Vallahi Hasan el-Benna gibi şaşılacak düzeyde fedakâr, öğütlerinde samimi, asil bir terbiye sahibi,
yüce gönüllü, ıslah konusunda derin iz ve eserler bırakan başka birini daha görmüş değilim.?
Hasan el-Benna´nın halefi Hasan el-Hudaybî
Hicri 1325 yılının Rebiulevvel ayında (Ekim, 1906) Buhara vilayetine bağlı Mahmudiye kasabasında doğan Hasan b. Ahmed b. Abdirrahman el-Benna, genç yaşta babasının arzu ve isteği üzerine Kur´an-ı Kerim´i ezberlemiş takva sahibi bir Kur´an hafızıdır.
Ahlâklı ve ilim sahibi bir aile ortamında yetişen Hasan el-Benna, cami ve kahvelerde halkı uyandırmaya yönelik konuşmalar gerçekleştirerek İslâm´ı ihya etmeyi hedeflemiş ve bu uğurda ?İhvan-ı Müslimin? (Müslüman Kardeşler) teşkilatını kurmuştur. Bu teşkilat, Mısır toplumunun pek çok kesimini temsil eden önemli bir siyasi güç haline gelmiştir. İhvan-ı Müslimin, İslâmî ilimler alanında eğitim veren pek çok eğitim kurumunun açılmasına da önderlik etmiştir.
II. Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından birçok kez tutuklanan Hasan el-Benna ve arkadaşları, Mısır´daki sömürge yönetimine son vermek için İngiltere´ye savaş ilan edince yaşanan gelişmeler neticesinde İhvan-ı Müslimin Teşkilatı hükümet tarafından kapatıldı. Ve Hasan el-Benna, Şubat 1949´da hükümetin göz yumduğu bir suikast sonucu Kahire´de şehit edildi.
Hasan el-Benna´nın çeşitli vakitlerde yaptığı sohbetlerinde değindiği 25 farklı mesele Risale Yayınları tarafından bir araya getirilerek Ersan Urcan tercümesi ile Cuma Sohbetleri adı altında toplandı.
Zaman hayatın kendisidir
Hasan el-Benna´nın eserinde değindiği meselelerden biri vakit... Onun nazarında vakit tükendiğinde tekrar elde edilebilecek veya geri getirilebilecek bir şey değildir. O sebepledir ki ?zaman altındır? sözünün aksine zaman altından da elmastan da daha değerli bir sermayedir ona göre. Zira zaman hayatın ta kendisidir der. Bu sebeple başarıya gidecek olan yolun zamanı iyi değerlendirebilmekten geçtiğini savunur.
Allah katında bir gün öteki günden daha faziletli, bir ay da öteki aydan daha kıymetlidir. Allah Teâlâ biz müminlere bu fırsatı gaflet karanlığını kovalım, tefekküre rücu edelim diye sunmuştur. Bizler bu kabul rüzgârı eşliğinde fazilet esintilerini ganimet bilelim... Bu mübarek vakitlerde Allah´ın tövbe kapısını açık bırakıp hayır murat ettiği o tövbekârları o kapıdan geçirmek istemesi meselesine Hadis-i Şerifler de değinmiştir.
?Haydi, siz, akşama ulaştığınızda (Akşam ve yatsı vaktinde) sabaha kavuştuğunuzda, gündüzün sonunda ve öğle vaktine eriştiğinizde Allah´ı tesbih edin (namaz kılın), ki göklerde ve yerde hamd O´na mahsustur.? (Rum, 17)
Hasan el- Benna konu ile ilgili mümin kardeşlerine şu öğütlerde bulunmuştur:
?Ey Değerli Kardeşim!
