Milat Gazetesi ekonomi yazarı Gözde Altıntaş'ın 'konuaya dair' yorumu...
Her zaman doğru olmasa da ekonomide bazı genelgeçer bilgiler vardır. Örneğin, bir ülkenin ekonomisi daralmışsa, üreticiler dış pazar arayışına girer. Aynı mantıkla ihracat yapılan ülkelerde ekonomik kriz yaşanıyorsa, üreticiler iç pazara yönelir. Ya da döviz kuru artınca ülkenin para birimi değer kaybettiği için, bu ülkede üretilen malın fiyatı görece olarak düşer. Böylelikle ihracat artar. Elbette bizim ülkemizde bu tam olarak gerçekleşmez. Çünkü üretimde kullanılan girdilerin büyük bir kısmı ithal olduğu için döviz artınca maliyetler de aynı oranda artar. O nedenle en makul olanı döviz kuru artınca imkanlar dahilinde milli kaynaklarla üretim yapıp ihraç etmemizdir.
Tabii ki bütün bu yazılanlar normal şartlar altında geçerli olan gerçekler. Şu an neredeyse tüm dünya Covid – 19 virüsünden etkilendi. Bizim ülkemize biraz daha geç sirayet ettiği için yayımlanan ekonomik verilerden virüsün ekonomimize olan etkisini tam olarak anlayamıyoruz. En son açıklanan dış ticaret verileri Şubat ayına ait. Yaşanan küresel salgından en çok etkilenen ülkeler (vaka sayısına göre); Çin, ABD, İtalya, İspanya, Almanya, İran, Fransa, İsviçre ve Birleşik Krallık. TÜİK’in yayımladığı Dış Ticaret İstatistiklerine göre; ithalat ve ihracat yaptığımız ülkeler ise şöyle;
Şubat ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 341 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 906 milyon dolar ile Irak, 857 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 766 milyon dolar ile İtalya ve 740 milyon dolar ile ABD takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 31,5'ini oluşturdu.
Ocak-Şubat döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 2 milyar 755 milyon olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 725 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 722 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 650 milyon dolar ile İtalya ve 1 milyar 486 milyon dolar ile ABD takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 31,8'ini oluşturdu.
İthalatta ise Rusya Federasyonu ilk sırayı aldı. Şubat ayında Rusya Federasyonu'ndan yapılan ithalat 1 milyar 714 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 712 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 623 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 133 milyon dolar ile ABD ve 750 milyon dolar ile Irak izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 39,3'ünü oluşturdu.
Ocak-Şubat döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Ocak-Şubat döneminde Rusya Federasyonu'ndan yapılan ithalat 3 milyar 797 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 598 milyon dolar ile Çin, 2 milyar 971 milyon dolar ile Almanya, 2 milyar 356 milyon dolar ile ABD ve 1 milyar 545 milyon dolar ile Irak izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 38,7'sini oluşturdu.
Hem iç talebimiz önemli ölçüde düştü hem de dış ticaret yaptığımız ülkelerin salgından en çok etkilenen ülkeler arasında olduğunu görüyoruz. Küresel salgının dış ticaretimize olan etkisini Nisan verilerinde daha net anlayacağız.
Kaynak: Milat Gazetesi