Libya'daki savaşın mağlupları, Mısır'ın başkenti Kahire'de Sisi'nin Saray'ında alınan ‘Kahire Bildirgesi'ne destek veren açıklamalarda bulundular.
Kahire Bildirgesine destek veren ülkelerin çoğu, daha önce başta Moskova ve Berlin'de yapılan toplantılarda varılan ateşkes kararına karşı çıkmışlardı.
Sisi ile Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter ve siyasi müttefiği Tobruk Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih'in açıkladığı "Kahire Bildirgesi'ne" Suudi Arabistan, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Arap Birliği'nin kısa zaman içinde destek verdiklerini açıklaması dikkat çekti.
Hafter destekçisi Libya merkezli News 218 televizyonunun Twitter hesabından yapılan yazılı açıklamada ise, "Suudi Arabistan'ın, Libya krizinin çözümünü amaçlayan Mısır'ın çabalarını" memnuniyetle karşıladığı ve Libya'da 8 Haziran'da ateşkese varılması yönündeki çağrıyı desteklediği belirtildi.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi ise Twitter hesabından, Sisi'nin himayesinde ilan edilen Kahire Bildirgesi'ne destek verdiklerini açıkladı. Bildirgenin "önemli bir başarı ve uluslararası girişimlere paralel bir adım olduğunu" kaydeden Safedi, Libya krizinin çözümü için bildirgenin desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
BAE Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığından yapılan açıklamada, Libya'da çatışmaların durmasını ve BM'nin öncülüğünde siyasi çözüm sürecine geri dönülmesini amaçlayan tüm çabaların desteklendiği ifade edildi.
Açıklamada, Libya hükümeti ile Libya ordusu başta olmak üzere tüm taraflara bu girişime acilen yanıt verme çağrısı yapıldı. Siyasi sürecin tek seçenek olduğunun vurgulandığı açıklamada, Libyalılardan ulusal çıkarları öncelemeleri istendi.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ise yaptığı yazılı açıklamada, Libyalıların akan kanının durmasını ve ateşkesi hedefleyen tüm çabaları memnuniyetle karşıladığını belirtti.
BM gözetiminde 5+5 formatındaki ortak askeri komite görüşmelerinin tamamlanması çağrısında bulunan Ebu Gayt, Libya krizine dış askeri müdahalelerden uzak, ulusal bir çözüm bulunması gerektiğini vurguladı.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Laudrian Mısırlı mevkidaşı Samih Sükrü'ye Paris'in Kahire'nin Libya'daki mücadeleyi durdurma çabalarını büyük ölçüde değerlendirdiğini, Fransız tarafının Birleşmiş Milletler himayesinde ve Berlin konferansının çıktılarına dayanarak Libya'daki siyasi süreci sürdürmesini desteklediğini belirtti.
RUSYA'DA DESTEK VERDİ
Rusya Devlet Başkanı Putin'in Orta Doğu ve Afrika Ülkeleri Özel Temsilcisi Mihail Bogdanov da, Ria haber ajansına, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'nin Hafter ve müttefiki Tobruk Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile Libya'ya yönelik ilan ettikleri siyasi girişim ve 8 Haziran'da ülke genelindeki ateşkes çağrısına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Böyle bir girişimi beklediklerine işaret eden Bogdanov, bu girişimin hazırlandığını bildiklerini belirtti.
Bogdanov, “Mısır Cumhurbaşkanı'nın teklifinin içeriğini okuduk, elbette Libya'da bir an önce çatışmaların durdurulmasına yönelik her türlü teklifi destekliyoruz.” ifadesini kullandı.
ABD: MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ
ABD'nin Libya Büyükelçiliği, Hafter'in siyasi müttefiklerinin açıkladığı Libya'da 8 Haziran'da ateşkes öngören Kahire Bildirgesi'ni memnuniyetle karşıladığını duyurdu.
Büyükelçiliğin resmi sosyal medya hesabından yapılan yazılı açıklamada, "ABD, ülkenin doğusundaki siyasi seslerin kendini ifade etmesini ilgiyle izliyor. Bu siyasi ifadelerin, ülke çapında siyasi bir diyaloğa ve Birleşmiş Milletler (BM) Libya Destek Misyonu (UNSMIL) himayesindeki kalıcı ateşkes görüşmelerinin hayata geçtiğine dönüşmesini görmeyi dört gözle bekliyoruz" ifadesine yer verildi.
KAHİRE BİLDİRGESİ'NE DESTEK VEREN DİĞER ÜLKELER
Bahreyn Dışişleri Bakanlığı, Mısır girişimini de memnuniyetle karşıladı ve Manama'nın Mısır'ın "Arap ulusal güvenliğini korumak ve Arap çıkarlarını ve meselelerini korumak" için gösterdiği tüm çabaların yanında olduğunu doğruladı.
