Venezuela'da kendini geçici devlet başkanı ilan eden sağcı siyasetçi Juan Guaido, Libyalı General Halife Hafter'in Caracas'a gittiğini öne sürdü. Guaido'nın ekibi ise Hafter'in uçağının ülkeye indiğini ama generalin gelip gelmediğinin teyit edilemediğini duyurdu.
DUVAR – Venezuela’da kendini geçici devlet başkanı ilan eden Juan Guaido, pazartesi günü Washington’da Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) toplantısında yaptığı konuşmada Libya Ulusal Ordu komutanı General Halife Hafter’in ‘özel jetiyle pazar günü Venezuela’ya gittiğini’ iddia etti ama bu iddia daha sonra ekibi tarafından “Hafter’in değil, özel jetinin gittiğini teyit ediyoruz” olarak düzeltildi.
HAFTER’İN GELİP GELMEDİĞİ BİLİNMİYOR
Venezuela’da yayımlanan El Nacional gazetesinin haberine göre Guaido, fazla ayrıntı vermeden “Dün, Libyalı isyancı Halife Hafter’in uçağı indi” dedi. Guaido’nun ekibi de daha sonra yazılı açıklamasında uçağın iniş tarihinin 7 Haziran olduğunu doğruladı ancak uçağın içinde Hafter’in bulunup bulunmadığına dair teyitli bir bilgileri olmadığını ifade etti.
Açık kaynaklarda da Hafter’in özel jetinin Venezuela’nın başkenti Caracas’a indiği görülüyor. Halife Hafter ve Ulusal Ordu üst düzey yetkilileri, Fransız yapımı Dassault Falcon 900 tipi, P4-RMA kuyruk numaralı özel jeti kullanıyor. Libya ile ilgili gelişmeleri takip eden liveumap.com internet sitesi de P4RMA kuyruk numaralı uçağın Bingazi Benina havalimanından kalkıp Moritanya Nouakchott – Oumtounsy Havalimanı üzerinden Caracas Simon Bolivar Maiquetia Havalimanı’na vardığını aktardı.
Ama uçağın içinde Hafter’in bulunduğuna dair kamuya açık kaynaklarda ise herhangi bir teyitli bilgi yok. Hafter’in P4RMA kodlu uçağı, Flightradar24 internet sitesindeki verilere göre 24 Nisan’da da Caracas’a inmişti.
AMERİKAN BASININDA HAFTER-VENEZUELA İLİŞKİSİ
Hafter’in Venezuela ile ilişkisi ABD’nin de incelemeye aldığı bir konu. Wall Street Journal gazetesi, Amerikalı, Avrupalı ve Libyalı yetkililere dayandırdığı 3 Haziran tarihli haberinde Hafter’in “Birleşik Arap Emirlikleri ve Venezuela’daki aracılarla petrol anlaşmaları yaparak gelirlerini artırmaya çalıştığını” yazmıştı.
Habere göre, Birleşmiş Milletler ve Trablus hükümeti yetkilileri, Hafter’in Akdeniz’den yakıt dağıtımına yardım ettiği iddia edilen Dubai merkezli, ‘Emo Petrol ve Petrol Ürünleri Yatırım Ticaret ve Pazarlama LTD’ adlı gemi nakliye şirketini de incelemeye aldı. Yetkililer, Hafter’in nisan ayında Caracas’a yaptığı iddia edilen seyahatin de bu ağla bağlantılı olarak Venezuela ile petrol anlaşmaları yapma çabaları olabileceğini söylüyor.
ABD yaptırımları altındaki Venezuela ham petrolünü satmakta ve ülkedeki yakıt ihtiyacının karşılanması için gerekli benzin ve diğer petrol ürünleri ithalatı yapmakta zorlanıyor. Libya’da, Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in desteklediği Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) karşı eli zayıflayan Rusya destekli Hafter’in operasyonlarını sürdürebilmek için Libya petrolünü satma çabalarına ağırlık verdiği de öne sürülüyor.
Wall Street Journal gazetesine konuşan UMH İçişleri Bakanı Fathi Bashaga, Hafter’in petrol geliri etmesinin Rusya’nın Akdeniz’de Suriye’den sonra yeni bir ‘karakol’ kazanmasına da temel oluşturabileceği yorumunu yapıyor. Bashagha, “General Hafter petrolünü satmak istiyor. (Rus milisler) Wagner’e ödeme yapmak için paraya ihtiyacı var” diyor.
Uluslararası toplum, Libya petrolünün yalnızca Trablus hükümetine bağlı ‘Ulusal Petrol Kurumu’ tarafından satılmasını yasal görüyor ve Hafter’in ham petrol satış girişimlerini durduruyor. Wall Street Journal gazetesine konuşan üst düzey Batılı bir yetkiliye göre ABD şimdi, Hafter’in bu yıl içinde Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro yönetimiyle petrol anlaşmaları yapıp yapmadığını soruşturuyor.
ABD’nin itirazlarına rağmen İran’dan kalkan yakıt tankerleri de mayıs ayı sonunda Venezuela’ya ulaşmıştı. Gazetenin incelediği belgelere göre, Hafter’in yönetimindeki Askeri Yatırım İdaresi, Libya yakıtı ve petrolünün doğu limanlarından tedarikinin sağlanması amacıyla Kasım ayında Dubai merkezli Emo adlı şirket ile 10 yıllık yakıt dağıtım anlaşması imzalamıştı. Haberde, o dönem Hafter’in kontrolünde olan Brega Petrol Pazarlama’nın üst düzey yetkilisi Kheralla Salih Absülselam’ın da anlaşmanın içeriğini teyit ettiği belirtiliyor.
Gazeteye konuşan Avrupalı ve Libyalı yetkililer, geçen ay Emo şirketinin, sahibi Birleşik Arap Emirlikleri’nden olan Jal Laxmi adlı yakıt tankerini petrol yüklenmesi için gönderdi ancak, BM, AB (Irini adlı deniz operasyonu kapsamında) ve Trablus’a bağlı Libya Ulusal Petrol Kurumu ile ABD’nin yaptırım tehditleri üzerine tanker Libya’nın doğu kıyılarına yanaşamadı.
Wall Street Journal, tankerin kaptanı Abül Başar Muhammed Fakhrul İslam’ın da geminin Emo Yatırım tarafından kiralanıp Tobruk’ta yükleme yapma amacıyla gönderildiğini söylediğini aktardı. Batılı ve Libyalı güvenlik yetkililerine göre bu ağlarla Hafter, Nicolas Maduro yönetimindeki Venezuela ile de iletişime geçip “ülkenin yaptırım altındaki petrollerinin ödemeleri için aracı olmayı önerdi.”
Bu gelişmelerin, Hafter’in özel jetinin 24 Nisan’da Caracas’ta görülmesinin ardından yaşandığına dikkat geçiliyor. (BBC Türkçe)
