Bakanı Ağbal, Zeytin Dalı Harekatıyla ilgili, "Ekonomi üzerinde olumsuz bir etki getirmesi mümkün değil. Amaçlarına ulaşacak şekilde ilerliyor." dedi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası´nda, editör ve muhabirlerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı, son dönemdeki gelişmeleri değerlendirdi.
Türkiye´nin, uluslararası hukuktan doğan haklarını kullanarak, Afrin bölgesinde huzur ve istikrarı sağlamak amacıyla Zeytin Dalı Harekatı´nı başlattığını belirten Ağbal, "Uluslararası toplum ve birçok ülke de bu operasyonu destekleyici açıklamalar yaptı. Operasyon başarıyla devam ediyor. Mehmetçiğimize Allah yardım etsin, şehitlerimize rahmet diliyoruz. Kahraman ordumuz büyük bir kararlılıkla operasyona devam ediyor. İnşallah Türkiye, Suriye içinde oluşturulmaya çalışılan istikrarsızlık bölgelerini ortadan kaldıracak, sınır güvenliğine ve iç güvenliğe tehdit oluşturan faktörleri bertaraf edecek. Bu operasyonu Sayın Cumhurbaşkanımız daha önce ifade etmişti, Türkiye´nin terör örgütlerinin oluşturmaya çalıştığı yapılara asla müsaade etmeyeceğini söylemişti. O açıdan operasyon, piyasalar tarafından bekleniyordu." diye konuştu.
Ağbal, piyasaların harekatın başladığı andan itibaren sakin olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Gerek borsa, gerek döviz piyasasında, gerekse finansal piyasalarda ortaya çıkan gelişmeler istikrara işaret ediyor. Operasyonun, ekonomi üzerinden olumsuz bir etki meydana getirmesi mümkün değil. Tam tersine, bana göre bu operasyon inşallah amaçlarına ulaşacak şekilde ilerliyor, bunlar ortaya çıktıkça da 2018 yılında ekonomiye ilişkin beklentileri olumlu yönde etkileyecek. Zaman zaman Suriye´deki istikrarsızlıklar ve jeopolitik gerginlikler, ekonomiyle ilgili beklentileri olumsuz yönde etkileyebiliyor. Türkiye Cumhuriyeti´nin, ordumuzun kararlı şekilde bu operasyonu yapıyor olması ve herkesin beklediği şekilde bu operasyonun başarıyla sonuçlanacak olması, ekonomiyle ilgili bu kanaldan gelecek riskleri de ortadan kaldırıyor."
´Ekonomi güçlü bir momentum yakaladı´
Ülkenin 2018´e iyi başladığına ve ekonominin güçlü bir momentum yakaladığına dikkati çeken Ağbal, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat rakamlarının da güçlü büyüme ivmesinin yakalandığını gösterdiğini dile getirdi. Ağbal, ekonominin, öncü göstergelerin de ortaya koyduğu şekilde güçlü büyüme trendini sürdürdüğünü belirterek, "İnanıyoruz ki 2018´de de Türkiye ekonomisi güçlü büyüme performansını devam ettirecek. 2010-2017 yıllarında Türkiye ekonomisi yıllık ortalama yüzde 7´ye yakın büyüme performansı gösterdi. Bu, olağanüstü bir performans. Türkiye ekonomisi, oluşturulmaya çalışılan algının tersine güçlü büyüme performansı yakaladı. Bunu da oluşturulmaya çalışılan birtakım provokatif gelişmelere rağmen elde etti. 2013´te Gezi Parkı olaylarıyla başlayan provokatif olaylara, içeride ve dışarıda meydana gelen tüm olumsuzluklara rağmen AK Parti hükümetlerinde yakalanan güçlü performans bu dönemde devam etti. Türkiye ekonomisinin 2018´de de güçlü büyüme elde edeceğine dair göstergeler var." ifadesini kullandı.
´2017´de MASAK´tan 27 bin farklı yazıyla talepte bulunuldu´
Ağbal, FETÖ ile mücadele kapsamında, MASAK´ın illegal sanal bahis uygulamalarına yönelik çalışmalarını da anlattı.
