Ekonomide B planlarını öne çıkarma zamanı geldi...

Prof. Dr. Mete Gündoğan Independent Türkçe için yazdı

Ekonomide B planlarını öne çıkarma zamanı geldi...

ktisat, en geniş anlamda, lüzumundan fazla veya lüzumundan az harcama yapmamak demektir. İtidalli olmak, iş ve işleyişlerde aşırıya gitmemek anlamlarına da gelir. Günümüzde mal ve hizmet üretimindeki bütün iş ve işleyişleri kapsar. Finans ise, üretilen mal ve hizmetlerin değerlendirilmesini (ölçümlendirilmesini) ve transfer edilmesini (mübadelesini) kapsar. 

İktisat ve finansın birlikte oluşturduğu yapının temel kabulleri (denklikleri), kuralları, işleyişi, uygulandığı toplum ve istikameti vardır. Bütün bu bileşenlerin uyum içerisinde çalışma derecesi, yapının sağlamlığını belirler. Devletin bir numaralı görevi, bu bileşenlerin uyum içerisinde olup olmadığını tespit ve takdir edip işleyişe sürekli olarak nezaret etmektir. Diğer bir ifade ile yapıyı güçlendirmektir.

İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturulan küresel finans sistemi, Batı bloğu için bir referans yapı oluşturdu. Birçok krizleri de yaşayarak ve yaşatarak gelişip günümüze kadar geldi. Birçok krizler aşılmıştı ve 2008 yılında yaşanan mortgage krizinin de bu tür bir kriz olduğu düşünülüyordu. Kısa zamanda aşılacak bir kriz olarak mütalaa edilmişti. Ancak Lehman Brothers Yatırım Bankası gibi sistemin temel taşlarının yerinden oynaması ile bunun normal bir kriz olmadığı anlaşıldı. Ancak kollektif bir çözüm üretilemedi. Yavaş yavaş ve zamanla herkes kendi ülkesinin ekonomisini kurtaracak formüllerin arayışına girdi. Bir yandan küresel finans sisteminin yeniden yapılandırılması çalışmaları sürerken diğer yandan da ülkeler kendilerine has çözümlere odaklanmaya başladılar. Neticede, gemisini kurtaran kaptandır. Yaklaşık 10 yıldır gittikçe şiddetini artıran bir krize artık kriz diyemeyiz. Bunun adını doğru koymak lazım. Aslında bu sürece bir kriz demekten ziyade sonun başlangıcı demek daha isabetli olur. Mevcut finans yapısının sonu.

Yazının devamı..