Senin önünde her gün bir sabah, bir akşam, bir de seher vakti vardır. Sen bu vakitlerin tümünde de tertemiz ruhunla Mele-i A´la´ya yükselebilir, dünya ve ahiretin hayrını kazanabilirsin. Yine senin önünde Cuma gününün bir gündüzü bir gecesi vardır. Sen bu Cuma gününde Allah´ın kullarına olan rahmetiyle yağdırdığı sağanak füyûzattan ruhunu, kalbini ve avuçlarını doldurabilirsin. Senin önünde itaat zamanları, ibadet günleri ve Allah´a yakın olabileceğin geceler vardır. Öyle ki bu zaman dilimlerini senin kerim olan Kitab´ın ve yüce Peygamberin (sa) teşvik etmiştir. O halde sen bu dilimlerde zikredenlerden olmak için hırslı davran, gafillerden olma! Amel işleyenlerden ol; tembel ve üşengeçlerden olma! Zamanı ganimet bil! Zira vakit kılıç gibidir. Ertelemeyi terk et. Zira ertelemekten daha zararlı bir şey yoktur.?
Hasan el-Benna yine aynı eserde beşeriyetin vahdeti konusunda da kıymetli meselelere ve noktalara değinmiş konu ile ilgili ufkumuzu açacak gönlümüzdeki sorulara cevap olacak detaylar vermiştir. İslâm´ın getirdiği tek ümmet olma bilincini anlatmış, bu vahdeti, fıtri akide üzerine kurmak istemiştir. Bu akidenin kalbi doldurduğunu, nefsi her yönden aydınlattığını böylelikle toplumda kardeşlik ve sevgi temelinin kökleşeceğini savunmuştur. Hatta bu tutumun toplumda isar ve erdem şuurunu oluşturacağını da söyler.
İslam´ın mesajı evrenseldir
İslâm ile gelen beşeriyetin vahdeti fikri sistemi sadece bir milletle sınırlı tutulmamış, toplumları birbirinden ayırıcı bir unsur olarak değerlendirilmemiştir. İslâm bunu ortak bir temele oturtmuş ve Âdem ile Havva´ya dayandırmıştır. İnsanlara bu şekilde hitap ederek onların bu hususta eşit olduklarını vurgulamıştır. Bu rabbanî bağ, beşerin tamamını tek ve kahhar olan Allah´ın kulları haline getirmiştir.
Kitapta değinildiği üzere İslâm, evrensel olarak gelmiştir. Kur´an-ı Kerim´in muhatabı tüm insanlıktır. Hz. Muhammed (sas) de tüm insanlara peygamber olarak gönderilmiştir. Bu bağlamda insanlar bir tarağın dişleri gibi eşittir. Üstünlük ancak takvadadır.
Allah Müslümanlara, dini birlik ve beraberliği farz kılmıştır. İslâm insanlar arasında düşmanlık ve nefret değil, uzlaşma ve dayanışmayı tesis etmektedir. Zengini, fakiri, işçisi ve işvereni, kadını, erkeği ayırmaksızın birlik ve beraberliği, dayanışma ve yardımlaşmayı öğütlemektedir.
Hasan el-Benna sohbetlerinde tek ümmet olma bilincini anlatırken bu konuyu birçok hadis ile destekleyerek meselenin daha derinden kavranmasına da yardımcı olmuş, İslâm dininin tüm insanlığı birleştiriciliği amaç edinmesi konusunu, sohbetlerine eklediği hadisler ile kuvvetlendirerek bizlere sunmuştur. Erkek ya da kadın ayırmaksızın kim iyi amellerde bulunursa onun mutlaka güzellikler ile mükafatlandırılacağını öğütlemiştir.
?Bunun üzerine Rableri, onların dualarını kabul etti. (Dedi ki:) Ben, içinizden erkek olsun kadın olsun ?ki hep birbirinizdensiniz- çalışan hiçbir kimsenin yaptığını boşa çıkarmayacağım.? (Âl-i İmran, 195)
Birçok sorumuza cevap olacak, kendimizi birçok konuda sorguya çekmemize vesile olacak akıcı ve anlaşılır bir dille hazırlanmış bu eser bir kılavuz niteliğinde. Hasan el-Benna´nın sohbetlerinde vermiş olduğu bu kıymetli bilgilerin ehline de ehli olmayana da ulaşması ve tesir etmesi temennisi ile...
Hasan el-Benna, Cuma Sohbetleri, Risale Yayınları.
Deniz Demirdağ