MASAK´ın, Maliye Bakanlığı bünyesinde savcılık ve emniyet birimleriyle çalışan ve suçlarla mücadele eden bir kurum olduğunu anımsatan Ağbal, özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrası FETÖ´ye karşı yürütülen mücadeleye MASAK´ın da farklı kanallardan destek verdiğini, örgütün mali portresinin ortaya çıkarılması, örgüte mensup olanların mali varlıklarının belirlenmesi ve her türlü adli tedbirin alınması noktasında çok ciddi bilgi desteğinde bulunduğunu bildirdi.
Ağbal, geçen yıl adliye makamlarından 26 bin, emniyet ve diğer kamu kurumlarından da bin 233 olmak üzere 27 bin adetten fazla farklı yazıyla MASAK´tan talepte bulunulduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Bu kapsamda 85 bine yakın kişinin mali varlığının araştırılması istenmiş. Burada dikkat çekici olan, bu taleplerin 26 bin 536´sı doğrudan doğruya FETÖ ile ilgili talepler. Bu kapsamda 2017´de 83 bin 956 kişi hakkında FETÖ mensubiyeti mali araştırmalarını yapıp, bunları da emniyet ve savcılık birimlerimize vermişiz, vermeye de devam edeceğiz. FETÖ ile mücadele son derece önemli, ülke güvenliğini ilgilendiren bir konu. Dolayısıyla Maliye Bakanlığı olarak sadece MASAK değil, Vergi Denetim Kurulu, Gelir İdaresi Başkanlığı olarak da yürütülen mücadelede çok aktif bir rol üstlenmiş durumdayız."
´Sanal bahis sosyal mesele haline gelmeye başladı´
Sanal bahsin sosyal bir mesele haline gelmeye başladığını ifade eden Ağbal, yurt içinde ve yurt dışında birtakım illegal örgütlerin, sanal ortamda internet siteleri oluşturarak bahis oynattıklarını, buradaki işlem hacminin büyüklüğünün de her geçen gün arttığını söyledi.
Adalet, İçişleri, Maliye, Gençlik ve Spor bakanlıkları olarak bu konuda yoğun bir mücadele yürüttüklerini vurgulayan Ağbal, yasa dışı bahis sitelerine girerek oyun oynayan vatandaşları uyardı.
Ağbal, "Değişik görüntülerle bu sitelerde oyunlar oynatılıyor, belki ikramiyeler veriliyor ama bu sitelerin arkasında suç örgütleri, yasa dışı kazanç sağlayan şebekeler var." ifadesini kullandı.
Bakan Ağbal, vatandaşların bu tür ortamlarda oyun oynamamalarının ülke güvenliği açısından önemli olduğunu dile getirdi.
Sanal bahis konusunda hacmin artmasıyla birlikte Maliye Bakanlığı olarak yetki aldıklarını anımsatan Ağbal, "Sanal bahis kapsamında bankada bir hesabı yakalamışsak anında oradaki paranın çekilmesini engelliyoruz. Bunu artık günlük takip ediyoruz. 7 gün boyunca o parayı blokluyoruz." dedi.
´Asgari ücret açıklanan tutarın altına inmeyecek´
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´ın açıkladığı istihdam seferberliğine 2020´ye kadar devam edileceğini bildiren Ağbal, bununla ilgili düzenlemenin de torba yasa tasarısı içinde olacağını, sosyal güvenlik primlerinin, gelir ve damga vergisinin devlet tarafından karşılanacağını söyledi.
Ağbal, özellikle imalat sanayi ve bilişim sektörüne daha yüksek istihdam teşvikleri vereceklerine işaret ederek, torba tasarıyla, alınan vergilerin, asgari ücreti düşürmemesi için kalıcı düzenleme yapmak istediklerini belirtti. İki yıldır bu konuda geçici düzenleme yaptıklarını anımsatan Ağbal, "Bundan sonra asgari ücret hiçbir şekilde yılbaşında açıklanmış olan tutarın altına inmeyecek. Bu konuda da asgari ücretle çalışan kardeşlerimizi destekleyecek kalıcı düzenlemeyi hayata geçiriyoruz." dedi.
´Sporun teşviki için düzenlemeler yapılacak´
Sporun teşviki için birtakım düzenlemeler yapacaklarını ifade eden Ağbal, kulüplerin amatör spora yaptıkları harcamaların vergi kanalıyla düzenlenmesinin önemli olduğunu, bu konuda bazı vergiler üzerinden destek vereceklerini anlattı.
