İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Atatürk Kitaplığı tarafından, Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi´nde, yüz yıl önceki Türkiye´den haberlerin yer aldığı önemli bir sergi var.
22 Aralık´a kadar devam edecek olan sergiyi geçtiğimiz Cuma akşamı gördüm.
İnsanın okuduklarını, bildiklerini yahut bilmediklerini, duymadıklarını gazete sayfalarında görmesi kolay ulaşılan ders mahiyetinde olmuş.
Yüz yıl öncesine yolculuk edilerek, bugünlerin Türkiye´sine nasıl ve hangi şartlarda gelindiğini görmek için bu sergiyi gezmek gerektiğini hatırlatalım.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ?1917-1918 Yüz Yıl Sergisini?, İstanbul´un ilçeleri başta olmak üzere diğer il ve ilçe kültür merkezlerinde de sergilemeli.
?????..
Zihnimizi yormayan kitapların okunduğu, zihnimizi yormayacak dizilerin, filmlerin izlendiği bir zaman diliminde yaşıyoruz.
Sanki bu topraklara paraşütle inmiş, işimiz bitince başka coğrafyaya konacak, oradan da fraklı yerlere gidecek hayal insanları gibiyiz.
Böyle bir zamanda bu tür sergilerin izleyicisi, takipçisi elbet pek az olmaktadır ama bugün üzerinde oyunda oynaşta olduğumuz toprakların, yüz yıl öncesine yolculuk yapıldığında, nereden nereye geldiğimizi görerek, meselenin farkına varmamız sağlanıyor.
Pek çok televizyon kanalının ana haberlerini, sokaktan geçerken çekilen boş gezenin boş kalfası cinsinden Whatsapp görüntülerinin işgal ettiği zahmetsiz-bedava haber arenasında, bu serginin gazete ve televizyonlarda ayrıntılı şekilde haber olması elbet düşünülemez.
Düşünmeyenlerin, aldırış etmeyenlerin, nemelazımcıların tekelinden kurtulmanın ve memleket meselelerini sahiplenmenin yolu; aklımızı, mantığımızı, gözümüzü, kulağımızı, Whatsapp, Twitter ve adına sosyal medya denilen diğer ?bedelsiz avare medya? işgalinden kurtarmaktır. Geçelim.
???????
Sergide yer alan İkdam, Sabah, Tanin, Tasvir-i Efkâr, Donanma Mecmuası, Vakit, Yenigün ve Servet-i Fünun gazetelerinin orijinal görüntülerinin yanı sıra, günümüz Türkçesine ve İngilizce çevirilerine de yer verilmiş.
Sergiyi iki üst paragrafta söylediklerimle gezdim. Üzüldüm elbet. İnsan istiyor ki, sergiyi ortaöğretim ve yükseköğrenim gençliği başta olmak üzere, devlete ve millete dair söyleyecek sözü olanlar gezsinler ve değer yargılarını bu tecrübeler ışığında oluştursunlar.
??????.
Ezcümle:
Türkiye´de ilk Türkçe gazete, II. Mahmud´un emriyle 1831 yılından itibaren haftalık olarak yayınlanan Takvim-i Vekâyi´dir.
Yarı resmi gazete sayılan Ceride-i Havadis´in ardından 1860´ta ilk özel gazete Tercüman-ı Ahvâl yayın hayatına girmiştir.
Bilenler bilir bilmeyen için hatırlatalım: Cennet mekân Ulu Hakan II. Abdülhamiddöneminde, gazete ve dergi çıkarılmasına müsaade edilmediği söylenir.
Oysa II. Abdülhamid devrinde yayınlanan gazete sayısı 80, mecmua sayısı da 100 civarındadır. İşin garibi bu sayı, II. Abdülhamid tahttan uzaklaştırıldıktan sonra İttihatçıların baskısıyla azalmıştır. Geçelim.
???????..
Kültür AŞ ?Havadis 1917-1918 Yüz Yıl Önce? ismiyle sergideki materyalleri kitaplaştırmış. Eseri Kültür AŞ´nin kitap satış noktalarında bulmak mümkündür.
