Türk askeri, Hatay'ın karşısındaki Suriye topraklarında yer alan İdlib'de, 4 milyon sivilin yerlerinden edilmesini önlemek ve nispeten güvenli ortamda barınmasını sağlamak için faaliyet gösteriyor. Rusya ve İran tarafından desteklenen Esed rejimi güçleri İdlib'de sivillere yönelik saldırılarını sürdürürken, Türkiye, askeri ve diplomatik yollarla şiddetin ve göç dalgasının durması için çalışıyor.
Son olarak Esed rejimi güçlerinin İdlib'de konuşlu Türk unsurlarına saldırarak 7'si asker 1'i sivil 8 kişiyi şehit etmesiyle Türkiye'nin bölgedeki varlığı yeniden gündeme geldi.
AA muhabiri, İdlib'deki gelişmelere ışık tutabilecek gelişmeleri 10 maddede derledi.
1. İdlib neresi?
Yaklaşık 4 milyon nüfuslu İdlib, Hatay ilinin karşısındaki Suriye topraklarında yer alıyor. Suriye'nin kuzeybatısında bulunuyor.
2. Türk askeri İdlib'de ne yapıyor?
Esed, Rusya ve İran'ın saldırıları nedeniyle İdlib halkı hızla Türkiye sınırına kaçıyor. Türk askeri, milyonluk göç dalgasına engel olmak için güven ortamı oluşturmaya çalışıyor. Gözlem noktalarında faaliyet göstererek, ateşkesin uygulanması için uğraşıyor.
3. Türk askeri varlığının uluslararası dayanağı var mı?
Türkiye İdlib'deki birliklerini, Esed rejiminin garantörü Rusya ve İran'la yaptığı Astana anlaşmaları çerçevesinde konuşlandırdı.
4. Rusya ve İran uluslararası anlaşmaları nasıl uyguluyor?
Türkiye'nin de katıldığı anlaşmalara imza atan 2 ülke, Esed rejiminin saldırılarını önlemesi gerekirken, ona aktif destek veriyor.
5. Esed rejimi İdlib'de ne yapmaya çalışıyor?
Esed rejimi Rusya ve İran'ın yardımıyla tüm İdlib nüfusunu bölgeden Türkiye sınırına sürmeye çalışıyor. Sivil yerleşimleri vuruyor. İdliblileri "terörist" olarak görüyor. Silahlı gruplar arasında muhalif-radikal ayrımı gözetmiyor.
17 Eylül 2018'de varılan Soçi mutabakatından bu yana rejim ve destekçilerinin İdlib'e saldırılarında 1800'den fazla sivil can verdi.
6. İran, İdlib'de ne yapıyor?
İran Devrim Muhafızları askerleri İran, Afganistan ve Pakistan'dan getirdikleri milislerden oluşturdukları terörist grupları sivillere ve silahlı gruplara karşı kullanıyor. Binlerce teröristten oluşan gruplar, mezhepsel inançları için kutsal bir savaş verdiklerine inanıyor.
7. İdlib'de ne kadar sivil göç ettirildi?
Yalnızca 2019'un başından bu yana 1 milyon 640 bin sivil, saldırılar nedeniyle Türkiye sınırı yakınlarına kaçtı. Ancak 2019 öncesinde göç ettirilenlerle bu sayı iki milyonu aşıyor.
8. Esed rejimi Türk askerlerine neden saldırdı?
Esed rejimi ve İran destekli terörist gruplar, sivil nüfusu korkutarak Türkiye'ye göç ettirmelerinin önünde Türk askeri varlığını engel olarak görüyor. Bu nedenle Türkiye'nin bölgeden çıkmasını istiyor.
9. Türkiye saldırıya karşı ne yaptı, ne yapıyor?
Rejim güçlerinin saldırısı üzerine, İdlib'de konuşlu Türk unsurları 54 rejim hedefini yüzden fazla fırtına ve havan topuyla vurdu, 76 rejim mensubunu etkisiz hale getirdi. Tehdit oluşturan rejim unsurlarına da misliyle karşılık veriliyor.
10. Türk ordusu İdlib'deki varlığını nasıl destekliyor?
Türk ordusu, Hatay'ın Reyhanlı ilçesi üzerinden çok sayıda tank, zırhlı araç , personel taşıyıcı, personelden oluşan konvoyla İdlib'deki gözlem noktalarına askeri ve lojistik desteği sağlıyor. Türk hava unsurları ise Rusya'yla koordinasyon içinde bölgeye giriyor.
İdlib'e operasyon olacak mı?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "İdlib'e operasyon olacak mı?" sorusunu yanıtlamış ve "Dünkü operasyonlar ilk ayağıydı, aynı kararlılıkla devam edeceğiz." demişti.