´Kamu maliyesi vergi ayağında destekleyici unsurlar getirecek´
Ağbal, birçok sektörde kapasite kullanım oranlarının sınıra geldiğine işaret ederek, 2018´de kurulu kapasiteyi daha da büyütecek teşvikler verilmesi gerektiğini söyledi.
Makine ve teçhizat harcamalarında artış olduğunu anlatan Ağbal, "Kamu maliyesi, ekonomiye büyüme tarafında, özellikle vergi ayağında destekleyici unsurlar getirecek. 2018´de özellikle yatırım tarafında makine teçhizat harcamalarını destekleyecek düzenlemeler yapmamız gerektiği görünüyor, o konuyla ilgili hazırlıklarımızı tamamladık." dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının da iş hayatını kolaylaştıracak, işverenlerin sosyal güvenlik kurumlarına yükümlülüklerini azaltan birtakım çözüm ve önerilerinin bulunduğunu dile getiren Ağbal, Ekonomi Bakanlığının da hizmet ihracatı başta olmak üzere ihracatı desteklemek için önerileri olduğunu bildirdi.
Ağbal, tasarı taslağındaki diğer düzenlemelere ilişkin şu bilgileri paylaştı:
"Hazine Müsteşarlığımız Bireysel Emeklilik Sistemi´nin (BES) daha gelişmesi noktasında sisteme ilave birtakım destekleyici düzenlemeler getiriyor. Konut hesabı düzenlemesi mevcut haliyle çok fazla hacim kazanmadı. Konut hesabında biriken tasarruf tutarı sanıyorum 70 milyon lira civarında. Mevcut sistemde sadece yatırdığınız tasarrufa karşılık yüzde 20 devlet desteği var. Burada bu devlet desteği oranının artırılması, konut edinim aşamasında harçların düşürülmesi veya kaldırılması gibi vergilerle ilgili birtakım destekleyici önerileri var. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın sosyal hayata dair farklı dezavantajlı gruplara birtakım düzenleme önerileri olacak. Maliye Bakanlığı olarak kamu maliyesini etkileyecek birtakım düzenlemeler getiriyoruz."
Yatırım ve teşvik amacıyla torba yasa çalışması
Üzerinde çalıştıkları yeni torba tasarısı taslağına yönelik soru üzerine Ağbal, Maliye Bakanlığı olarak zaman zaman ortaya çıkan ihtiyaçları karşılamak amacıyla yasal düzenleme hazırlıkları yaptıklarını söyledi.
Ağbal, yatırımları ve istihdamı teşvik etmek amacıyla bir düzenleme hazırlığına başladıklarını ve bu süreçte diğer bakanlıkların da yasal düzenleme önerilerinin ortaya çıktığını dile getirerek, "Maliye Bakanlığı olarak şu anda bakanlıklarımızdan gelen önerileri değerlendiriyoruz. Nihai olarak hükümetimize bunları sunduktan sonra, yakın zamanda düzenlemeleri Meclise sevk etmeyi düşünüyoruz." ifadesini kullandı.
2018 ve 2019´da yatırım harcamaları kapsamında makine ve teçhizat alanlarını teşvik etmek amacıyla bazı düzenlemeler yapmak istediklerine dikkati çeken Ağbal, "Teşvik belgeli yatırımlarda makine teçhizat alımları KDV istisnasına tabi ancak birçok işletmemiz üretime devam ettiği süreçte de zaman zaman mevcut makine teçhizat stokunu yenilemek istiyor. 2018 ve 2019´da teşvik belgeli olmasa dahi makine teçhizat alımlarına KDV istisnası getirmek istiyoruz." diye konuştu.
Ağbal, yine 2018 ve 2019 yıllarında Ar-Ge merkezlerine alınacak makine ve teçhizatlar ile Ar-Ge ile doğrudan ilişkili alımlara KDV istisnası yoluyla destek vermek istediklerini de söyledi.
İkramiye oranlarının yukarıya çekilmesi
"Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ile mevcut yasal düzlemde oynanan oyunların ikramiye oranları konusunda teknik değerlendirme toplantısı yaptıklarını dile getiren Ağbal, yasa dışı bahis sitelerindeki yüksek ikramiye oranlarının cezbedici olduğunu söyledi.
