Büyük devletler, büyük olaylar karşısında, çaresizlik bunalım ve psikolojisine düşmeden, tedbirler almak suretiyle problemleri çözmede başarılı olmanın yol ve yöntemlerini ararlar.
Siyaset, bir bakıma problemleri çözme ve devleti idare etme sanatıdır. Gerçekten siyaset adamının düşünce ve teorik çıkışları, en kısa zamanda pratiğe dökülmezse, sözler askıda kalır, halkın inanç ve güveninde de bir sarsıntı meydana gelir.
Halk, sürekli olarak, sözlerle aksiyonu karşılaştırır, gerçekleştirilen söz ve düşünceleri, devlet adamının lehine, gerçekleştirilmeyenleri de terazinin öbür kefesine kor ve siyaset adamını tartarak hükmünü verir.
Her yurttaşın kafa ve gönlünde olup biten bu iç tartı neticesinde, siyasi tecrübeleri değerlendirme yoluna gitmek suretiyle kullanacağı oylarla kendi siyasi tercih ve anlayışını ortaya koyar. Ülkeyi idare eden ve yüz yıldır devletin kılcal damarlarına kadar girmiş olan İttihat ve Terakki zihniyeti, hikmetli devlet adamından çok bir kahraman yaratma cihetine gitmiştir her zaman.
Siyasi, iktisadi, hukuki, ahlaki ve bilimsel alanlar, son derece sorunlu olan ülkede, bu yüzden de devleti deruhte edemeyen, son yüz yılda bazı yenileşme çabalarına girişen bu anlayış, Cumhuriyet döneminde, pansuman tedbirlerle anakronik problemleri çözmeye çalışmış ve her defasında başarısızlığa mahkum olmuştur ne yazık ki…
Cumhuriyet dönemindeki cemaatler, tarikatlar ve oluşumlar, devleti kutsallaştırdıklarından, devletin başındakilerinin yanlış icraatlarını hiçbir zaman tenkit edememiş, böylece siyaset adamı gerçek ve doğru yolu bulamamıştır.
Dini hayatta olduğu kadar idarede de, bir tecdit, bir yenileme, bir Rönesans, bir diriliş gerçekleştirilememiştir Ortadoğu coğrafyasında. Taklit, tekrar, alışkanlık, gelenek ve görenek, ezber ve taassup, her alana egemen olmuş ve Ortadoğu’daki ülkeler bir türlü feraha kavuşamamıştır.
İki binlerden sonra kurulan Ak Parti ve onun “çatal yürekli”, “gözünü budaktan sakınmayan”, “omurgalı”, “dik-duran” “karizmatik” lideri, bu rövanş politikasını demokratik seçimlerle iş başına gelip, devlet gücünü önce parti ile sonra da kendisi ile özdeşleştirerek yürüttüğü görülmektedir.
Muhafazakâr kesim de, aradığı “Lider”i bulduğu için, peşini bırakmamıştır. Söz konusu olan tarihi hafıza ve görev, onu, hikmetli bir “Devlet Adamı” olmak yerine; bir “Kahraman” olmaya sevk etmiştir. Kahramanlığının başlangıcında okumuş olduğu şiir “Minareler süngü/Kubbeler miğfer/Camiler kışla/Müminler, asker” bunun dışavurumudur.
Devlet Başkanının, “Hakikat ” ile özdeşleştirilmesi, siyaseti, “Hukuki” yani Anayasal çerçevede, kurum, kural, istişare ve uzlaşma ile yürütme yerine; daha çok, etrafındaki çember, kendi “doğru”larını empoze ile yürütmeği yeğlemiştir.
Son deprem olayındaki gelişmeler ve kurtarma ekibinin “Afad” adı altında tek bir makama havale edilmesi ve bu idareciler tarafından yürütülmesindeki başarısızlık, devlet idaresinin ve bürokrasinin, biraz da kendilerini aydın gören “İlahiyatçı” ekiplere teslim edilmesinden kaynaklanmaktadır.
Geniş bir bölgede meydana gelen deprem olayını kadere havale etmek, başını yukarıya kaldırmış, sihirbazların oyununu seyreder gibi yerden göğe vuran başarı tuluatını gözlemekle eş değerdedir.
Erdemlik ve erginlikle tüm tedbirleri ve fiziki şartları yerine getirdikten sonra deprem karşısındaki sorumluluk bilinciyle hareket eden bir devlet anlayışı ve toplum bilinci, hasar ve ziyanları en alt düzeye indireceği kuşkusuzdur.
Milletin tek bir yürek halinde ve halkların birbirilerine kenetlendiği bu olaydan gereken dersler çıkarılarak idarede reforma gidilmesini zorunlu kılmış ve deprem olayındaki realite, “tek el” ve “yetkilerin tek bir elde” toplanması anlayışını alt üst etmiştir.
Davranış ve tutum sertleşmelerini, mutlaka devlete karşıymış gibi yorumlanmamalıdır. Diyaloğun bir ucu hesaba çekilirken onun davranışının ana kaynağının karşı ucun davranışları olduğu unutulmamalıdır.
Kaynak: Farklı Bakış
