Doç. Dr. Ali Murat Kırık yazdı;
Dijital çağ, miras hukukuna yeni zorluklar getiriyor: Öldüğümde dijital profillerime, hesaplarıma, metinlerime ve verilerime gerçekte ne oluyor? Dijital kalıtım, pek çok faktör içeren şaşırtıcı derecede karmaşık bir konudur. Bir yandan, yasal sorular mevcuttur: Verilerime gerçekte kim sahip? Ölümüm durumunda çevrimiçi profillerime ne olacağına kim karar veriyor? Ek olarak, etik ve kişisel sorular da ortaya çıkıyor: Dijital varlığımın hangi kısımlarını öldükten sonra varislerime sunmak istiyorum? Ölümüm durumunda hangi kişiye erişim hakkı vermeyi seçiyorum? Bu sorulara cevap bulunması son derece önemlidir:
"Dijital miras", bir kullanıcının öldüğünde veri ortamında ve internette geride bıraktığı elektronik veri miktarıdır. Bunlar sosyal ağlardaki profilleri, çevrimiçi hesapları, e-posta gelen kutularını, bulut depolamayı, lisansları, sohbet işlemlerini, medyayı, kripto para birimini ve daha fazlasını içerir ve hepsi genellikle şifre korumalıdır. Dijital miras, miras hukukunda nispeten yeni bir konudur ve yasa koyucular için olduğu kadar tüketiciler ve akrabalar için de zorluklar ortaya çıkarmaktadır.
Bilgi çağında yaşamak, geride bazı dijital izler bırakacağınız anlamına gelir. Facebook, Instagram, Twitter vb. üzerindeki çevrimiçi profiller karmaşık parolalarla korunur ve mümkün olduğunca güvenli hale getirilmesi için şifrelenir. Birçoğumuz internette o kadar sık içerik yayınlıyor, yorum yapıyor, beğeniyor ve paylaşıyoruz ki artık sosyal medya günlük iletişimimizin büyük bir bölümünü oluşturuyor. Ortalama bir insan hayatının önemli bir bölümünü internette geçirir ve geride belgeler, dosyalar, resimler, videolar ve çok daha fazlası şeklinde birçok hassas bilgiyi bırakır.
Birisi beklenmedik bir şekilde ölürse, internetteki tüm içerikler hayatta kalır. Şifreler genellikle sadece ölen kişi tarafından bilinir. Bu durumda, akrabaların dijital mirasa uygun şekilde bakması çok daha zordur. Bu nedenle, dijital varlığınızı yaşamınız boyunca yönetmeniz önerilir.
Bu, özellikle gizli belgeleri çevrimiçi olarak sakladığınızda (örneğin bir bulut hizmeti kullanarak) veya e-posta yoluyla önemli yazışmalar yaparken önemlidir. Ani bir ölüm durumunda, özel mesajlara ve dosyalara örneğin işveren tarafından erişilebilmesi genellikle çok önemlidir. Örneğin çoğu çevrimiçi profil için, onları devre dışı bırakmak veya hatıra sayfalarına dönüştürmek mantıklıdır. Veri depolama, akrabalar için önemli belgeler ve dosyalar içerebilir. Sık kullanılan e-posta adresleri için otomatik bir yanıt ayarlamak mantıklıdır, böylece kişi ulaşmaya çalıştıkları kişinin öldüğünü bilir ve daha sonra gerekirse başka bir kişiye yönlendirilebilir.
Şu anda, bir kişinin ölümünden sonra çevrimiçi verilerine ne olacağını veya dijital mirasını yönetmekten kimin sorumlu olduğunu belirten bir federal yasa yoktur. Dijital bir uygulayıcının rolü oldukça yeni bir hukuk alanı olduğundan, hangi web sitelerinin ölüm kanıtı gerektirebileceğini veya sizin izninizle bile sizden başka kimsenin erişmesine izin vermeyebileceğini bulmak için araştırma yapmanız mantıklıdır.
Facebook, bir kullanıcının ölümünden sonra profiline ne olacağı sorusunu Yardım Merkezinde yanıtlıyor. Ağ, ölen bir kişinin profil sayfasını bir anma sayfasına dönüştürme imkanı sunar. Facebook bu durumda akrabaların doğrudan iletişime geçmesini istiyor. Ayrıca, hesabınızın silinmesini talep etmek için bir iletişim formu da kullanabilirsiniz.
Genel miras yönetmeliklerinde Twitter, ölüm durumunda doğrudan sağlayıcıyla iletişime geçmenizi ister. Gizlilik politikası için iletişim formunu kullanarak –biraz zahmetle– silme sürecini başlatabilirsiniz, bu da 6 aya kadar sürebilir.
Google Hesapları, YouTube ve Google Mail gibi birçok hizmeti birleştirir. Google, başka işlem yapılana kadar vefat eden kişilerin hesaplarının "pasif" olduğunu belirler. Siz öldükten sonra hesaba ne olacağını belirlemek için Etkin Olmayan Hesap Yöneticisini kullanabilirsiniz. Vefat eden bir akrabanın hesabını iptal etmek isterseniz, Google özel bir iletişim formu sunar. Mirasçılara hangi erişim haklarının verileceğine duruma göre karar verilir.