Kuveyt Dışişleri Bakanlığı da Mısır girişimini memnuniyetle karşılayarak, "Kuveyt'in Libya partilerini müzakere masasına getirmeye yönelik çabalara Libya'nın birliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruyarak siyasi bir çözüme ulaşmak ve halkının isteklerini yerine getirecek şekilde tam destek vermesini" onayladı.
Türkiye'nin yakın müttefiki olan Katar, Mısır girişimi hakkında henüz resmi bir açıklama yapmadı.
MEŞRU LİBYA HÜKÜMETİNDEN TEPKİLER
BM'nin meşru kabul ettiği Libya hükümeti Başkanlık Konseyi Üyesi de olan Eğitim Bakanı Muhammed Ammari Zayid, resmi sosyal medya hesabı aracılığıyla yaptığı açıklamada, "vatan toprağının tamamını kurtarmaya ve devlet otoritesini tahkim etmeye devam edeceklerini" belirtti.
Libya Ordu Sözcüsü Albay Muhammed Kununu da yaptığı yazılı açıklamada, "Bizim savaş suçlularını (Hafter'i) televizyonda izleyecek zamanımız yok. Ordumuzun kahraman güçlerinin kaçan milislerin peşinden gidişini takip ediyoruz." ifadesine yer verdi.
Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri de katıldığı bir televizyon programında, "Hafter'in gelecek müzakerelerde yeri olmadığının" altını çizdi.
YASİN AKTAY'DAN, 'ANLAMLI' MESAJ
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın danışmanı Yasin Aktay, Twitter hesabından yaptığı ilginç paylaşımda ise Sisi ve Hafter'in birlikte çekildiği bir fotoğrafı koyup, şunları yazdı:
"Birilerinin bir yerlerde basın toplantıları düzenleyenlerek bütün güçleriyle ölmüş bedenlere ruh, tükenmiş ciğerlere nefes üflemeye çalıştıklarını görmek üzücü. Ölene en büyük ikram onun defnedilmesidir."
BAE'DEN, MISIR'A ‘ÖVGÜ' TELEFONU
Bu arada BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed Al Nahyan'ın ise, bugün Mısırlı mevkidaşı Samih Şükrü ile yaptığı telefon görüşmesinde özellikle Libya'daki son durum ve bölgesel gelişmelerin ele alındığı açıklandı.
Sisi yönetimine övgülerde bulunan BAE Dışişleri Bakanı Bin Zayed, "Mısır Arap Cumhuriyeti tarafından verilen kararlı çabalara değer verdiğini ve ateşkes sağlamayı ve Libya'daki siyasi çözüm fırsatlarını artırmayı amaçlayan" Kahire Deklarasyonu "ile sonuçlandığını açıkladı.
BAE Dışişleri Bakanı Zayed, ülkesinin "Libya'daki savaşı hemen sona erdirme" konusundaki istekliliğini ifade ederek, Abu Dabi'nin Mısır girişiminin bu hedefe ulaşmak için bir umut ışığı olduğuna inandığını vurguladı.
Emirlik Dışişleri Bakanı, Skhirat Anlaşması'ndan kaynaklanan Libya Al-Wefaq hükümetini ve Hafter'in Mısır girişimine yanıt vermesi için ‘Libya Ulusal Ordusu'nu çağırdı.
Zayed ayrıca, "Arap dayanışmasının önemini ve Arap dünyasının güvenliğini ve istikrarını tehdit etme girişimleri karşısında birlikte durmanın" Arap işlerine bölgesel müdahalenin sınırlandırılması gerektiğini" vurguladı.
HAFTER'İ KURTARMA OPERASYONU
BM'nin meşru kabul edilen ve Türkiye ile Katar tarafından desteklenen Libya Mutabakat Hükümetine bağlı Libya Ordusu'nun, son dönemde darbeci Hafter'e bağlı milislere karşı peş peşe ve önemli başarılar elde etmesinin ardından Hafter ve müttefikleri dün Mısır'ın başkenti Kahire'de, toplanmıştı.
Yapılan görüşmelerin ardından darbeci Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Hafter ve siyasi müttefiki Salih, ortak bir basın toplantısı düzenleyerek "Kahire Bildirgesi" isimli bir duyuru yapmıştı.
Sisi, basın toplantısında yaptığı konuşmada, "Hafter ve Salih ile Libya'daki çatışmayı sona erdirmek için siyasi bir girişimde bulunma konusunda fikir birliğine vardık. Bu girişim kapsamında 8 Haziran itibarıyla tüm Libya genelinde ateşkes çağrısında bulunuyoruz" ifadesini kullanmıştı.
Öte yandan dünya basınında çıkan haberlerde ise, Kahire'de Sisi tarafından açıklanan 'ateşkes' karanının, son haftalarda savaşta büyük darbe olan ve itibar kaybına uğrayan 'Hafter'i kurtarma operasyonu olarak nitelendirildi.
Darbeci Hafter'e destek veren ülkelerin başında BAE, Mısır, Suudi Arabistan, Rusya, Fransa ve Ürdün geliyor.
(*) Çeviri: Feyza Akyıl
