Bugün İslam dünyasındaki din-devlet ilişkisi bağlamında yapılan tartışmalarda yaygınlıkla bir fikir karmaşası göze çarpmaktadır. Demokrasiyle laikliğin birbirine karıştırılması bu karmaşanın tezahürlerinden biridir. Hâlbuki iki olgu mantıksal ve tarihî açıdan birbirinden farklıdır. Ayrıca dinler de; yapı, tarih ve temel formları bakımından birbirinden farklıdır. Kastedilen dinin hangi din olduğu belirtilmeksizin ve adeta tüm dinler aynıymış gibi din-devlet ilişkisinden bahsedilmesi kargaşanın başlangıcıdır. Bu kavramlar yerli yerine oturtulmadan din-devlet ilişkisine dair yorum ve söylemler netlik kazanamaz ve gerçeği yansıtamaz.
Bu çalışma, demokrasiyle laikliğin bağdaştırılmasının / özdeşleştirilmesinin reddinden hareketle, bu karmaşanın ortadan kaldırılmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir. Bu konu ele alınırken modern Arap/İslam dünyasında pek üstünde durulmayan birtakım başvuru kaynaklarından yararlanılmıştır. Din felsefesi, dinler tarihi, siyaset felsefesi, karşılaştırmalı anayasa hukuku bunlardan bazılarıdır.
