Manchester Üniversitesi Bankacılık ve Finans Öğretim Üyesi ve Çin Bankaları Program Direktörü İsmail Ertürk, Çin’in dijital para çıkarma çalışmalarının arkasında yatan nedeninin kripto paralarla birlikte ortaya çıkan yeni teknolojiler olduğunu söyledi.
Bloomberg HT televizyonunda Finansal Teknoloji programına katılan Ertürk, Çin’in dijital parasını yorumlarken, ülkenin politik sistemini unutmamak gerektiğinin de altını çizdi. Kripto paraların temel felsefesinin ‘Biz merkez bankalarına güvenmiyoruz, herkes istediği parayı kullansın’ olduğunu belirten Ertürk, “Çin’in kripto paraya girme nedeni paradan ziyade bir ödeme aracı olarak arkasındaki teknoloji. Kripto paraların teknolojik olarak getirdiği en büyük yenilik ise blockchain. Bu yeni teknoloji de ekonomide bir çok sektörde kullanılabiliyor. Yani Çin’in kripto paralara önem vermesinin nedeni bir ödeme biçiminden ya da rekabet yaratmaktan çok kripto paranın arkasında yatan teknolojinin ekonomideki diğer alanlara nasıl yansıtılacağı ve dijital ekonomiye nasıl katkıda bulunacağı” diye konuştu.
‘Çin, uzun vadede dijital ekonomiye yatırım yaptı’
Çin’in uzun vadede dijital ekonomiye çok yatırım yapmış bir ülke olduğunun altını çizen Ertürk, fintech, kripto para ve dijital finans gibi kavramların dijital ekonomiyi hızlı ve sağlıklı bir biçimde büyütecek unsurlar olduğunu savunarak şöyle devam etti: “Dolayısıyla kripto paralar da en ileri teknolojiyi nasıl Çin’de yaratırım, oradaki teknolojiyi yarattıktan sonra da ekonominin diğer alanlarında o teknoloji nasıl kullanırız stratejisiyle ilerliyorlar.” Çin’in genel dijitalleşme stratejisi içinde finteche çok önem verdiğini ve ekosistemi geliştirirken bir yandan da rekabeti de sağladığını vurgulayan Ertürk, “Başarılı olup olmayacağı biraz kuşkulu ama blockchaini de gündemlerine aldılar. Bankacılık ve finansta bildiğimiz kayıt tutma, finans şirketleri ve Borsalar arası teyitleşme pratiklerini değiştiriyor, değiştirecek. Nihai teknoloji ne olur onu birlikte göreceğiz.”
‘Türkiye’den unicorn çıkması için gerekli malzeme var ama düzenlemeler çok önemli’
Finansal teknolojiler alanında Türkiye’deki gelişmeleri de değerlendiren Ertürk, Türkiye’de girişimcilik güdüsünün çok yüksek olduğunu ve teknolojinin de yakından izlendiği ve yatırım yapıldığını kaydetti. Ertürk, özellikle bankacılık sektörünün geçmişinden bu yana teknolojiye çok fazla yatırım yaptığını altını çizdi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2023 yılında Türkiye’den 10 unicorn (Değeri 1 milyar doları aşan girişim) çıkarma hedefini de değerlendiren Ertürk, “Türkiye’de, helvayı yapmak için gerekli malzeme, yani içerikleri hazır ama düzenlemeler çok önemli “ dedi. Ertürk, Çin örneğini vererek şöyle devam etti: “Mesela Çin, fintechi sadece, tek başına finansal sisteminin modernleşmesi olarak görmüyor. Dijital bir ekonomiye nasıl bir dijital finansman gerekir stratejisiyle yaklaşıyor konuya. Aynı stratejiyi yine bugün Avrupa’da fintech alanında İngiltere de izliyor. Onun için Türkiye de fintechi, ‘nasıl bir dijital ekonomi olacak, ona uygun dijital finans sitemi nasıl gelişecek diye düşünerek ele almalı. Dolayısıyla ekonomi ile ilgili bir stratejisinin olması gerekiyor” dedi.
Düzenlemenin çok önemli olduğunu ama bunu klasik düzenleme gibi düşünmemek gerektiğini kaydeden Ertürk şöyle devam etti: “İngiltere’de bunu innovate yani buluş yapan anlamında kullanıyorlar. Amacımız düzenlemek değil, kolaylaştırmak diyorlar ve zaten girişimcilere de çok destek veriyorlar. Bunu sadece fintech firmalarına değil, büyük bankalara da veriyor.”
‘Düzenleyiciler yeni teknolojileri yakından takip etmeli’
Düzenlemelerin tepeden inme değil, sektördeki tüm oyunculara kulak vererek, bir istişare sürecinin sonunda hazırlanması ve yürürlüğe konması gerektiğini belirten Ertürk, “Özellikle Çin ve İngiltere’de yatırımcıyı ve kullanıcıyı korumaya yönelik düzenlemeler yapılıyor. Bu tarz düzenlemeleri; engelleyici değil, pazarı olgunlaştıran ve bireyleri koruyan düzenlemeler olarak değerlendirmek gerekiyor. Çin ve İngiltere gibi büyük ekonomiler, Singapur, Estonya gibi küçük ekonomiler, dijital ekonomi alanında stratejik uluslararası ekonomik rekabet ve ekonomik kalkınma için, finansal düzenleme tarihinde ilk kez, düzenlemeyi ekonomik kalkınma ve rekabet için kullanıyorlar” diye konuştu.
Ertürk, düzenleyicilerin blockchain, yapay zeka ve biyometri, gibi yeni teknolojileri yakından takip etmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Kaynak: ktibasdergisi.com/
