DİKTA YÖNETİMİ VE İSTİKRARSIZLIK ARASINDA: CEZAYİR YÖNETİMİ
Cezayir´de Mart ayının başlarında Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika´nın yeniden cumhurbaşkanı adayı olmasına karşı başlayan gösteriler, Buteflika´nın seçimleri erteleyerek adaylıktan vazgeçmesine rağmen devam ediyor.
Buteflika, 27 Nisan 1999´dan beri 20 yıldır Cezayir Devlet Başkanı olarak görev yapıyor. 1937 doğumlu seksen iki yaşındaki diplomat kökenli cumhurbaşkanı, 2013´te felç geçirdi ve hâlen tekerlekli sandalyede yaşamını sürdürüyor.
Buteflika, 24 Şubat 2019´dan beri tedavi gördüğü İsviçre´den gösterilerin başlamasından sonra 11 Mart Pazar günü ülkesine döndü. Ancak 2013´ten bu yana halkın karşısına çıkamayacak durumda olan Cumhurbaşkanı, adaylık duyurusunu ve adaylıktan vazgeçtiğini dahi ancak cumhurbaşkanlığı sekreterliği üzerinden yapabildi. Dolayısıyla Buteflika´nın aday olması da adaylıktan vazgeçmesi de kendisi tarafından değil, Cezayir rejiminin Fransızca bir ifadeyle ?La Power?, Arapça´da ?el-Sulta? olarak nitelenen ?oligarşik? yapısı tarafından verilmiş bir karardır.
Analizimizde Cezayir´deki bu gösterilerin arka planı, tarafları ve muhtemel sonuçları işlenecektir.
CEZAYİR´İN KONUMU VE ÖNEMİ
Cezayir, Akdeniz kıyılarından Büyük Sahrâ´nın güney kesimlerine kadar uzanan toprakları ile Afrika kıtasının alan bakımından en büyük ülkesidir. Cezayir´in yüzölçümü 2.381.741 km2, nüfusu ise 42 milyon civarındadır. Kuzeyindeki geniş sahillerle bir Akdeniz ülkesi olan Cezayir; doğuda Tunus ve Libya, batıda Fas ve Batı Sahrâ, güneydoğuda Nijer, güneybatıda Mali ve Moritanya ile komşudur.
Resmi adı el-Cumhûriyyetü´l-Cezâiriyyetü´d-Dimukrâtiyyetü´ş-Şa?biyye (Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti) olan ülke; Afrika Birliği, Arap Birliği, Bağlantısız Ülkeler, İslâm Konferansı ve Petrol İhraç Eden Ülkeler teşkilâtlarının üyesidir.
Ülkenin resmi dili Arapça´dır ama ülkede Fransızca hâlâ resmi bir dil gibi işlem görmektedir; özellikle üst kesim, günlük yaşamında bile Fransızca konuşmaktadır, ülkenin önemli yayın organları da Fransızca´dır. Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde yirmi beşi ise bir Kuzey Afrika toplumu olan Berberilerden oluşmaktadır.