Gazete Duvar’dan Tuğba Özer’in, “konu ile ilgili” haberi…
Suriye’de 13 yıl süren savaşın sonucunda Beşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından Suriye'nin geçici Başbakanı El Beşir tarafından yurt dışındaki Suriyelilere "Ülkenize geri dönün" çağrısı yapıldı.
Resmi rakamlara göre Türkiye’de yaklaşık 3 milyon, İstanbul’da ise 500 binin üzerinde Suriyeli bulunuyor.
Suriyelilerin yoğunlukta yaşadığı Fatih'teki Yusufpaşa mahallesinde iş yerlerinin büyük bir çoğunluğu da Suriyelilere ait. Çoğunlukla Halep ve Rakka’dan buraya göç eden Suriyeliler Yusufpaşa’da bir getto oluşturmuş. Tatlıcılık, restoran işletmesi ve kuyumculuk işleriyle ilgileniyorlar. Küçük bir Suriye’ye dönüşmüş olan Yusufpaşa’da tabelalar da çoğunlukla Arapça. Ağırlıklı olarak kendi dükkanlarında alışveriş yapıyorlar. Yaşı daha ileri olanların Türkçesi gençlere göre zayıf.
‘HTŞ BENİ TEMSİL EDİYOR’
10 yıl önce Halep’ten Türkiye’ye gelen 32 yaşındaki Muhammed Suriye'de yaşanan değişimden memnun ve umutlu olduğunu ifade ederek, “Biz sevindik ve mutlu olduk elbette. Ama Suriye’de durumlar belli değil. Henüz ortada bir devlet yok. İnşallah bir devlet olacak. Dünyadaki devletlere bakıyoruz, bu hükümete nasıl bakacaklar diye. Suriye'de hala su yok, elektrik yok, gaz tam olarak yok. Ekmek bile yok. Döneceğiz ama daha zaman var. Hemen hızlı hızlı dönmeyeceğiz. Şu an sınırda olup gidenler çalışmayan Suriyeliler. İnsanlar burada çalışıyor, maaş alıyor. Bir bakacağız duruma. Halep’te arsa, araba ve evim var. Burada kiracıyım. Ben ve ağabeyim buradayız. Bir ağabeyim, annem ve kız kardeşlerim var Halep’teler. İnşallah bir hükümet olacak. Umutluyuz. HTŞ beni temsil ediyor” dedi.
Yusufpaşa’da bulunan Beyt Halep isimli restoranda günde 10-12 saat çalıştığını söyleyen Muhammed, “Ben Türkiye’de yaşamaktan çok memnunum. Burada evlendim, çocuklarım oldu. Ama burada çok çalışıyorum, kira ödüyorum, sigortamı ödüyorum. Tüm Arap ülkeleri bize kapıları kapattı ama Türkiye açtı. Türkiye’ye çok teşekkür ediyorum. Türkiye halkları bizim dostlarımız artık. Halep’i özledim, 10 yıldır gitmiyorum. Ama bir hayat yok ki nasıl döneyim şu an? Ben şunu istiyorum; iki ülke arasında ticaret yapabileyim. Türkiye’den aldığım ürünleri Halep’te satabileyim. Gidiş geliş için bize izin verilsin” diye konuştu.
‘SURİYE’YE GİDERSEM ÇOK ZOR OLUR’
12 yıl önceden Rakka’dan Türkiye’ye gelen 44 yaşındaki Muhammed ise kuyumcu dükkanı işletiyor. Burada yaşamaktan memnun olduğunu ve dönmeye sıcak bakmadığını söyleyen Muhammed “Önce Allah sonra Ahmed Hüseyin El Şara ve ona yardımcı olan herkesten Allah razı olsun. Benim 3 tane çocuğum var. 2 tanesi burada tıp fakültesinde okuyor, diğer ise lise 3. Sınıfta. Ben Suriye’ye gidersem çok zor olur. Onlar geldiklerinde çocuktular daha, buraya alıştılar” dedi.
‘TÜRKİYE’DE KALMAYI ÇOK İSTİYORUM, İKİNCİ MEMLEKETİM OLDU’
Halep’ten 11 yıl önce gelen 27 yaşındaki Abdulgani bir daha ülkesine gitmedi. Yusufpaşa’da bir tuhafiye dükkanında çalışan Abdulgani ise şunları söyledi: "Annem, babam tüm ailem Halep'te. Yaşayabilmeleri için onlara ben para gönderiyorum buradan. Ülke harap olmuş durumda yeni devlet nasıl olacak bilmiyoruz. Ne zaman devlet düzelecek o zaman orada fabrika, dükkan, lokantalar açılacak o zaman Suriyeliler olarak gideriz. Gitmek istemiyor değil aslında Suriyeliler ama korkuyorlar. Sadece Türkiye’de değil Almanya’da, İspanya’da hemen hemen her yerde Suriyeli var. Henüz 5-6 gün oldu. Ne olacak diye bekliyoruz. Asker, belediye hiçbir şey kalmamış. Esad gittiği için mutluyuz ama hala karışık durum. O nedenle korkuyoruz. Biz ortada kaldık ne yapalım. Ben Türkiye’de kalmayı çok istiyorum. Suriye birinci memleketimdi, Türkiye şimdi ikinci memleketim oldu. Türkiye’de yaşamayı çok seviyorum. Türk arkadaşım çok var, Suriye'de bir şey görmedim daha çok gençtim geldiğimde. Türkiye Avrupa gibi, güzel.”
EMLAKÇI: HİÇBİR HAREKETLİLİK YOK
Mahallede konuştuğumuz bir emlakçı, Suriye'de yönetimin değişmesinin ardından iddia edildiği gibi Suriyelilerin gitmeye başlamadığını, mahallede bir hareketlilik olmadığını söyledi. Ev sahiplerinin yarısının Suriyeli olduğunu söyleyen emlakçı, “Evlerini Suriyelilere kiraya veren Türk ev sahipleri Suriyeliler gitsin diye bekliyor. Burada kiralar 15-20 binden başlıyor şu an. Suriyelilerin gelmesi kira fiyatlarını yükseltti. Zaten ülkede enflasyon var bir de yabancıların talebi olunca durum ortada. Emekli ve asgari ücretliler ev kiralayamıyor. Suriyeliler evlerde 2-3 aile kalabiliyor. Bu da fiyatları şişiriyor. Bu nedenle ev sahipleri de biz emlakçılar da mevcut durumdan memnun değiliz” ifadelerini kullandı.