Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 1990-2018 Sera Gazı Emisyon Verilerini açıkladı. Toplam sera gazı emisyonu 2018 yılında 520,9 Mt CO2 eşdeğeri oldu.
Sera gazı emisyon envanteri sonuçlarına göre, 2018 yılı toplam sera gazı emisyonu bir önceki yıla göre yüzde 0,5 azalarak 520,9 milyon ton (Mt) CO2 eşdeğeri (eşd.) olarak hesaplandı. 2018 yılı emisyonlarında CO2 eşd. olarak en büyük payı yüzde 71,6 ile enerji kaynaklı emisyonlar alırken bunu sırasıyla yüzde 12,5 ile endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, yüzde 12,5 ile tarımsal faaliyetler ve yüzde 3,4 ile atık takip etti.
Kişi başı toplam sera gazı emisyonu 1990 yılında 4 ton CO2 eşd., 2017 yılında 6,5 ton CO2 eşd. ve 2018 yılında 6,4 ton CO2 eşd. olarak hesaplandı.
Toplam CO2 emisyonlarının 2018 yılında yüzde 35,5’i elektrik ve ısı üretiminden olmak üzere yüzde 85,8’i enerji sektöründen, yüzde 13,9’u endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektöründen, yüzde 0,3’ü ise tarım ve atık sektörlerinden kaynaklandı.
CH4 emisyonlarının yüzde 63,1’i tarım, yüzde 20,3’ü atık, yüzde 16,6’sı enerji ve yüzde 0,03’ü endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektörlerinden; N2O emisyonlarının ise yüzde 70,1’i tarım, yüzde 15,7’si atık, yüzde 9,5’i enerji ve yüzde 4,7’si de endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektöründen kaynaklandı(1).
Enerji sektörü emisyonları 2018 yılında, 1990 yılına göre yüzde 167,3 artarken bir önceki yıla göre yüzde 1,8 azalarak 373,1 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı. Endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı emisyonları 1990 yılına göre yüzde 185,5, bir önceki yıla göre ise yüzde 2,5 artarak 65,2 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı.
Tarım sektörü emisyonları 2018 yılında, 1990 yılına göre yüzde 41,5, bir önceki yıla göre yüzde 3,2 artarak 64,9 Mt CO2 eşd., atık emisyonları ise 1990 yılına göre yüzde 60,3 bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artarak 17,8 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı.
Küresel emisyon verilerine göre 2016 yılında toplam sera gazı emisyonu 46 141 Mt CO2 eşd. oldu. Küresel emisyonların yüzde 62,6’sını en fazla sera gazı emisyon salımı yapan 10 ülke gerçekleştirdi. Bu ülkeler arasında Çin yüzde 25,8 emisyon oranıyla birinci, ABD yüzde 12,8 ile ikinci ve Hindistan yüzde 6,7 ile üçüncü sırada yer aldı. Ülkeler arasında 17.sırada yer alan Türkiye’nin küresel emisyonlardaki payı ise 2016 yılı için yüzde 1,0 olarak hesaplandı.
Not: Burada verilen ülkelerin sera gazı emisyon karşılaştırmaları Dünya Kaynakları Enstitüsü (World Resources Institute) tarafından hesaplanmıştır. Birçok ülke için (Türkiye dahil) 2016 yılı değerleriyle Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında raporlanan güncel veriler arasında farklılıklar bulunmaktadır. Türkiye’nin bu kaynaktaki 2016 yılı emisyon verileri de bu haber bülteninde verilen 2016 yılı emisyon verisinden farklılık göstermektedir.
Kaynak: World Resources Institute (2020) CAIT – Historical Emissions Data.
Sera gazı emisyon envanteri, enerji, endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, tarım ve atık sektörlerinden kaynaklanan, doğrudan sera gazları olan karbondioksit (CO2), metan (CH4), diazotmonoksit (N2O) ve F-gazlar (florlu gazlar) ile dolaylı sera gazları olan azotoksitler (NOx), metan dışı uçucu organik bileşikler (NMVOC), karbonmonoksit (CO) ve kükürtdioksit (SO2) emisyonlarını kapsamaktadır.
(1) Yuvarlamadan dolayı toplamı yüzde 100’ü vermeyebilir.
