24.10.2018 Çarşamba
Değerli okurlar, bugün sizlere yurtdışında mini-job (part-time) olarak çalışanların kendilerine verilen vaatlerin tutulması konusunu işleyip sizlerden gelen sorulara cevaplar vereceğim.
Bildiğiniz gibi 01.11.2015 tarihindeki seçimler öncesi Sayın Davutoğlu Almanya´da gurbetçilerle buluşmasında yurtdışında yaşayan gurbetçilere yönelik seçim vaatlerini açıklayarak bir broşür haline getirmişti. Bu vaatlerden halen gerçekleşmeyen ve en çok sorular gelen bölüm ise mini-job ne olacak, çıkacak mı, yoksa sadece 1 seçim vaadi olarak mı kaldı? Gurbetçiler artık bu seçim öncesi o vaadin tutulmasını heyecanla bekliyorlar.
Peki, mini-job uygulaması nedir ve ne zaman değişti, süreci bir inceleyelim.
Aylık gelir 450 Euro´yu geçemez. Haftalık çalışma saatlerinde sınırlama yoktur. Ya da yılda sadece 50 gün veya sadece iki ay çalışabilirsin. İş hukuku açısından part-time iş kapsamındadır. Normal işten farkı sosyal sigorta konusundadır. Mini işte farklı sosyal sigorta geçerlidir. 450 Euro´luk bir mini-jobda işçiler ne vergi ne de sosyal kesintileri ödemek zorundalar.
Mini-job yapanlar Türkiye´den de yurtdışı borçlanması ile emekli olduklarında emekli aylıklarını almaya devam ediyorlardı ta ki SGK´nın 2012/24 sayılı Genelgesi ile getirdiği yeni uygulamaya göre ise artık ?mini-job? denilen yurtdışında sigortadan muaf cüzi çalışmalar da yurtdışı borçlanması ile emekli olmaya engel sayılmaya başlandı. 28.06.2012 tarihinden önce, aylık alanlar ile aylık bağlama işlemleri devam edenlerin aynı zamanda sigortadan muaf kısa süreli çalışmalarının devam ediyor olması halinde aylıklarının ödenmesine kazanılmış hak olarak devam edilmesi gerekiyor. Buna karşın kısa süreli çalışmaları devam edenlerin çalışmalarını sonlandıracakları veya ara verecekleri tarihe kadar kazanılmış hakları korunmakla birlikte yeniden kısa süreli çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilecektir.
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere on binlerce kişinin Türkiye´deki aylıkları nedensiz olarak bir genelge ile kesilmiş olup gurbetçiler için bu süreçte sıkıntıya neden olmuştur. 01.11.2015 tarihindeki seçim beyannamesinde AK Parti bu konu ile alakalı aşağıdaki ilk vaadi vermiştir.
-Türkiye´den borçlanarak emekli olan yurtdışındaki emeklilerin bulundukları ülkelerde yarı zamanlı çalışabilmeleri için ikili anlaşmalarımız çerçevesinde gerekli çalışmalar yapılacak.
Ancak bu vaat gerçekleşmediği halde 24.06.2018 tarihindeki seçimler öncesi gurbetçilere yönelik seçim vaadi söylemlerinde ve broşürlerde aşağıdaki cümleyi yazmış ve kullanmıştır.
- Yurt dışından emekli olanların yarı zamanlı çalışabilmelerine imkân sağlayan düzenleme yapılacak.
Bu konu ile ilgili 28.05.2018 tarihinde ?Seçim müjdesinde bile cumhurbaşkanını yanılttılar mı?? başlığı ile konuyu gündemde tutmaya çalıştım. Peki, neydi o yanıltma olayı o günkü yazımdan;
Yurt dışında yaşayan Türklere yönelik bir müjdesinin daha olduğunu bildiren Erdoğan, ?Yurt dışından emekli olan vatandaşlarımızın ülkemizde yarı zamanlı çalışabilmeleri konusunda, seçimlerin hemen ardından beklediğiniz adımları atmaya başlıyoruz? bilgisini paylaştı. Aslında yurtdışında emekli olan vatandaşlarımız Türkiye´de çalışabiliyorlar sadece Türkiye´den yurtdışı borçlanması ile emekli olan gurbetçilerimiz mini-job ile yurtdışında çalıştıklarında Türkiye´den aldıkları emekli aylıkları kesiliyordu ve aslında o müjdeyi verecekken yanlış bilgilendirme ile olmayan bir konu hakkında hatalı müjde verdirilmişti. O günkü yazımın devamında ise konunun olması gerekenini belirttim. 28.05.2018 tarihli yazımın devamı:
Başbakan Ahmet Davutoğlu, 3 Ekim 2015´te Almanya´daki ?Düsseldorf Buluşması? konuşmasında ve o gün dağıtılan AKP seçim broşürlerinde 64. Hükümet programında, ?Türkiye´den borçlanarak emekli olan yurtdışındaki emeklilerin bulundukları ülkelerde yarı zamanlı çalışabilmeleri için ikili anlaşmalarımız çerçevesinde gerekli çalışmaları yapacağız? şeklinde taahhütte bulunmuştur. Gurbetçilerin beklediği müjde de budur asıl, ancak ne hikmetse birileri Cumhurbaşkanı´na bu konuyu yanlış anlatıp yanlış müjde vermesine sebep olmuştur. Bilerek veya bilmeyerek müjde diye verdirilen sözün gurbetçilerimizin beklediği mini-job şeklindeki 400-600 avro arasında belirlenecek bir fiyattan az çalışanların Türkiye´deki borçlanma sonucu bağlanan emekli aylıklarını almaya engel olmamasıdır. İnşallah Sayın Cumhurbaşkanı en kısa zamanda bu müjdeyi verir.
Mustafa Bey 11 Mart 1973 doğumluyum. SSK´ya ilk giriş tarihim 20 Haziran 1997´dir. Bu bilgiye göre askerliğimi borçlansam bana ne gibi faydası olur ve ne zaman emekli olabilirim?
Serdar Bey 20 Haziran 1997 sigorta başlangıcınızla emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak 1 ay askerlik borçlanması yapar ve öderseniz 1 yıl erken emekli olursunuz yani toplam 5825 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 11 Ekim 2029 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Mustafa Bey 5 Kasım 1983 doğumlu eşimin, sigorta giriş tarihi 29 Nisan 2008´dir. Eşim emekli olması için ne kadar prim ödemesi gerekir?
Eşiniz emekli olmak için: 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi ancak 58 yaşına kadar 7000 günü tamamlayamaz ise kısmi olarak 4500 gün ile yine 58 yaşında eşiniz emekli olabilir.