Ağbal, Gençlik ve Spor Bakanlığının bu konuda değişik ülkelerdeki uygulamalara da bakarak çalışmalar yaptığını ifade ederek, "Diğer ülkelerdeki uygulamalara baktığımız zaman ikramiyelerin yukarıya çekilmesi konusundaki taleplerin önemli olduğu görünüyor. İkramiye konusuyla ilgili iki bakanlıktan teknik ekipler düzenleme hazırlıklarını başlattılar. Bunu hükümet olarak değerlendireceğiz." diye konuştu.
Bitcoin ve benzeri kripto paralar
Bitcoin ve benzeri kripto paraların, son günlerde gittikçe önem kazanan bir konu haline geldiğine işaret eden Ağbal, "Bir taraftan bakıldığında, teknolojinin geldiği noktada, finansal piyasalarda da çok yeni araçların devreye girmesi anlamına gelen bir gelişme ama diğer taraftan da belirsizliklere ve suistimale açık olabilecek yönleri de olan bir konu. Bu konuda uluslararası örgütler de dahil olmak üzere birçok ülke çalışma yapıyor ve değişik kararlar alıyor." diye konuştu.
Ağbal, ülke olarak bu konuyla ilgili bütünsel değerlendirme yapabilmek için kurumlar arası ortak bir çalışma yapma kararı alındığını söyledi.
Merkez Bankası bünyesinde konuyla ilgili çalışma başlatıldığını anımsatan Ağbal, bu kurumun tek başına yapacağı çalışmanın yeterli olmayacağını, diğer kurumların da devreye girmesiyle müşterek bir çalışmanın çok daha doğru olacağını gördüklerini bildirdi.
Ağbal, Merkez Bankası, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Kalkınma ve Ekonomi bakanlıkları gibi konunun tüm taraflarının teknik bir çalışma yapmasının ve bunun da en yakın zamanda Ekonomi Koordinasyon Kuruluna (EKK) getirilmesinin kararlaştırıldığını vurgulayan Ağbal, çalışmanın Merkez Bankası koordinasyonunda devam ettiğini anlattı.
"Bu tür paraların vergi karşısında durumu ne olacak?" sorusuna cevap ararken, bunun öncelikle bir "para" mı, yoksa varlığı temsil eden bir "değer" mi olduğunun kararlaştırılması gerektiğini belirten Ağbal, "Bu bir ödeme yöntemi mi, bu tür ödeme yöntemlerinin ülke ekonomisi üzerinde güvenlik perspektifinden etkileri ne olabilir gibi konular da var. En son Başbakan Yardımcımız Mehmet Şimşek ile görüşmemizde, arkadaşların çalışma, bilgi ve belgeleri toplayıp siyaset kurumunu bilgilendirmeleri konusunda mutabık kaldık. O çalışmayı bekliyoruz, hükümet olarak o çalışma geldikten sonra konuyla ilgili alacağımız kararları da açıklayarak beklentileri karşılayacağımızı düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
´Kullanıcılar büyük zararlarla karşılaşabilirler´
Gelinen noktada söz konusu ödeme araçlarının sahibinin kim olduğunu veya trafiğinin kimlerin elinde bulunduğunu belirsiz hale getirecek yapı taşıdığına dikkati çeken Ağbal, şunları kaydetti:
"Kripto para, kim çözerse onun işlem yapabildiği bir konu. Uluslararası örgütlerin ve finansal piyasaların çok hızlı bir karar alarak, bunu kontrol altına almaları gerektiğini düşünüyorum. Şu an itibarıyla belki hacim olarak çok düşük düzeylerde görülse bile, bu konu kontrol altına alınmaz ve uluslararası bir regülasyona bağlanmazsa, illegal para trafiğinin bu yöne kayma ihtimali çok güçlü. O açıdan ülkelerin tek tek karar almaları veya çaba göstermeleri yerine, uluslararası finansal sistemin belirleyici aktörlerinin bu konuda regülasyon oluşturmaları ihtiyacı çok net."
Ağbal, bu konunun çok farklı yerlere gittiğini vurgulayarak, "Çok spekülatif yani saadet zinciri gibi bir muhtevaya da benziyor. Bu açıdan bunlara çok ihtiyatlı bakmak lazım. Kaynağı, değerleme yöntemleri belirsiz ve her an için illegal sayılabilecek bir noktaya giden bu tür işlemlerde kullanıcılar ve yararlanıcılar büyük zararlarla da karşılaşabilirler." uyarısında bulundu.
