İtalya’da uzun zamandır tartışılan “federasyon” formülü yeni bir yasa tasarısıyla gerçekleştirilmeye bir adım daha yaklaştı. Bakanlar Kurulu’nda dün kabul edilen tasarıyla bölgeler eğitim, sağlık, enerji gibi 23 başlıkta özerklik alabilecek.
İtalya’da halen beşi kısmi özerklik de içeren bir özel statüye sahip olmak üzere, 20 bölge bulunuyor. Yeni yasa tasarısı ise bu özel statüye sahip olmayan bölgelerin de belli başlıklarda münhasır yetki almasına olanak tanıyor.
Lig partisinden Bölgesel İşler ve Özerklikler Bakanı Roberto Calderoli tarafından hazırlanan yasa tasarısında “farklılaştırılmış özerklik” ifadesi kullanılıyor. Bölgelere farklı başlıklarda otonomi talep etme hakkı getiriliyor.
Kuzeydeki Padanya bölgesinin bağımsızlığını savunan bir parti olarak doğan Kuzey Ligi, ilerleyen yıllarda ulusal çapta iddialı bir partiye dönüşme sürecinde yalnızca Lig adını kullanmaya başlamış ve bağımsızlık talebinin dozunu düşürerek özerklik formülüne yakınlaşmıştı.
Ülkenin refah seviyesi nispeten yüksek olan kuzey bölgeleri, güney bölgelerin yükünü taşıdıkları iddiasıyla uzun süredir daha fazla özerklik talep ediyordu. Geçen Eylül’de yapılan genel seçimler öncesinde de özerklik teması Lig partisinin kampanya vaatleri arasında yer alıyordu.
Aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri, Lig ve merkez sağdaki Haydi İtalya partilerinden oluşan hükümet, yasa tasarısının yaklaşık bir yıl içinde onaylanarak yürürlüğe girmesini planlıyor.
Yoksullar ve zenginler ayrımı
Güney bölgeleri ve işçi sendikaları başta olmak üzere karşı cephe ise bu düzenlemenin ülkeyi “1. sınıf” ve “2. sınıf” bölgeler olarak böleceğini, eşitsizlikleri artıracağını söylüyor. Muhalefet de yasa tasarısını hazırlayanları ülkeyi “parçalamakla” suçluyor.
Ülkenin en büyük işçi sendikası Cgil’in lideri Maurizio Landini, farklılaştırılmış özerklik planının ülkeyi “yoksullar ve zenginler” olarak ikiye böleceğini ve “topyekün hatalı bir yol olduğunu” söyledi. Güney bölgelerde altyapı ve sosyal hizmetlerin daha yetersiz olduğunu vurgulayan Landini “Yapılması gereken şey, altyapının daha düşük seviyede olduğu yerlere daha fazla yatırım yapmaktır” dedi.
Muhafelet partileri de tasarının bu ay kuzeydeki Lombardia bölgesinde yapılacak yerel seçimler öncesi bir “seçim yatırımı” olduğu ve ülkenin birliğini tehlikeye attığı eleştirisi yaptı.
Merkez soldaki Demokratik Parti’nin (PD) lider adaylarından Elly Schlein, “Farklılaştırılmış özerklik tasarısı (Başbakan Giorgia) Meloni’nin güneye attığı bir tokattır” dedi. Aynı partiden bir diğer lider adayı ve Emilia-Romagna Bölge Başkanı Stefano Bonaccini de tasarıya karşı “harekete geçmeye hazırız” dedi.
5 Yıldız Hareketi’nin lideri Giuseppe Conte, 12-13 Şubat’ta kuzeydeki Lombardia bölgesinde yapılacak yerel seçimlere atıfla, “Meloni bölgesel seçimler uğruna İtalya’nın birliğini gözden çıkarıyor” diye tepki gösterdi.
‘Federalizm yolculuğu başlıyor’
Öte yandan özerklik talebini yıllardır dile getiren ve bağlayıcılığı olmayan referandumlarla bağımsızlık talebinde de bulunan Veneto bölgesi yönetimi ise tasarıyı sevinçle karşıladı.
Veneto Bölge Başkanı Luca Zaia “Bu, tarihi bir gün… Nihayet özerkliğe, federalizme giden yolculuk başlıyor” dedi. Zaia, “Bu bazılarının iddia ettiği gibi zenginlerin ayrılıkçılığı ya da İtalya’yı ikiye bölme arzusu değil, hep beraber büyüme imkanı” diye konuştu.
Güneydeki Puglia bölgesinin başkanı Michele Emiliano ise özerklik tasarısının Lombardia’daki yerel seçimlerde Lig’in desteğini artırması amacı taşıdığını savundu ve “Lig’in rezil olmasını önlemek için Lombardia’daki seçimler öncesinde bu otonomi girişimi öfke verici” dedi.
Dün akşam Bakanlar Kurulu’nda onaylanan özerklik tasarısı bugünkü gazetelerin de baş sayfalarında yer aldı.
Il Fatto Quotidiano gazetesi “İtalya’yı parçalıyorlar” manşetiyle çıktı. La Repubblica, “Özerklik için ilk adım. PD: İtalya bölünüyor” başlığını kullandı.
La Stampa gazetesi de manşetinden Tabipler Birliği’nin itirazına yer verdi. Gazeteye konuşan Tabipler Birliği Başkanı Filippo Anelli, “Zengin bölgeler vergi gelirlerinin bir kısmını sağlık harcamalarına ayırabilecek, bugün devlete verdikleri dayanışma katkısını kendi bölgeleri için tutabilecek” dedi ve bunun bölgeler arasındaki uçurumu daha da derinleştireceğini söyledi.