Amerika ve Türkiye arasında Ankara´nın Rusya´dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri konusundaki kriz büyüyor. ABD Türkiye´nin F-35 programından çıkarılmasına yönelik ilk adımı attı.
ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar´a yazdığı mektupta Amerika´da F-35 eğitimi alan Türk pilotların 31 Temmuz´a kadar ayrılacakları ve program kapsamında yeni eğitim verilmeyeceğini bildirdi.
Shanahan´ın imzasını taşıyan mektup VOA´da yayınlandı. Mektup ve mektuba iliştirilen belgede Türkiye´nin Rusya´dan S-400 savunma sistemi almaktan vazgeçmemesi halinde Türkiye´nin F-35 programından çıkarılmasına yönelik başka hangi adımların atılacağına yer verildi.
Shanahan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar´a yazdığı mektupta Türk pilotlara artık eğitim verilmeyeceğinin altını çizdi. Mektuba iliştirilen ve ?Türkiye´nin F-35 Programından Çıkarılması? adını taşıyan belgede ?Bu eğitimler artık gerçekleşmeyecek çünkü Türkiye´nin F-35 programına katılımını askıya alıyoruz. Artık bu sistemlerin kullanılmasında yeterlilik kazanılması gibi gereksinim olmayacak? ifadeleri kullanıldı.?
?Haziran ayında 20, Temmuz ve Kasım ayları arasında da 14 olmak üzere toplam 34 öğrenci pilotun Amerika´ya eğitim için gitmesi planlanıyordu. Mevcut durumda sadece yeni öğrenci alınmaması değil, mevcut pilotların da ABD´yi terk etmeleri gerekecek. Shanahan Arizona´daki Luke Hava Üssü´nde ve Florida´daki Eglin Hava Üssü´nde F-35 eğitimi alan 42 Türk öğrenci pilotun da 31 Temmuz´a kadar Amerika´dan ayrılması gerekeceğini bildirdi.
Shanahan ?Değerli ilişkimizi korumak istesek de, Türkiye S-400´leri alması halinde F-35´leri alamayacak. S-400 konusunda hala yön değiştirme seçeneğiniz var? ifadelerini kullandı.
Türkiye´nin F-35 programından çıkarılmasına yönelik adımların Amerika´nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele adı verilen ve CAATSA şeklinde kısaltılan yasa kapsamında yaptırımlardan ayrı olduğunu vurgulayan Shanahan CAATSA kapsamında Türkiye´ye yaptırım uygulanması konusunda Kongre´de her iki partide de kararlılığın olduğunu söyledi.
ABD Savunma Bakan Vekili Shanahan mektuba göre, Amerika F-35 programında yer alan bütün hükümet ve savunma sanayi liderlerinin programın performansını değerlendirmek üzere katılacağı CEO toplantısına Türkiye´nin katılmasını da planlamıyor.
Söz konusu toplantı 12 Haziran´da yapılacak. Shanahan mektubunda F-35 programına ilişkin belgelerde yapılacak güncellemelerin de Türkiye´nin katılımı olmadan yapılacağını belirtti.
Türkiye F-35 programının ortaklarından biri olarak toplam değeri 9 milyar doları bulan 100 F-35 savaş uçağı almayı planladığını bildirmişti. Türk savunma sanayi şirketleri iniş takımı, yakıt haznesi gibi parçaları dahil olmak üzere F-35 uçaklarının yaklaşık 937 adet parçasını üretiyor.
Pentagon´da gazetecilere konuşan ABD Savunma Bakanlığı Müsteşarı Ellen Lord Türkiye´nin F-35 programın a katılımının askıya alınması süreci için ?Son derece disiplinli ve aşamalı bir geçiş yapmaya çalışıyoruz? ifadesini kullandı.
Lord, bu kararından vazgeçmemesi halinde Türkiye´nin F-35 programından çıkartılacağını, bu program kapsamında ABD´de eğitim görmekte olan Türk askerlerinin sınır dışı edileceğini, Türk şirketlerinin de F-35 programına katılamayacağını söyledi.
ABD´nin S-400´ler konusunda Türkiye´ye 31 Temmuz´a kadar süre tanıdığını ilk olarak Foreign Policy dergisi duyurmuştu.
Rusya: 2 ay sonra teslim edeceğiz
ABD´nin ultimatöm haberlerinin duyulduğu saatlerde Rusya´dan dikkat çekici bir açıklama geldi.
Rus devlet savunma sanayi şirketi Rostec´in CEO´su Sergey Çemezov, Türkiye´ye S-400 hava savunma sistemi tesliminin 2 ay sonra başlayacağını belirtti.
SPIEF 2019´da Rus NTV televizyonuna konuşan Çemezov, ?Her şey yolunda. İki ay sonra teslimata başlayacağımızı düşünüyorum. Ön ödeme yapıldı, kredi verildi. Kredi paralar harcandı, teçhizat üretildi. Ayrıca eğitimi de tamamladık? dedi.
Erdoğan: Geri adım yok
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Salı günü yaptığı açıklamada Türkiye´nin Moskova ile yaptığı anlaşmadan geri adım atmasının söz konusu olmadığı mesajını vermişti.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da 22 Mayıs´ta yaptığı açıklamada Türk askeri personelin S-400 sistemini kullanmak üzere eğitim amaçlı olarak Rusya´da olduğunu söylemişti. Rusya´nın savunma şirketi Rostec´in yöneticisi Sergey Çemezov Cuma günü yaptığı açıklamada Türkiye´ye S-400 füze sistemlerinin iki ay içinde teslimatının başlayacağını belirtti.
Kaynak: Independent Türkçe