İşin aslı konusuna devam ediyoruz, çünkü çok önemli. Geçen hafta ele aldığım ‘sürü psikolojisi’ konusuna itirazlar oldu. Günümüzün sorunu olan bireysellik ve egoizmden dolayı topluluk ve grup bilincinin önemine atıf yapan dostlarımız oldu.
Haklısınız.
Ne konuda haklısınız?
Egoizm ve bireyselleşme aldı yürüdü. Ama bunun olması ‘sürü psikolojisi’ni mübah kılmıyor. Çünkü Allah, Kuran’da insanların, yani inananların ‘düşünmelerini’, kendi akıllarını kullanmalarını ve ‘FERT’ olmalarını istiyor. Böyle olmamış olsaydı, ‘siz uyuyun, sizin yöneticileriniz düşünsün’ ayetleri olurdu.
Evet, sürü psikolojisiyle eşzamanlı ilerleyen diğer konu: İlahlaştırma, putlaştırma.
Cahiliyye Dönemi’nden bahsederken konu hep putlara gelir ve anlatılır: ‘O dönemde insanlar putlara tapardı ve hatta o kadar ki, putları helvadan yaparlar sonra acıkınca da yerlerdi’.
Eski Arap toplumunda yaratıcı varlık inancı vardı. Yani ‘Allah’ kavramı toplumun kodlarında mevcuttu ve O’na ibadet etmek aslolandı. Ama bunun yanında putlar da vardı. Açıkça yazalım: ‘Putlar, Allah’a yaklaştırıcı aracılardı.’
Şimdi siz buradan nereye ve hangi konuya doğru düşünce açılımı yapmak isterseniz, yapın.
Cahiliyye’deki putlar ve puta tapma konusu anlatılırken, salt puta tapıcılık olarak aktarılıyor ve öğretiliyor. Ancak burada bir eksiklik mevcut.
Putlar ve putlara tapma, sürü psikolojisiyle iç içe geçmiş bir sarmal gibidir.
Açıklayalım.
Sürü psikolojisinin hakim olmasıyla bireyler kendilerini değersizleştirirler. Ve onlar için düşünen, onlar için karar veren kişiler gerekli hale gelir. Çünkü sürüyü yönetecek birileri lazımdır.
İşte tam da bu anda putlar öne çıkar.
Peki nedir bu putlar?
Şimdiye kadar anlatılanlardan bahsettim, salt putlar ve puta tapıcılık. Sanki insanlar alışkanlık olarak put ihtiyacında idiler ve onları yaptılar. Hayır.
Mekke’deki en önemli dört ana put: Lat, Menat, Uzza ve Hubel. eskici
Bu putlar, insanları Allah’a yaklaştıran aracı/ şefaatçilerdi. Allah’a ulaşmak için onların yeryüzündeki temsilcisi olan bu putlar yetkiliydiler. Pagan kültürü alışkanlığı olarak nitelense de, belki de bu putlar çok önce yaşamış iyi ve güçlü insanlar da olabilirler.
İlahlaştırma ve putlaştırma, görüldüğü gibi sürü psikolojisiyle birlikte yürüyen bir sistemdir. Eski Arap toplumunda Allah inancı olduğu gibi, ahiret inancı da vardı. İnsanlar öldükten sonra yıkanır, kefenlenir ve öyle defnedilirlerdi.
Cahiliyye’den sonra Mekke Dönemi’nin 13 yıl sürmesinin hikmeti de buydu. Yüzyılları bulan ilahlaştırma/putlaştırma alışkanlığından kurtulup; düşünen, karar veren bireyler konumuna geçmek hiç kolay değildi. Bugün Müslümanların dayattığı gibi, iş sadece altı iman esasını kabul edip, ezberleme olsaydı 13 yıl sürmezdi.
13 yıllık Mekke Dönemi, birey olmanın uzun ve sancılı yoludur.
Kuran, cahiliyye döneminin ilahlaştırma/putlaştırma sapıklığını sürekli vurgular ve Allah’ın varlığı ve birliğini belirtir.
Bu konudaki ikinci aşama da kitabi dinlerdeki putlaştırmalardır. Peki bu nedir?
Ruhban sınıfı.
Kitabi dinlerde Yaratıcı inancı mevcuttur. Ancak putlara tapma gibi şefaatçi/aracı gibi olan din adamları zümresi de vardır. İslam, bu yüzden ruhbanlığı ortadan kaldırmıştır ve bizler de hep ifade ederiz ki, İslam’da ruhbanlık yoktur. Yani Allah adına şefaat eden, aracı olan din adamları zümresi; cahiliyye dönemindeki puta tapmayla aynıdır.
Aradan geçen 14 asırdan sonra bugün Müslümanlar için aracı/şefaatçi bir zümre var mıdır?
Evet, vardır: Din adamları…
Din adamları; Müslümanlar için düşünürler, onların sorunlarına cevaplar bulurlar, onlar adına karar verirler.
Sadece din adamları mı?
Sevgi ve Bilgiyle kalın
