Bir Kürt kamusu oluştu. Kürtlerin milletleşme süreçleri tamamlanıyor. Bunun ekonomi, eğitim, medya ve sosyal medyayla çok yakından ilişkisi var. Kürtlerin örgütleşmeleri yeni değil ama sirkülasyona açık bir kamuya sahip olması nispeten yeni bir durum. Kürtlerin geçmişte neden bir muhataba dönüşemediklerinin de bununla yakından bir ilgisi var. “Büyük dedem neden otomobil kullanmıyordu?” yahut “neden Osmanlı’da kadınlar işyerinde doğum izni alamıyordu?” diye sormak ne kadar cahilce ise geçmişteki Kürt öncülerin Kürtlere dair çabalarını retrospektif olarak yetersiz bulup aşağılamak da o kadar cahilcedir. Tarihin hakkını vermeyen anlamalar birer yanılsamadan ibarettir. Kemalistlerin tarih ve dünya konusundaki cehaletleri bunun başka bir örneğidir. Kıvama gelmeyen yemek yenmez. Reşit olmayana çocuk veya teb’a muamelesi yapılır. Kürtlerin iradesi bihakkin oluşmadan Kürtlerin hukukunun müdafaası mümkün olmazdı.
Bugün Kürtlerin varlık ve söz hakları birkaç cepheden inkar ve savuşturma perdelerini yırttı. Yüzleşme kaçınılmaz, iki taraf açısından da. Tarafların güçlerini ve sınırlarını yanlış ölçme riskleri hayli yüksek. Altın oranda buluşmak, doğru kıvamı yakalamak bu tür kritik anların önemli bir sorunu. İşler daha kötüye gitmeden ve kangren hale gelmeden Kürtlerin mevcut devlete malikiyetinin teslim edilmesi ve anayasal olarak ikrar edilmesi gerekiyor. Türkiye’nin istikbali artık Türkiye’nin aynı zamanda bir Kürdistan olduğunu kabul etmesine bağlı.
Bu noktada başladığı anlaşılan yeni sürecin hayırlı bir şekilde evrilmesi umulur. Türkiye’nin Türklerin ve Kürtlerin ortak devleti olarak yeniden yapılandırılması tedrici bir süreç ile mümkün olacak. Tüm yerellere duyarlı, Kürt ortak-egemenliğini anayasaya ve Türk kamusuna tescil ettiren bir merkezi devlet hem Kürt sorununu iki taraf için çözmüş olacak hem de Kürtlerin ve Türklerin bölgeye ve dünyaya yapacakları tarihi bir katkı olacak. Mevcut devlet, Kürtlerin kurucusu, sahibi ve ortağı oldukları bir devlet iken Kürtlere yabancılaşmış ve Kürtlüğe düşmanlaşmıştı. Türkiye’de devlet aslına rücu ederek, orijinal iki sahibinden ikincisine de iade edilecek. Bu hem iki tarafın iyiliği ve menfaati için gerekli hem de tarafların kimliklerinden bağımsız olarak aklın yoludur.
Bu sebeple de ister adına İmralı süreci diyelim ister yeni barış süreci diyelim, ortada yeni bir şeyler var. Devletin işlediği suç ve günahlardan tövbe etmesi ve Kürtlerin egemenliğinin tanınması istikametindeki tüm adımlar müsbet adımlardır. Savaş, çatışma ve ölüme uğramadan barış ile ulaşılacak bir makul çözüme itiraz edecek, duyguda aşırı, makuliyette geri kesimler olacaktır her iki tarafta da. Özellikle diasporadan üretilen mobilizasyon söylemlerinin genelde onlara muhatap olan halklara bir fayda getirdiği görülmemiştir.
Diasporalar kendi halklarını felakete sürüklerler. İnanmayanlar mesela devasa da olan Ermeni diasporasına bakabilir. Diasporadaki kimi Ermenilerin soykırım üzerine bina edilmiş kimliklerinin taşıdığı hınç ve intikam duyguları Ermenistan’daki meskun Ermenilerin sağlık ve selametinin önüne geçerek onları gerçekçi olmaktan uzak tutarak başlarını beladan çıkartamaz hale getirdi. Diasporanın ürettiği zahiren süper vatansever söylem ve çocukça radikalizmin sonuçlarına diasporadakiler kendileri muhatap olmuyor. Onlar için her şey estetik bir kimlik kaprisi mesabesinde kalabiliyor. Bu insanlar Ermenistan’ı yıllardır perişan etti ve uzağındaki memleketlere (Fransa, Amerika vs) sürekli dilenci yaptı. Paşinyan gibi Ermenistan Ermenilerinin bu gerçeğe uyanması kolay olmadı. Bilmeyenlere tekrar hatırlatmak lazım: Taşıma su ile değirmen dönmez ve keskin sirke küpüne zarar.
İlginçtir: vaktiyle vatanseverlik ve dindarlıkta ön sırayı kimseye kaptırmayan ama AKP’den gördükleri zulüm sonrası nefret ile hareket ettikleri için kimi eski Gülenciler bugün çiğ bir Kemalizm’e veya sığ bir İslamofobik söyleme teslim oldular. Aynı şekilde siyaseten ölçüsüz bir nefret ile hareket eden kimi Kürtlerin bugün Kürtleri ultra mağdur ve ezilmiş göstermek için dünyanın en sığ İslamofobik söylemine sarıldığını görüyoruz. Türkleri şeytanlaştırmak için Batının kendisinin bile artık kullanmaktan utanır gibi yaptığı ucuz “cihatçılık”, “gericilik” gibi şablonları kullanarak hayali bir medeni dünyadan yardım dilenmeyi bir meziyet sayanlar var. Bu tür söylemlerin artan bir şekilde önümüzdeki dönemde Kürtlüğü İslam karşıtlığı üzerinden inşa etmeye çalıştığını göreceğiz. Bu patolojik tavrın bizzat Kürt kimliğinin bir nefret adına inkarı olduğunu anlamak için Türk Kemalizm’ine veya Türk tengriciliğini bakmak yeterlidir.
Kamular oluşunca mikrofon açık hale gelir. Heyecan yüksektir. Söz kadar duygu da hükümfermadır. Duyguları okşamak, hamaset yapmak mümkün ve kolay olur. Şeyh Filankes şöyle esti gürledi, yok gerok Bêvankes böyle mest etti… Duygu ticareti tatlıdır. Dalgalarda sörf yapmak zevklidir. Ancak cankurtaran görevi görmesi gerekenlerden “bak milli duygular üzerinde sörf yapmak çok güzel, sen de gelsene” demek akıl kârı değildir. Yeni oluşan kamusal uzayda dolaşıma giren hamaset ve büyüklük sanrılarını gerçeklerin ve makuliyetin rağmına olarak tüketmek kamuların sağlığına zararlıdır. Diasporaların Alamancı edasıyla attıkları havanın altının boş olduğunu ise yerli ve yerinde olanlar her zaman anlamıştır. Avrupa’yı yeniden keşfe gerek yok.
Kavgadan, gürültüden, başkasının helaketindan medet uman, uzaktakileri ateşe atmaktan, kendi bulunmadığı yerdeki insanları gaza getirip çatışmaya teşvik eden söylemlerden Kürtlerin (Türklerin veya Ermenilerin) bir fayda görmeyeceği kesindir. Onun için Kürtlerin ihtiyaç duyduğu şey hamaset ve galeyan değil selim bir akıldır. Bir şeyin fazlası, o şeydeki iyiliğin daha fazlası anlamına gelmez. Zira, ‘haddini aşan zıddına inkılab eder.’
